Alles wat je altijd al wilde weten over niet-weten maar nooit durfde vragen. Lichte inleiding in een duistere zaak; kennismaking met wat geen kennismaking verdraagt. Voor beginners, gevorderden en gesjeesden.

In den beginne, meer dan tien jaar geleden alweer, bestond mijn website, NietWeten.nl, welgeteld uit één pagina met 30 korte teksten van één zin per alinea en kleine, kant-en-klare illustraties, niet veel groter dan een postzegel, uit zo’n clipartcollectie die je toen nog kon kopen op cd. Alles bij elkaar een paar duizend woorden, meer vond ik niet nodig. Meer woorden had ik niet.

Die kiemplant van een inleiding groeide uit tot een woudreus van 200 webpagina’s, waarvan er een aantal als serie verscheen in het Boeddhistisch Dagblad.

Die woudreus van 200 pagina’s slonk weer tot een reeks van 11 boeken over niet-weten, de Agnosereeks, die op dit moment nog volop in ontwikkeling is.

Een van de boeken van de Agnosereeks, de elfde en laatste, is het Witboek Niet-Weten. Het is in dit Witboek dat je mijn oorspronkelijke inleiding van 30 tekstjes terug kan vinden, verspreid als spelden in een hooiberg tussen een heleboel schrijfsels van later datum, dus je moet er een beetje naar zoeken.

Afbeelding: Concept omslag van het Witboek Niet-Weten.

De blurb die lange tijd op mijn enige pagina prijkte is met een paar kleine aanpassingen de blurb van het Witboek Niet-Weten geworden:

Alles wat je altijd al wilde weten over niet-weten maar nooit durfde vragen. Lichte inleiding in een duistere zaak; kennismaking met wat geen kennismaking verdraagt. Voor beginners, gevorderden en gesjeesden.

De oorspronkelijke inleiding mag dan uitgegroeid zijn tot een soortement boek, de stijl is gebleven: eenvoudige woorden, korte zinnen, elk op een eigen regel, en brute illustraties, maar nu van de hand van Lucienne, die al het tekenwerk voor de website en de Agnosereeks verzorgt.

Lucienne van Dam.

Ik schrijf inmiddels vijf jaar non-stop voor het Boeddhistisch Dagblad en in die tijd heb ik er van alles en nog wat gepubliceerd, zelfs over het boeddhisme, maar nooit mijn oorspronkelijke inleiding niet-weten, vraag me niet waarom. Eindelijk is het dan zover, al is het dan in de vorm van een uit zijn krachten gegroeid witboek.

Als je aan het eind van deze serie nog steeds niet weet wat niet-weten is, als je niet-weten dan nog steeds niet herkent als de rode draad van je eigen leven, dan weet ik het ook niet meer.

Veel leesplezier!

Hans van Dam, Amsterdam, voorjaar 2020.

Omgekeerd chronologisch archief

0 – Het Witboek Niet-Weten – nieuwe serie van Hans van Dam (deze tekst)

1 – Proloog: Niet-weten is blues
2 – De witte wereld van de weetniet
3 – Verlos ons van het weten
4 – Verlos ons van niet-weten
5 – Niet-weten voor beginners, gevorderden en gesjeesden
6 – Wat je minstens moet weten van niet-weten
7 – Wat ik tegen kennis heb
8 – Vallen is de weg
9 – Wie niet weet die niet dweept
10 – Wie niet weet die niet met zich laat dwepen

11 – Niet-weten betekent gewoon dat je het niet meer weet
12 – Het leven is een paling
13 – Zwammen of verzuipen
14 – Leven in het Teken van de Vraag
15 – De vreemde vrede van niet-weten
16 – Elf misverstanden over innerlijke vrede
17 – Elf vormen van vrede zonder rede
18 – Gekke vrede of de vrede van een gek?
19 – De wet van de weteloosheid
20 – Niet-weten is geen therapeutisch scepticisme

21 – Voor iedereen die er een zwaar hoofd in heeft
22 – Voor niet-weten moet je bij jezelf wezen
23 – Hoe heet het – de bodemloze bucket van Samuel Beckett
24 – Niet-weten is je Waterloo
25 – De plaats van niet-weten – tips van een gesluierde
26 – Woordenboek niet-weten: ‘En dat ook niet!’
27 – De mantra van niet-weten
28 – Niet-weten als lege canon
29 – Niet-weten als leeg kanon
30 – Niet-weten als oneindige lus

31 – Wat er achter niet-weten zit
32 – Van niet-weten wil ik zingen!
33 – Niet-weten is passen zonder meten
34 – Niet-weten is verder kijken
35 – Niet-weten is geen traditie
36 – Eeuwige leerlingen die eeuwig de leraar uithangen
37 – Oeddha de Neanderlander, onze innerlijke goeroe
38 – Een rechtstreekse overdracht buiten de geschriften om
39 – Het masker van je ware gezicht
40 – Kwezels zijn ezels – de mahakarunaval

41 – De enige gelofte die ik dagelijks afleg is de lege
42 – Was niet-weten de Boeddha, dan doodde het zichzelf
43 – Stijlfiguren niet-weten: overzicht
44 – In niet-weten is best ruimte voor weten
45 – Wanordenen is het moeilijkste wat er is
46 – De reiger en de vis
47 – De ooievaar en de kikker
48 – De schaatsenrijder en de bromvlieg
49 – Zegt het ene raadsel tegen het andere…
50 – Woordenboek niet-weten: kokervisie en megafonie

51 – Niet-weten biedt perspectief
52 – Er is meer gelijk dan eigen gelijk
53 – Wie niet weet blijft kijken
54 – Kijk eens wat vaker in de spiegel van niet-weten
55 – Niet-weten is dwars door je ideeën en idealen heen kijken
56 – Lied van een eerlijke verliezer
57 – Lied voor de deerlijke verliezer
58 – Niet-weten is leven op de tast
59 – Niet-weten is zien dat je denkt dat je de wereld ziet
60 – Niet-weten is steeds door een ander raam kijken

61 – Belijdenis van een agnost
62 – Negenennegentig bekentenissen van een weetniet
63 – Niet-weten voor puzzelaars
64 – Niet-weten voor adelaars
65 – Niet-weten voor holisten
66 – Niet-weten voor alcoholisten
67 – Niet-weten voor junks
68 – Woordenboek Niet-Weten: 66 negatieve definities van niet-weten
69 – Niet-weten is het weten terugsnoeien
70 – Vrije bomen vangen veel wind

71 – Vierenveertig mantels der wijsheid
72 – Drieëndertig eufemismen voor niet-weten
73 – Niet-weten is het anker lichten en schipbreuk lijden
74 – De weg begint met de laatste stap
75 – Woordenboek niet-weten: agnose
76 – Wie niet weet gelooft zijn gedachten niet meer
77 – In niet-weten zijn gedachten zelfbezwerend
78 – Niet-weten is niet meer doen alsof
79 – Niet-weten is niet meer doen alsof je niet meer doet alsof
80 – Zalig zijn de armen van geest

81 – Niet-weten is een sleutel zonder slot
82 – Denken is geen weten
83 – De metageest is tweedimensionaal – het droste-effect
84 – Wortelen doen het gat bortelen
85 – Gedachten zijn gedachtewerelden
86 – Woorden zijn woordenboeken
87 – Horror vacui – het verstand verafschuwt een vacuüm
88 – Wie schiep de Schepper?
89 – Tweeëntwintig voorbeelden van het regressieprobleem
90 – Verklaren is het onbekende herleiden tot het onbekendere

91 – Stijlfiguren niet-weten: de regressievraag
92 – Niet-weten is een vragenvuur
93 – Niet-weten is een burn-out
94 – Meester Zwerver is zoek
95 – Zoeken naar het einde van het zoeken
96 – Het regressieargument
97 – Het illusieprobleem en het illusieargument
98 – Het onzekerheidsprincipe en het onzekerheidsbewijs
99 – Het ononzekerheidsprincipe
100 – Het onononzekerheidsprincipe

101 – Het on-on-on…zekerheidsprincipe
102 – Niet-weten is weten tussen aanhalingstekens
103 – Weten zonder weten en doen zonder doen
104 – Stijlfiguren niet-weten: oxymoron
105 – Stijlfiguren niet-weten: de oxymoronautomaat
106 – Niet-weten voor kapitalisten
107 – Niet-weten is overal de keerzijden van zien
108 – Niet-weten heeft geen keerzijden
109 – Niet-weten is thuiskomen in den vreemde
110 – De macht van niet-weten is de onmacht van het weten

111 – De leegte van de leegte en de illusie van de illusie
112 – De man die alles wist
113 – Denken tussen aanhalingstekens
114 – Waarom meesters slaven zijn
115 – Zolang je denkt dat er een poort is, zul je er niet doorheen gaan
116 – Niet-weten tussen aanhalingstekens
117 – De KONING! is dood, leve de ‘koning’
118 – Wat een nar(cist) in de spiegel ziet
119 – Niet-weten is uit de boot vallen
120 – Mijn koninkrijk voor een leven zonder koninkrijk

121 – Levensloop van een agnost in 11 stappen
122 – Niet-weten voor ballenjongens
123 – Niet-weten als gedachtengum
124 – In niet-weten ben je niet vrij van gedachten
125 – Stijlfiguren niet-weten: ironie
126 – Woordenboek niet-weten: agorafilie
127 – Een agnost is een ontsnappingskunstenaar
128 – Woordenboek niet-weten: dwijsheid
129 – Woordenboek niet-weten: dwijsbegeerte
130 – Woordenboek niet-weten: dwaasbegeerte

131 – Woordenboek niet-weten: tja
132 – Wijsheid is een hond
133 – Weergaloze agnose!
134 – Wat je ziet op de top van de heilige berg
135 – Stijlfiguren niet-weten: ellips
136 – Woordenboek niet-weten: het Lege Boek
137 – Monnikenwerk van een meesterschrapper
138 – Het Lege Boek van Hans van Dam nu te koop als hardcover!
139 – Het Lege Boek als naslagwerk
140 – Een agnost is geen obscurantist

141 – Een agnost is geen anti-intellectueel
142 – Een agnost is geen monist
143 – Een agnost is geen nihilist
144 – In niet-weten verliest het gezond verstand zijn gezag
145 – Woordenboek niet-weten: waaiweg
146 – Woordenboek niet-weten: de gulden uitweg
147 – Woordenboek niet-weten: de Lege Leer
148 – Niet-weten is de afvoer van je geest
149 – De lege leer is geen karwei
150 – De lege leer is geen partij

151 – De lege leer is niemands heer
152 – Bekijk het maar (van alle kanten)
153 – Een lege lering heeft geen leerling
154 – De kleren zonder keizer
155 – Wat ik leerde zonder leren van een vogel zonder veren
156 – Niet-weten is geen devies
157 – Van niet-weten krijg je nooit een kater
158 – Denk je vast of denk je vrij
159 – Stijlfiguren niet-weten: paradox
160 – Woordenboek niet-weten: hyperleer

161 – Niet-weten is leven in de paradox
162 – Niet-weten is een dwaalgesprek met jezelf
163 – Niet-weten is een denken dat zichzelf tegen het licht houdt
164 – Het Lege Lied – holle woorden voor holle geesten
165 – Hoe je de Lege Leer het best kan onthouden
166 – Woordenboek niet-weten: de Hele Leer
167 – Het Hele Lied – hele woorden voor hele geesten
168 – Hoe je de Hele Leer het best kan onthouden
169 – Halve waarheden zijn halve leugens
170 – Het halve lied – halve woorden voor halve geesten

171 – Gedachte-experimenten maken je vrij
172 – Woordenboek niet-weten: variologie
173 – Woordenboek niet-weten: utopie, dystopie, atopie
174 – Woordenboek niet-weten: weteloosheid
175 – Woordenboek niet-weten: leegte
176 – Lettergrepen naar de onmacht
177 – Weetnietgeest, wegwerpgeest
178 – Woordenboek niet-weten: weg ermee
179 – Niet-weten is al je denkketens verbreken
180 – Niet-weten is enkel spel

181 – Niet-weten is dubbel spel
182 – Niet-weten is gelijkspel
183 – Niet-weten als taalspel
184 – Niet-weten is een kaartenhuis
185 – Niet-weten als wijsheid, openheid, liefde en mededogen
186 – Woordenboek niet-weten: vrijdenker, vrijgeest
187 – Voor mensen wier denken zich bedenken is
188 – Zo klein worden als je bent
189 – Je hoort het niet, mijn stille lied
190 – Woordenboek niet-weten: agnosticon (Ø)

191 – Verder, verder! Van enso naar agnosticon
192 – Niet-weten is een slØkØp
193 – Herpex perplex
194 – De vrouw die ineens weer kon zien
195 – De vrouw die ineens weer kon lopen
196 – Een standpunt is een loopgraaf
197 – Wie op een standpunt staat is een standbeeld
198 – Maak van je standpunten vertrekpunten
199 – Je weet niet wat je zegt
200 –

201 –
202 –
203 –
204 –
205 –
206 –
207 –
208 –
209 –
210 –