• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy
Wereldkaart met louter wit land in een blauwe zee van kleine wervelende figuurtjes.

De witte wereld van de weetniet

31 maart 2020 door Hans van Dam

‘Mijn weg was geen ontdekkingsreis waarop ik onbekende gebieden ontsloot, maar een toedekkingsreis waarop ik met een witkwast in mijn hand – en met pijn in mijn hart – mijn terra cognita stukje bij beetje prijsgaf aan het onbekende.’

Witte vlekken op de kaart

Terra incognita is Latijn voor ‘onbekend gebied’. Het is een term uit de kaartenmakerij waarmee je een oord aanduidt waarover niets bekend is.

Op globes en kaarten markeerden cartografen het terra incognita altijd met witte vlekken.

Soms stond er een waarschuwing in, een vermoeden van gevaar: ‘Hier zijn draken’ of ‘Hier zijn leeuwen’.

Het onbekende werd en wordt als vreeswekkend ervaren.

Toch, of juist daarom, zijn er vanaf de vijftiende eeuw veel ontdekkingsreizen georganiseerd om de witte vlekken op de kaarten in te vullen en het areaal van het terra incognita te verkleinen.

Een toedekkingsreis

Het spirituele pad kan je opvatten als een uitnodiging om het bekende terrein – jijzelf, je lichaam, je gedachten en gevoelens, je medemens en de wereld waarin je leeft – diepgaand te onderzoeken.

Je weet niet wat je daarbij zult vinden of kwijtraken, al denk je van wel, anders zou je er nooit aan beginnen.

Zelf moest ik tot mijn ontsteltenis keer op keer constateren dat het oppervlakkig bekende ten diepste onbekend was.

Mijn weg was geen ontdekkingsreis waarop ik onbekende gebieden ontsloot, maar een toedekkingsreis waarop ik met een witkwast in mijn hand – en met pijn in mijn hart – mijn terra cognita stukje bij beetje prijsgaf aan het onbekende.

Waarvan het natuurlijk al die tijd deel was blijven uitmaken, zeg ik achteraf.

Naarmate ikzelf, mijn lichaam, mijn gedachten en gevoelens, mijn medemens en de wereld waarin ik leef witter werden, kon ik ze steeds moeilijker uit elkaar houden, en ten slotte heb ik het maar opgegeven.

Het weten witten

In de beeldspraak van het terra incognita is wit de kleur van agnose.*

* Agnose is een ander woord voor niet-weten.

Het weten witten is het uitgummen van vastgeroeste ideeën over wie of wat je bent, over de zin van het leven, over de liefde, over de dood, over ethiek, over God, over de weg, over verlichting, lijden, waarheid, waarneming, metafysica, de vrije wil en noem maar op.

Wit noem je iemand die het allemaal niet meer weet.

Na het witten rest de witte alleen nog het witten van het witten zelf.

Pas als hij ook zijn witte bril heeft afgezet, is hij werkelijk wit, dat wil zeggen, níet.

Want werkelijk wit bevat alle kleuren van de regenboog, leerde Isaac Newton al.

Kleurrijk is de geest van de weetniet.

Witboek niet-weten

Ziezo, nu snap je hoe het Witboek niet-weten aan zijn naam komt.

Het gaat over het witten van je terra cognita – je zelfbedachte wereldje, je wereldbeeld in de ruimste zin van het woord.*

* Inclusief zelfbeelden, mensbeelden, godsbeelden, ideaalbeelden, schrikbeelden en andere denkbeelden.

Het Witboek niet-weten heet óók een witboek omdat het opkomt voor niet-weten.

Je eigen onwetendheid en die van iedereen onder ogen zien, lijkt een ontweiding en een ontwijding maar blijkt een verwijding en een bevrijding.

Niet alleen van al dat weten, maar ook van het almaar willen weten, moeten weten, moeten leven naar wat je weet.

Als je het niet-weten net als ik helemaal leeft en beleeft en doorleeft, dan kan je er maar niet over uit.

Dan hou je er maar niet over op.

Dan gun je het iederéén.

Vandaar.

Wereldkaart met louter wit land in een blauwe zee van kleine wervelende figuurtjes.
Terra incognita – de witte wereld van de weetniet.

Index | vorige | volgende

Deze tekst maakt deel uit van het Witboek niet-weten. Illustraties: Lucienne van Dam. Het Witboek niet-weten in het Boeddhistisch Dagblad. Het Witboek niet-weten op NietWeten.nl. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: agnose, de weg, Hans van Dam, niet-weten, witboek niet-weten

Lees ook:

  1. De koan als dwaaltekst – de weg terug
  2. De mantra van niet-weten
  3. Hoe heet het – de bodemloze bucket van Samuel Beckett
  4. Woordenboek niet-weten: weteloosheid

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Series, Boeken, Site, Blog, Reacties, 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 maart 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 10 maart 2021
    Lezingenserie 'Mystiek leven'
  • 11 maart 2021
    Doorlopende groep Vipassana Haarlem
  • 12 maart 2021 - 14 maart 2021
    Zen Spirit Weekend over Angst, Zen en Vertrouwen
  • 13 maart 2021
    Workshop meditatie | Verborgen Vrijheid online
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Verkiezingen: Hoe te kiezen als boeddhist?

Adi Ichsan - 8 maart 2021

Met de verkiezing in aantocht, worden wij als burgers gevraagd om de maatschappelijke plicht te vervullen. Hoe moet je als boeddhist kiezen? Moet je überhaupt gebruik maken van je recht om te kiezen? Zei de boeddha niet dat je het eigenpersoonlijk belang niet moet volgen en dat je bij ideeën twisten geen partij moet kiezen, volledig gelijkmoedig los van deze wereld?

Boeddhisten ontwaakt (deel 3)

Kees Moerbeek - 28 februari 2021

Grant onderzoekt hoe de geleerde Rahula zijn begrip van de kern van de leer van de Boeddha kan verenigen met de claims van het door Dharmapala geïnspireerde Singalese nationalisme. Rahula nam volgens Grant ‘zijn toevlucht tot de intellectuele strategie die claimt dat verschillende historische omstandigheden vragen om een andere manier van de uitleg van de boodschap van de Boeddha.’ Hij doet een beroep op het historisch moment om de interpretatie van het boeddhisme in de Mahavamsa te rechtvaardigen en daarmee zijn eigen activistische politieke agenda.

Mijmeringen over bewustzijn

Rob van Boven en Luuk Mur - 23 februari 2021

Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven.  Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 2 en slot))

Erik Hoogcarspel - 21 februari 2021

Het is niet verwonderlijk dat het begrip “gelijkheid” in andere culturen geen rol speelt. Blijkbaar heeft men daar wel van de ervaring geleerd. Voor Confucius waren rangen en standen in de maatschappij noodzakelijk voor een harmonische en goed functionerende samenleving. Een referendum zou volgens hem alleen maar tot grote rampen leiden, want ongeletterde en slecht opgevoede mensen kunnen niet weten wat het beste is voor ieder.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 1)

Erik Hoogcarspel - 20 februari 2021

We leven in procrustische tijden waarin gelijkheid heilig is geworden. Onderscheid, discriminatie, is zo’n beetje de bron van alle kwaad. We moeten allemaal gelijk zijn. Alle kinderen in een klas, allemaal schaatsen of naar het strand op hetzelfde moment, allemaal dezelfde kleding en dezelfde maten, met wat elastiek in de stof past het toch wel.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Het jaar 2021 – dag 67 – Maarten
  • Boeken – Jongeren. Klimaat. Nu.
  • Wakker Dier lanceert de Ontstemwijzer
  • Vondst eerste kievitsei start van weidevogelseizoen 2021
  • Verkiezingen: Hoe te kiezen als boeddhist?

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens