Artikelen door: Taigu Prast
“Goedemiddag, mag ik me even voorstellen? Ik ben boeddhistisch geestelijk verzorger en ik kom even langs omdat ik zag dat er vandaag een boeddhist is opgenomen. Bent u dat? Dit komt namelijk niet vaak voor.”
Zenleraar Edel Maex wil achttiende-eeuwse samenlevingswaarden revitaliseren. Voor een maatschappelijk betrokken zenbeoefening is dit echter onnodig en ongewenst.
De vraag is of wij sinds de dagen van Franciscus Xaverius met het boeddhisme zoveel zijn opgeschoten dat het de basis kan zijn van een dialoog tussen religies.
Wat moet je als boeddhist met al dit lijden dat zich aan je geestesoog voltrekt? In ‘Zen en de dood’, een opstel van Nico Tydeman in de bundel De karper is uit het net (2012), lees ik dat de ware zenbeoefenaar de dimensie van de dood bij voortduring opzoekt, in zijn (of haar) beoefening en levenspraktijk. Historisch gezien voelen zenmonniken een vreemde aantrekkingskracht tot begraafplaatsen, lijkstoeten en gebieden waar epidemieën slachtingen aanrichtten.
Die domme boeddhisten toch, die zich vastklampten aan uiterlijkheden, aan tempels en teksten; zo benamen zij zich de mogelijkheid om zich te realiseren dat alles al in verlichte staat aanwezig is en dat de enige opdracht is in andere levende wezens dit lichtje van bevrijding aan te steken.
Leven naar boeddhistische inspiratie maakt het leven er al niet makkelijker op. Met de wet van het voorwaardelijk ontstaan komt ook de alleenheerschappij van ons cultureel voorgeprogrammeerde denken in termen van oorzaak en gevolg onder druk te staan.
Hoe moet je zen beoefenen vanaf je ziekbed? De veertiende eeuwse Japanse zenmeester Bassui kreeg deze vraag ooit per brief door een patiënt voorgelegd. “Wie is hij die ziek is?”, schreef hij terug. “Wie is hij die zen beoefent? Iemands gehele zijn is de Grote Weg. Deze Weg is naar zijn inhoud inherent rein en overstijgt alle vormen. Is er hierin enige ziekte?”
De waarde van de naoorlogse Japanse zenvernieuwer Hisamatsu voor onze beoefening is zo groot, dat het een raadsel is waarom zijn receptuur niet dieper is doorgedrongen in de praktijk van meer van onze sangha’s.
Wat verbindt de Hartsutra, Dogen en Ryokan? Maandenlang kauwen op een aantal korte teksten maakt een intimiteit los die een beoefenaar in staat kan stellen zijn of haar relatie met boeddhisme te vernieuwen.
Behalve hulpeloosheid kleeft er aan vele boeddhisten ook een zekere wereldvreemdheid omdat onwetendheid een onmacht in stand houdt zich in het maatschappelijk verkeer te begeven vanuit een eigen, alom geaccepteerd religieus-ethisch richtsnoer.
Ochtend- of avondeditie
Abonneer je
Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »De werkplaats
Boeddhistische kunstenaars
Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »
