We stellen hogere eisen aan een basisschooldocent dan aan een volksvertegenwoordiger. En dat terwijl een politicus beslissingen neemt die miljoenen mensen raken. Willen we een integere democratie, dan moeten we het kaf van het koren durven scheiden. Niet door méér partijen, maar door beter functionerende mensen. Niet door harder te schreeuwen, maar door moediger te luisteren – naar elkaar, en naar onszelf.
Politiek zonder hart – Zeg maar ‘Daddy’ tegen me
In een wereld die steeds luider wordt, kreeg de stilte van de Spaanse premier de grootste zeggingskracht. Misschien is dat wat een boeddhistische blik op deze NAVO-top zou herkennen: dat ware vrede niet schuilt in geschreeuw, maar in de moed om stil te blijven wanneer anderen buigen.
Misschien begint echte veiligheid daar — bij de moed om níét ‘daddy’ te zeggen wanneer macht dat van je verlangt.
Politiek zonder hart 6 – De toeslagenaffaire is niet voorbij – ze heet nu jeugdbeschermingaffaire
In de jeugdbescherming worden kinderen nog steeds zonder voldoende grond onder toezicht geplaatst, en zelfs uit huis gehaald. Ouders worden niet gehoord. Rapporten bevatten halve waarheden, suggestieve formuleringen en missen context. En opnieuw zwijgt de politiek. Of zegt: “We mogen ons niet mengen in lopende procedures.” Alsof we dat excuus niet eerder hebben gehoord.
Politiek zonder hart 5 – Wanneer progressief denken conservatief wordt
Wat ooit begon als een strijd voor bevrijding, eindigt vandaag te vaak in angstig stilzwijgen. Progressieve idealen – ooit een bron van vernieuwing en moed – worden steeds vaker ingezet ter bescherming van groepsidentiteiten. En wie daar kritiek op heeft, riskeert te worden weggezet als verrader.
Politiek zonder hart – Deel IV
En juist in die leegte klinkt een andere taal steeds luider: die van de oorlog. Ministers spreken over bewapening met vanzelfsprekendheid. De Koning roept op om ons “tot de tanden toe” voor te bereiden. Pratende uniformen vullen de talkshowtafels. Er wordt zelfs voorgesteld om een flink deel van het budget voor ontwikkelingssamenwerking te schrappen om het defensiebudget te verhogen. Het beeld van dreiging vervangt dat van dialoog.
Politiek zonder hart III – Macht zonder heling is macht zonder wijsheid
Wij verlangen naar een politiek met hart. Misschien begint die niet in Den Haag, maar in hoe wij zelf leren luisteren. In hoe we ruimte geven aan stilte. In hoe we durven hopen dat het anders kan – en daar ook voor durven kiezen. Niet alleen op het Binnenhof, maar ook in onze eigen ‘talkshows’ met vrienden en buren, waar we soms net zo snel oordelen of overtuigen. Juist daar begint het oefenen: in het samen mens zijn, voorbij het debat.
Politiek zonder hart (II) – arrogantie
Het is een bekend fenomeen dat mensen zich dom kunnen leren. Ze worden opgeleid binnen een systeem dat eenzijdig een beroep doet op abstractie, categorisering en controle – het domein van de linkerhersenhelft, zoals de Britse psychiater en neurowetenschapper Iain McGilchrist uitlegt. Daardoor verliezen zij het contact met ervaring, intuïtie en context – het terrein van de rechterhersenhelft. Anders opgeleiden, die dichter bij hun praktische ervaring blijven, zijn soms juist beter in staat om vanuit een breder, menselijker perspectief te denken en te voelen. Niet ondanks, maar dankzij hun zogenoemde lagere opleiding.
Politiek zonder hart (I) – Waarom kwetsbaarheid taboe is in Den Haag
Wat mensen zien, is dat ook veel politici — net als ieder ander — hun eigen littekens meedragen: onverwerkt verdriet, een diepgewortelde drang naar erkenning, een jeugd vol ongeschreven plichten. In plaats van die kwetsbaarheid zichtbaar te maken, leren ze al vroeg een masker op te zetten. Zekerheid tonen. Sterk overkomen, zonder twijfel of emotie. Twijfel en gevoel worden zelden getoond, laat staan gewaardeerd.
Bescherming die pijn doet – wie beschermt het kind tegen de jeugdbescherming?
In complexe echtscheidingssituaties fungeert jeugdbescherming steeds vaker als handhaver van omgangsregelingen. De oorspronkelijke opdracht – kinderen beschermen tegen mishandeling, misbruik en verwaarlozing – raakt ondergesneeuwd. ‘Gelijkwaardig ouderschap’ blijft het uitgangspunt, zelfs bij ernstige signalen van partnergeweld of grensoverschrijdend gedrag. Een ouder die het kind wil beschermen, wordt dan al snel bestempeld als ‘niet meewerkend’.
We blijven mensen – samen, tot het einde
We hebben een andere cultuur nodig. Eén waarin empathie, nabijheid en samenwerking geen bijzaak zijn, maar het fundament vormen onder gezondheid en samenleven. Als we zorg weer tot een gedeelde verantwoordelijkheid maken, ontstaat er ruimte voor heling — niet alleen voor individuen, maar ook voor de gemeenschap als geheel.
Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet. Punt.
Dat eenvoudige besef zou het begin kunnen zijn van een ander verhaal. Een verhaal waarin we stoppen met het behandelen van symptomen, terwijl de oorzaak buiten beeld blijft. Een verhaal waarin we begrijpen dat het gif in onze voeding, de uitputting van de bodem, de verstoring van ecosystemen en de vervreemding van onszelf voortkomen uit één en hetzelfde systeem — een systeem waarin winst zwaarder weegt dan leven.
Wordingsdrang: De oerkracht die ons draagt
In de moderne psychologie en psychiatrie duiken steeds vaker nieuwe begrippen op: traumaverwerking, systeemtherapie, neuroplasticiteit, hechtingsproblematiek, polyvagaaltheorie, lichaamsgerichte therapie, EMDR, mentale veerkracht, compassiegerichte therapie en zelfregulatie. Er lijkt een verschuiving plaats te vinden naar een meer mensgerichte, holistische benadering, waarin het individu serieus genomen wordt binnen zijn context en ervaringen.
De overlever, de strateeg en de non-dualiteit daarachter
In ieder mens leeft een diep oorspronkelijk deel — het authentieke kind. Open, gevoelig, vol levenslust en verbondenheid. Maar zodra we gaan leven in een wereld met anderen, met verwachtingen en grenzen, gebeurt er iets onafwendbaars: de strateeg ontstaat.
De strateeg is niet iets wat soms ontstaat. Hij ontstaat altijd.
Wakker worden uit het maakbaarheidsverhaal
Er huist in ieder van ons een overlever. Een waakzame binnenstem die zegt: “Blijf alert. Blijf in controle. Laat je niet verrassen. Denk vooruit. Hou rekening met straks.” Die stem heeft ons ooit geholpen pijn en gevaar te vermijden. Maar ze leeft vaak in een geloofsvergissing: het hardnekkige idee dat het leven beheersbaar is, voorspelbaar, maakbaar — en dat er een veilig script bestaat om te volgen.
De arrogantie in de jeugdzorg
Ruim vijftig jeugdzorgprofessionals zijn deze week uit het kwaliteitsregister geschrapt. Ze vielen door de mand tijdens een steekproef naar ervaringscertificaten (EVC’s) waarmee zij zich hadden laten registreren. Volgens het SKJ zijn er vermoedens van fraude. Bijna één op de vijf gecontroleerde certificaten bleek niet te voldoen aan de eisen.
De rug recht, het hart zacht (5)
Wat ons vandaag ontbreekt, is niet compassie. Wat ontbreekt, is moed. Een nieuwe soort christelijke moed die zacht is van hart, maar helder in grenzen. Die niet polariseert, maar wel positioneert. Die zegt: tot hier en niet verder – zonder te verachten. Die weigert liefde los te koppelen van waarheid.
Rust als verzet (4)
En misschien — heel misschien — is het juist een van de grootste narcisten van onze tijd, Donald Trump, die de neoliberale levenswijze uiteindelijk laat imploderen. Niet omdat hij haar bestrijdt, maar omdat hij haar tot het uiterste doorvoert. Trump ís het doorgeschoten ego: de man die alles bezit en geen last heeft van empathie, die alles uitvergroot wat deze tijd kenmerkt — spektakel, dominantie, zelfverheerlijking, schijnvrijheid.
Het hart van het boeddhisme klopt in onzekerheid (3)
Stel je voor dat je in een donkere kamer staat. Voor je danst iemand sierlijk rond, maar je ziet hem alleen als je er met een zaklamp op schijnt. Zodra je dat doet, schrikt hij en verandert van richting. Je kunt hem dus alleen volgen door het licht een beetje losjes te laten dwalen. Je ziet nooit precies waar hij is én waar hij heen beweegt. Precies dat is het mysterie van de kwantumwereld: zodra je iets vastlegt, verandert het.
Opgenomen in de stroom van wording (2)
Steeds meer mensen beseffen dat we verdwaald zijn geraakt in een geconstrueerde, bedachte wereld — een wereld die ons heeft losgemaakt van directe, oorspronkelijke ervaring. Zonder innerlijk kompas voelen we ons onzeker. Op zoek naar houvast grijpen we naar nieuwe, bedachte zekerheden, waarmee we ons juist verder verwijderen van wat wezenlijk is. Zo verliezen we onszelf steeds meer.
De polarisatie van nu: overleven in een verdeelde wereld
Polarisatie is een uitdrukking van een cultuur in overlevingsmodus, gedreven door angst en afgescheidenheid. Het is leven los van de stroom, waarin mensen zich vastklampen aan zekerheden en kampen. Terugkeren naar de wordingsdrang, de levenskracht die ons verbindt, en naar het non-duale bewustzijn, betekent erkennen dat alles beweging is en relatie. Dat ieder mens deel is van dezelfde rivier.
Altijd maar dóór. Tot we stilstaan.
Wat is er toch aan de hand? Waarom blijven we doorgaan, zelfs als het niet meer hoeft? Wat maakt dat zoveel mensen onrustig worden wanneer de wereld even stilvalt? Verveling is het niet. Het is iets anders. Iets diepers.
De Versplinterde Werkelijkheid
Dit vraagt om een radicaal andere manier van denken en in de wereld staan—één die niet gebaseerd is op angstverhalen over de ander, maar op de erkenning dat we samen in een kwetsbare en onzekere wereld leven. Dat het gelijk niet in één kamp ligt, maar verspreid is en vraagt om dialoog, nuance en openheid.
Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over…de Hitlerframe
Luuk: “Onlangs bezocht ik een lezing van een filosoof. Hij vatte zijn betoog over identiteitspolitiek samen met de opmerking: “ik wil Rutte natuurlijk niet gelijk met Hitler vergelijken, maar…”. Toen iemand hier wat van zei reageerde hij met ”ik zeg toch dat ik hem er niet mee wil vergelijken.”
Peace Now. We zijn allemaal normaal.
We zijn klaargestoomd voor polarisatie, voor het definitief toetreden tot een kamp, ja zelfs voor oorlog. Klaar om misbruikt te worden door grote politieke leiders die ons nodig hebben om hun macht te vergroten en belangen veilig te stellen. Zij gaan steeds een stap verder, voor wie geweld al vanzelfsprekend is.
