Het komt Taigu voor dat boeddhisme te vaak gaat over ‘verlichting’ en te weinig over het lijden in de wereld, dat eerst moet worden opgelost voordat iemand zich in spirituele zin bevrijd kan wanen. Het existentiële kerndilemma van boeddhisme is dat wij ieder delen in de rotheid van de wereld, terwijl wij over het vermogen beschikken onze bevrijding dichterbij te brengen door het lijden van de ander te verminderen. In sommige teksten wordt dit vermogen ‘boeddhanatuur’ genoemd.
lijden
Over de Lotus-soetra (4): Vier wetten
Boeddha verklaart dat hij in de drie perioden dat hij predikte steeds hetzelfde heeft betoogt, zoals alle boeddha’s vóór hem dat ook hebben gedaan. Die drie perioden zijn: het prille begin, in het Hertenpark; daarna op allerlei verschillende plekken waar hij over twaalf oorzaken preekte, en tenslotte toen hij andere soetra’s de wereld in lanceerde.
Boeddhisme, christendom en Islam en maatschappelijke betrokkenheid
Boeddhisme spreekt mij aan omdat het, anders dan klassieke religies, een psychologisch inzicht levert op grond waarvan je dit soort zaken zou kunnen voorkomen. Identiteit leidt tot voorkeur en afkeer (onwetendheid, gehechtheid, haat) en hoe sterker je identiteit hoe sterker je behoefte die te verdedigen en anderen te bestrijden.
Dick – Mens & tijd
En was het niet Sekito Kisen (Shih-t’ou Hsi-ch’ien – 700-790) die aan het eind van zijn prachtige Sandokai zei: ‘Dit is mijn advies aan wie graag wil ontwaken: verspil geen tijd, noch in het donker noch in het licht!’
Raciale gelijkheids-training in de Vipassana organisatie van S.N. Goenka
‘We leven in de maatschappij waarin we ons bevinden; we leven niet in [vipassana-meditatie] centra. We gaan naar centra om te leren, te studeren, te oefenen, maar we leven in de wereld. En de wereld waarin we leven, [in] de realiteit van die wereld zijn er bepaalde graden van ongelijkheid. Je zou het zelfs lijden kunnen noemen.’
Uposatha
In de Kandaraka-Sutta geeft de Boeddha een uitvoerige uiteenzetting over de vier typen van personen in de wereld: “Degene die zichzelf kwelt, schade berokkent; degene die anderen kwelt, schade berokkent; degene die zowel zichzelf als anderen kwelt, schade berokkent en als vierde degene die noch zichzelf, noch anderen kwelt, schade berokkent. Alleen het laatste type [zo zegt de Boeddha] leidt een waarlijk heilig leven” [d.i. een leven dat tot ontwaken kan leiden].
Guy – Ad absurdum
In het begrijpen en de aanvaarding van het eeuwige proces van ontstaan en vergaan verbergt zich onze bevrijding.
Boekbespreking – Bekentenissen en banvloeken
‘Wat lijden is, is niet zelf. Het is moeilijk, het is onmogelijk om het met het boeddhisme eens te zijn op dit nochtans wezenlijke punt. Het lijden is voor ons datgene wat ons het meest eigen is, het meest zelf. Wat een vreemde religie! Ze ziet het lijden overal en verklaart het tegelijkertijd voor onwerkelijk.’
Boeddhisme voor Jan met de pet
Het leven is een grote slagerij. Eten en gegeten worden, leven is pijn, het leven is lijden. Waarom? Nee, nee ik wil niet dood, nog niet, ik wil nog wat verder leven. Het lijden is omdat ik wil leven.
‘Alle wezens zullen sterven, want het leven eindigt in de dood’
“Mijn oma, Heer, is gestorven. Ze was versleten, op jaren, ze had de eerbiedwaardige leeftijd van honderd en twintig jaar bereikt.”
Zachte discipline
Vipassanameditatie is een prachtig middel, maar is niet altijd leuk. En meditatie werpt weinig vruchten af, als we het alleen maar doen wanneer we het leuk vinden. Soms moeten we een beetje tegenzin overwinnen om ons tot de zitmeditatie te brengen.
Guy – Bevrijding (P. vimutti)
Wat leert de Boeddha? Enkel datgene wat nodig is om ons naar de Andere Oever te brengen: de innerlijke rust van bevrijding.