• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Boeddhistische doeners en denkers – de serie (45)

Boeddhistische doeners en denkers – de serie (45)

18 maart 2021 door gastauteur

De redactie van het Boeddhistisch Dagblad is geïnteresseerd in de ervaringen van mensen die het boeddhistisch pad volgen. De leer bestuderen en praktiseren. Al of niet op een kussen of in een sangha of in je eentje. Ben je zo’n iemand en wil je je ervaringen delen- hoe je het boeddhisme hebt ontdekt, wat het je opbracht en niet, je teleurstellingen en hoop, je verwachting, welke richting je volgt en waarom, of als je het boeddhisme weer hebt verlaten- stuur ons jouw ervaringen in een niet zo’n heel lange tekst toe om in de serie Boeddhistische doeners en denkers gepubliceerd te worden.

‘Al tijden speel ik met het idee om ook eens wat in te sturen onder de vlag ‘Boeddhistische doeners en denkers.’ Nu ik zo kijk naar die titel vind ik het eigenlijk wel een mooie omschrijving: denker en doener. Dat kan op je kaartje. Wat, zo even gauw in de associatie, mist is boeddhistisch zijner. Kom eens wat meer uit de doe-modus en bén wat meer, niet? Evenzogoed is het een leuk kapstokje om mee voor te stellen. Wat (hoe) denk ik en wat doe ik? Nou… minder en minder. Poeh hé, wat was ik vroeger druk. Nu nog voel ik bij vlagen vrijwel permanent de onrust gonzen door mijn lijf. Eén van die heerlijke tegendraadse wijsheidjes die je opdoet binnen de boeddhistische kring is dat je heel hard kan werken zonder druk te zijn. Dat bedoel ik niet.

Zoals velen kwam ik tot het boeddhisme omdat ik worstelde met het een en ander, zij het langs een omweg. Ooit deed ik bij GGZ een cursus mediteren voor depressie-patiënten, als afsluiting van mijn behandeling. Dat hielp en het sloeg min of meer aan. Ik heb jaren niet of nauwelijks gemediteerd maar ik kan met tevredenheid zeggen dat ik sindsdien in remissie ben. Uiteindelijk raakte ik nieuwsgierig. Ik wist dat Jon Kabat-Zinn voor zijn eigen kliniek meditatie had ontdaan van de hele religieuze achtergrond. Akkoord, maar wat was die dan? Zoals vaker gebeurde ontstond er een eerste begin van saddha of vertrouwen toen ik las over de ideeën van de Boeddha. Met mijn stijgende kennis snapte ik de kritiek op de mindfulness beweging en beaamde die natuurlijk.

Jarenlang heb ik bij vlagen geluisterd naar de toespraken van Ajahn Brahmavamso. De Leer, met al die moeilijke begrippen en in elkaar grijpende lijstjes begrippen die op de een of andere manier nooit in één keer netjes vertaald kunnen worden, kon ik erg weinig mee. Die vrolijke kale vent uit West-Australië trof me echter recht in het hart. Hij gebruikte z’n terminologie achteloos haast, passend in een menselijk verhaal. Daarbij liet hij zich erop voorstaan dat hij de slechtste grappen van allemaal maakte. De enkele die ik me kan herinneren zijn inderdaad bizar slecht maar onbedaarlijk grappig.

Ik wilde meer weten en verslond een kilo of wat aan boeken. Theravāda moest het uiteraard zijn want dat was Ajahn Brahm’s richting ook. Daarbij moest ik niet zoveel hebben van die wilde, kleurige ideeënwereld vanuit Tibet of andere mahāyāna stromingen. Nog snap ik er niet veel van; ik ben te analytisch aangelegd vermoed ik. Het zij de anderen echter van harte gegund. Langzamerhand raakte ik vertrouwd met begrip na begrip, begon Pāli spelling te verbeteren hier en daar en maakte zelf lijstjes want ik wil wel precies weten hoe het zit. De radertjes, zeg maar.

Nog weer later begon ik overzicht te krijgen en zaken weer los te laten. Mindfulness is gewoon okay, zolang het vervuld is van vriendelijkheid. De Leer is een vlot, zegt de Boeddha. Ik ben nog heel erg lang niet zo ver dat ik zonder kan maar ik ben gaan inzien dat de Leer die ‘van binnenuit moet worden gerealiseerd door de wijzen’ niet precies de lijstjes en de sutta’s is. Die welt op in het hart van degene die goed en ijverig en volhardend oefent. Ik begon de leerstellingen over kamma als troostend te zien. Als ik begrijp dat alles gedreven wordt door conditionering en dat dit uiteraard ook voor alle andere wezens geldt dan brengt me dit vooral een gevoel van verbinding. We zijn op de een of andere manier één, verbonden door kamma ook met elkaar. Alleen nu en hier kunnen we kiezen hoe we omgaan met de omstandigheden en een heilzame keuze maken. Veel mensen zijn daar helaas niet toe in staat. Waarom? Conditioneringen. Het lijkt me dat medelijden en vriendelijkheid hier passend zijn. Waarom zou ik ze verwijten maken? Ben ik zelf niet zo vaak ‘daar’ geweest?

Ik lees misschien twintig woorden Pāli ondanks mijn enthousiasme en heb maar een klein stukje van de Tipitaka gelezen. Het zou zomaar kunnen dat het volgende integraal in meerdere sutta’s staat. Ik ken ze echter niet. Deze ‘zachte’ inzichten die onlangs bij me opwelden nu mijn meditatie wat dieper wordt zijn voor zover ik weet origineel of komen in elk geval voor mij van binnenuit.

Onlangs viel me bij het hardlopen in dat ik al lang in balans ben, ondanks dat het soms voelt of ik moet worstelen om overeind te blijven. Het is eigenlijk verbijsterend simpel: ik ben in evenwicht met alle krachten die op me inwerken, innerlijke en uiterlijke. Net als in de natuurkunde zou je zo een plaatje kunnen maken van alle vectoren die inwerken op wat ik maar mij noem en je houdt het eindresultaat over. Ik hoef niet te zoeken naar balans of evenwicht. Die is er al die tijd al. Mag die balans heilzamer of kundiger zijn? Ja, natuurlijk. Zaak dus om eens te kijken naar die vectoren.

Op ongeveer dezelfde manier viel me onlangs in toen ik weer eens worstelde met de neiging om mijn emoties (van verdriet en zelfmedelijden) weg te eten dat dit eigenlijk oefenen was. Ik oefende niet voor een goed doel, ik oefende niet slim maar ik oefende wel. In feite oefenen we altijd, vaak meerdere dingen tegelijk. Als ik dat nou echt zie, dan is het vervolgens simpel genoeg om te vragen: wat wil ik geoefend hebben? Alles wat je water en zonlicht geeft gaat groeien. Andersom wil elk patroon, elke conditionering geoefend worden. Kies dan.

Er is slechts leed, maar geen lijder,
er is geen dader, wel de daad,
uitdoving is er, geen uitgedoofde,
er is geen gaander, wel het pad.

(Vism. 16,19)

Niet bestaat er een dader van het kamma
en niemand in wie het rijpt;
er bewegen zich zuivere ‘dhamma’s’.
Zo (weet wie het) juist begrijpt.

(Vism. 19,20)

Toch blijft het een raar geloof. Wat me opvalt naast de vele lijstjes is het enerzijds-anderzijds karakter van de geschreven Leer. Enerzijds voortdurend oefenen, anderzijds niet hechten. Scherp in de gaten houden wat de Boeddha wel en niet onderwees maar ook boven alle concepten uitstijgen. De Middenweg bewandelen tussen zucht naar genot en zelfpijniging. En zo voort. We moeten van alles maar er is in wezen niet één stabiel zelf dat dit dan moet. Luang Po Chah placht te zeggen dat de hele Leer gaat over loslaten en het complete monnikenleven gaat over vasthouden. Zo gauw je begrijpt hoe deze twee ideeën in elkaar grijpen en samenwerken ben je al een heel eind op weg. Zoals vaak mag dit ook de leek tot inzicht strekken.’

Was getekend Maarten van den Driest. Wilt u ook uw ervaringen met het boeddhisme delen, mail ze dan naar redactieboeddhistischdagblad@upcmail.nl

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Boeddhistische denkers en doeners, Geluk, Gezondheid, Pali-Canon Tags: leer, Maarten van den Driest, middenweg, vectoren

Lees ook:

  1. De Boeddha en de klimaatramp (deel 1)
  2. Zullen alle wezens de bevrijding bereiken?
  3. Boeken – Een kalme geest
  4. Behoor tot niets, behoor tot alles

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
30 mei
Vipassana meditatie Rotterdam
30 mei 23
Rotterdam
31 mei
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
31 mei 23
01 jun
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
1 jun 23
03 jun
Zen in Twente ochtend met Doin Sensei op 3 juni
3 jun 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Waarover praten we als we het over identiteit hebben?

    Kees Moerbeek - 28 mei 2023

    Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.

    Daoïsme, de mystieke traditie, een bloemlezing

    Erik Hoogcarspel - 27 mei 2023

    Jan de Meyer (1961) is sinoloog en vertaler. Hij doet al 40 jaar onderzoek naar het daoïsme en hij heeft een nieuwe bloemlezing geschreven van de belangrijkste teksten van het daoïsme. De meeste lezers zijn al bekend met twee beroemde teksten uit deze Chinese traditie: de Laozi en de Zuangzi. Beide teksten zijn al verschillende malen in het Nederlands vertaald, onder andere door de bekende sinoloog Kristoffer Schipperṣ.

    ‘Meebewegen met wat er is’

    gastauteur - 15 mei 2023

    Als het gaat om dak- en thuisloze mensen wordt er door de maatschappij merendeels nog vanuit 'schuld en eigen verantwoordelijkheid' gedacht. Men heeft vaak het verkeerde idee dat iedere persoon in Nederland eigen verantwoorde keuzes maakt en dus verantwoordelijk is voor diens eigen lijden. Of men denkt dat het heel makkelijk is om een uitkering aan te vragen. De gewone burger weet niet hoe het is voor iemand die in een totaal andere realiteit zit.’

    Ras – nutteloze, kwaadaardige onzin

    Kees Moerbeek - 14 mei 2023

    Angela Saini heeft voor haar boek Superieur: de terugkeer van de rassentheorie zo’n beetje alle literatuur over rassenwetenschap doorgespit, schrijft ze. Veel genetici menen dat als genetica bewijst dat er nauwelijks reden is om rassenonderscheid te maken, het dus snel afgelopen zal zijn met racisme. Was het maar waar. Racisme is juist een sociale constructie met een enorme invloed, constateert ze.

    Waarom we beter denken dan we denken

    Erik Hoogcarspel - 5 mei 2023

    Je hoort nogal eens zeggen dat mensen van nature redeloos zijn en tot de meest bizarre meningen en handelingen in staat. Voor wie regelmatig de krant leest of het nieuws via andere media volgt, lijkt dit zelfs vanzelfsprekend. Het is daarnaast allang in zekere kringen gebruikelijk om de mens te beschouwen als een onderdeel van de natuur, een wezen dat zijn dierlijke afkomst verbergt onder een dun vernislaagje van beschaving.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Tussen veranderlijk en onveranderlijk vind je de deur naar non-dualiteit
    • Waarover praten we als we het over identiteit hebben?
    • Guy – Kom en kijk (P. ehipassiko)
    • Ludo – Wind
    • Ardan

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens