Binnen dzogchen betekent bevrijding zowel bevrijding van samsara als van nirvana. Het doel van dzogchen is om bevrijd te worden in dit huidige leven dan wel onmiddellijk na de dood. Er valt niets te verkrijgen in een soort van toekomstige hemelwereld.
Boeddhisme
Joe’s garage
Ik ben altijd een fan geweest van Frank Zappa. Mijn vader gaf mij eens een CD met Zappa nummers toen ik een jaar of vijftien was. Die CD heb ik toen grijsgedraaid. Het raakte meteen een snaar. Wat mij zo aanspreekt in het Zappa universum, is dat Zappa’s werk heel gelaagd is. Zijn werk is tegelijk banaal en virtuoos, platvloers en complex, klassiek en modern.
Golden letters (2) – Het oprijzen van gedachten wordt de meditatie
Wanneer we uit gewoonte langere tijd op deze manier oefenen, wordt het louter oprijzen van gedachten de meditatie zelf. Het maakt geen verschil of gedachten al dan niet oprijzen. De grenzen tussen de kalme staat en de beweging van gedachten storten volledig in. De beweging van gedachten wordt nu direct gezien als onbeschrijfelijk licht, de manifestatie van de transparante helderheid van de basis, de oorspronkelijke staat.
Guy – dhammazaadjes – Kijk met je hart naar de dingen. Niet met ogen vol haat
Dingen zijn niet zoals ze op het eerste zicht lijken. Verhalen vertellen nooit de hele waarheid. Kleur de werkelijkheid dus niet met veronderstellingen. Met ‘van horen zeggen’. Met vermoedens. Met speculaties. Laat je niet inpakken door vooringenomenheid. Sluit je niet op in je zelf gecreëerde cocon. In je Grote Gelijk.
Golden Letters – Herken de aard van gedachten en ervaringen (I)
Wanneer we geen vertrouwen hebben in dit pad naar bevrijding [dzogchen] , vertrouwen in de zelfbevrijding van onsamenhangende en discursieve gedachten op het moment dat ze in de geest oprijzen en dit niet tot het meest belangrijke onderdeel van de beoefening maken, dan worden we steeds weer bepaald door de uiteenlopende potentialiteit van de geest. Dan leven we opnieuw binnen de reflecties en de altijd veranderende fantasmagorieën [geestverschijningen/waanvoorstellingen] van de droom van samsara.
Rondom de ketel stonden broodmagere mensen te vloeken en te schreeuwen
De ruimte aan het eind van de gang was een soort grot waar in het midden een hels vuur brandde met daar boven een grote ketel vol met gloeiende ‘Okayo’ rijstepap.
Goff – fabels voor fabeldieren (28) dromedaris
In elk verhaaltje spreekt een bepaald dier (das, orka, vlo etc.) zijn soortgenoten toe. Daarbij blijft het in het midden wat precies de rol van de spreker is ten opzichte van zijn gehoor.
Hojoki – aantekeningen uit mijn kluizenaarshut (3 en slot)
Een lichte droefgeestigheid en melancholie zou de lezer hier kunnen overvallen, zoals die mogelijk ook Kamo no Chomei zelf overviel. Wat hij schrijft is, zo lees ik het, geen valse bescheidenheid. Dit, zijn hechten aan bijna niets, is eerder een (lichte?) vorm van wroeging – maar ja, begeerte is begeerte, naar wat dan ook.
Dagopening
good morning monk
Liever naakt dan namaak
Wat is zenboeddhisme? Helaas, dat kan ik niet zeggen noch schrijven. Het enige wat ik kan zeggen: het is te vinden.
Boeddha-relikwieën uit India arriveren in Bhutan
Deze tentoonstelling maakt deel uit van de voortdurende traditie van India om zijn boeddhistische erfgoed met de wereld te delen. Ze volgt op succesvolle internationale tentoonstellingen van relikwieën in Mongolië, Thailand, Vietnam en de Russische regio Kalmukkië, evenals de historische repatriëring van de Piprahwa-juweelrelikwieën naar India.
Hojoki – aantekeningen uit mijn kluizenaarshut (2)
Hoewel deze beschrijvingen van zijn hutjes, leefomgeving en manier van leven geen algemene leefregels bevatten, kun je wel een rode draad ontdekken: eenvoud. Kamo no Chomei volgt zijn neus. Is het weer goed en heeft hij zin, dan maakt hij lange wandelingen.
Dagopening
good morning monk
BUB – Boeddhisme en LGBTQIA+
Op zondag 30 november 2025 nodigt de Boeddhistische Unie België (BUB) belangstellenden uit voor een inspirerende dag rond het thema Boeddhisme en LGBTQIA+. Deze dag biedt ruimte voor persoonlijke verhalen, uitwisseling en gezamenlijke reflectie over hoe boeddhistische inzichten kunnen bijdragen aan inclusie en authenticiteit binnen de LGBTQIA+ gemeenschap en daarbuiten.
Guy – dhammazaadjes – Ontwikkel vriendelijkheid naar jezelf
Jezelf graag zien vereist dat je, nadat je je lijden herkend en erkend hebt, er met liefde op reageert. Dat je mededogen naar jezelf uitstraalt. Dat betekent concreet dat je niet van je lijden wegkijkt, dat je er geen afleiding voor zoekt (in je werk, door geestverruimende middelen, door zintuiglijke afleiding). Het betekent dat je je lijden toelaat, dat je aanwezig bent voor je eigen pijn. Dat je dukkha een plaats geeft in je leven. Als onderdeel van je bestaan. Zonder afkeer. Gelijkmoedig.
Hojoki – aantekeningen uit mijn kluizenaarshut (I)
Kamo no Chomei leefde van omstreeks 1155-1216. Over zijn leven is weinig bekend en wat we weten is deels oncontroleerbaar. Hij zou de tweede zoon zijn van een belangrijk Shinto-priester in de toenmalige hoofdstad van Japan, Kyoto. Hij leek zijn vader te gaan opvolgen, maar door politieke verwikkelingen kwam het hier niet van en Kamo no Chomei weidde zich geheel – en niet zonder succes – aan muziek en dichtkunst.
Dagopening
good morning monk
Woordkunst
Met Muso Soseki was het liefde op het eerste gezicht. Zijn heldere en simpele (natuur)beschrijvingen, zijn verwijzingen naar de oorspronkelijke leegheid – die wat mij betreft voelbaar aanwezig is in veel van zijn gedichten – van ons bestaan, doen me oplichten en herinneren aan een andere geliefde dichter–zenmonnik–kluizenaar: Ryokan.
Dagopening
good morning monk
Het boeddhisme bereikt het Vaticaan: een stap in de richting van een wereldwijde dialoog
De delegatie van 80 leden van de United Association of Humanistic Buddhism Chunghua, met meer dan 200 boeddhistische groeperingen in Taiwan, was de enige Chinese boeddhistische groep die was uitgenodigd om de ceremonie bij te wonen, paus Leo XIV te ontmoeten en deel te nemen aan een reeks interreligieuze dialoogactiviteiten.
Arnold Bake Day – Mark van Tongeren on Tibetan Buddhist Chanting
In de jaren zestig werd voor het eerst beschreven dat Tibetaanse boeddhistische monniken in staat waren om iets te doen wat ‘akkoordzang’ of boventoonzang werd genoemd. Deze prestatie, gebaseerd op zeer ongebruikelijke vocale vaardigheden, droeg bij aan het creëren van een mystieke aura rond Tibetaanse gezangen. Hoewel studies waarin verschillende disciplines werden gecombineerd zorgvuldig hebben vastgesteld in welke boeddhistische tradities dit soort gezangen voorkwamen en wat de parameters waren, blijft het onduidelijk waar de feiten over akkoordgezang ophouden en de fantasie het overneemt.
Letterlijk
Enkele dagen geleden kreeg ik het bericht dat Broeder Jeroen overleden was. Jeroen Witkam was de eerste zenleraar bij wie ik, eind jaren ’80, een sesshin deed, in het trappistenklooster in Zundert, waar hij abt was. Het was de atheïstische filosoof Leo Apostel, ook een zenbeoefenaar, die mij de weg daar naartoe gewezen had.
Levenskunst
Vergankelijkheid is een veelvoorkomend onderwerp in de gedichten van Ryokan. Alles in deze vormenwereld komt tot stand, is voortdurend aan verandering onderhevig en vindt zijn einde.
Dagopening
good morning monk
