• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Archief voor Paul Boersma

Paul Boersma

is Vipassana-beoefenaar en leraar.Met illustrator Arjan Ubert maakte hij een ritmische vertaling van het Dhammapada.
paulboersma.nl

Wedergeboorte, afgeknot boeddhisme en afschrikking

12 september 2024 door Paul Boersma

Toen ik ging nadenken over het verzoek van de redactie om enige achtergrond te geven bij het elders in dit nummer staande artikel van Bhikkhu Bodhi over wedergeboorte, kwamen er drie punten omhoog die belangrijk leken om ter sprake te brengen: ten eerste de moeilijkheid om met zekerheid iets te zeggen over het hiernamaals; ten tweede de te nauwe opvatting die sommige westerse boeddhisten hebben van de leer van de Boeddha (de afgeknotte Boeddha-sâsana); ten derde de vraag in hoeverre geloof in wedergeboorte noodzakelijk is als motivering op het pad van de Boeddha.

Lees meer over Wedergeboorte, afgeknot boeddhisme en afschrikking

De Grote Drie

11 juni 2024 door Paul Boersma

Het boek gaat over drie auteurs die in de twintigste eeuw een sleutelrol hebben gespeeld niet alleen bij het ontdekken van een alle religiegrenzen overstijgende wijsheid, maar ook bij het ontmaskeren van de moderne westerse beschaving als anti-spiritueel en materialistisch. Precies op het moment dat in Europa het geloof in de empirische wetenschap zijn hoogtepunt bereikte en de opvatting dat alleen de op uiterlijke waarneming gebaseerde wetenschap geldige kennis kan verschaffen naar zijn hoogtepunt klom, wezen zij erop dat het Westen iets essentieels verloren had, iets wat de moderne wetenschap nimmer geven kan, namelijk kennis die op innerlijke waarneming is gebaseerd, spirituele kennis, en dat dit gemis op negatieve wijze doorwerkte in de gehele samenleving en in de gehele beschaving.

Lees meer over De Grote Drie

Het portret als valkuil

14 februari 2024 door Paul Boersma

Wenden we ons nu naar het Boeddhabeeld. Dit is geen portret van de historische Boeddha. Hoe deze eruitzag weten we niet. Het Boeddhabeeld kwam pas een paar honderd jaar na zijn heengaan in zwang; in de vroegste boeddhistische periode werd de Boeddha alleen aangeduid met symbolen zoals een levensboom, een voetafdruk of een lege zetel.

Lees meer over Het portret als valkuil

Seculiere moraal en spirituele moraal

4 januari 2024 door Paul Boersma

Op het pad van de Boeddha komen we in aanraking met een spirituele moraal, dat wil zeggen een moraal die onderdeel van een spiritueel pad is. In de wereld om ons heen horen we mensen vaak een beroep doen op een seculiere moraal, dat wil zeggen een moraal die niet door een religie gerechtvaardigd wordt, maar wel verondersteld wordt op een of andere manier te gelden voor iedereen in de samenleving. De eerste moraal heeft als oogmerk de geestelijke bevrijding van de mens; de tweede, een goed verloop van het maatschappelijk verkeer. Oppervlakkig gezien hebben beide moralen veel gemeen; bij nadere beschouwing zijn de verschillen groot, belangrijk en leerzaam.

Lees meer over Seculiere moraal en spirituele moraal

Onheilzame emoties in de kunst

12 december 2023 door Paul Boersma

De meditatieve houding is niet gebruikelijk bij popconcerten. In de musea valt het ook niet mee te contempleren op de emoties in de schilderijen, wanneer men in dichte rijen langs de beroemde doeken schuifelt. Maar ons tijdperk heeft één voordeel: de overvloed aan goede en betaalbare reproducties : niets weerhoudt de huidige westerse mens ervan om een muziekstuk of kunstwerk thuis in alle rust tot zich door te laten dringen. De mogelijkheden zijn dus volop aanwezig. Als mensen dit meer gaan doen, stimuleert dat ook de kunstenaars om meditatiever werk te maken. En omgekeerd: als er weinig belangstelling voor is, moet een kunstenaar wel heel stevig in zijn schoenen staan om toch meditatieve kunst te maken.

Lees meer over Onheilzame emoties in de kunst

Christendom, boeddhisme en de Europese Verlichting

6 oktober 2023 door Paul Boersma

De tijd is voorbij dat religies het zich kunnen veroorloven elkaar met het woord te bestrijden. Het is nu tijd om de balans op te maken van wat ze gemeen hebben en wat hen onderscheidt van de moderne mentaliteit, die de hele aarde aan het veroveren is met treurige gevolgen. Zowel het christendom als het boeddhisme heeft een mensbeeld dat wezenlijk verschilt van het moderne mensbeeld dat in de achttiende eeuw in Europa de overhand kreeg.

Lees meer over Christendom, boeddhisme en de Europese Verlichting

Worden we van Vipassanameditatie gelukkiger?

31 augustus 2023 door Paul Boersma

Het is ook niet zo dat de Boeddha prettige wereldse gevoelens verbood (zoals sommige dominees in ons land lange tijd deden). Maar ook de onprettige aardse gevoelens verdwijnen niet, zelfs niet bij de volledig verlichte persoon (ze kunnen zelfs duidelijker beleefd worden, net als de hierboven genoemde natuur); ze hebben alleen minder impact; de persoon wordt er minder door geraakt. De onprettige wereldse gevoelens werden niet door de Boeddha aangeprezen.

Lees meer over Worden we van Vipassanameditatie gelukkiger?

Paul Boersma – Zachte discipline

25 april 2023 door Paul Boersma

Vipassanameditatie is een prachtig middel, maar is niet altijd leuk. En meditatie werpt weinig vruchten af, als we het alleen maar doen wanneer we het leuk vinden. Soms moeten we een beetje tegenzin overwinnen om ons tot de zitmeditatie te brengen.

Lees meer over Paul Boersma – Zachte discipline

Sangha of sekte?

26 januari 2023 door Paul Boersma

Het woord ‘sekte’ heeft (evenals de Engelse tegenhanger ‘cult’) pas sinds enkele decennia een negatieve klank gekregen. Het is afgeleid van het Latijnse woord voor snijden en betekende een afsplitsing van een geestelijke stroming. Vele afsplitsingen in de geschiedenis werden zo aangeduid, onder andere ook die binnen de protestantse christenheid. De negatieve bijklank is kort geleden ontstaan naar aanleiding van zorgwekkende verschijnselen die zich vooral in Amerika voordeden, maar overigens van alle plaatsen en tijden zijn. Zo is niet alleen de emotionele maar ook de beschrijvende betekenis van het woord gewijzigd.

Lees meer over Sangha of sekte?

Paul Boersma – Meditatie en pijn

10 januari 2023 door Paul Boersma

We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.

Lees meer over Paul Boersma – Meditatie en pijn

Gelijkmoedigheid, naar streven door het einddoel los te laten

13 december 2022 door Paul Boersma

Gelijkmoedigheid is een kernbegrip in het Boeddhisme, maar kan bij de doorsnee Nederlander niet op veel sympathie rekenen. Tijd om enkele misverstanden op te helderen.

Lees meer over Gelijkmoedigheid, naar streven door het einddoel los te laten

Zachte discipline

2 juni 2022 door Paul Boersma

Vipassanameditatie is een prachtig middel, maar is niet altijd leuk. En meditatie werpt weinig vruchten af, als we het alleen maar doen wanneer we het leuk vinden. Soms moeten we een beetje tegenzin overwinnen om ons tot de zitmeditatie te brengen.

Lees meer over Zachte discipline

Paul Boersma – Het portret als valkuil

25 april 2022 door Paul Boersma

Laten we in verband met ons thema beginnen met twee dingen op te merken in de boeddhistische traditie, een wat betreft waarschuwingen op het spirituele pad, en een aangaande het Boeddhabeeld. Boeddhistische spirituele leraren waarschuwen de leerling geregeld ervoor om zich niet te vereenzelvigen met zijn/haar spiegelbeeld of foto. Het voortgaande spirituele proces op de boeddhistische weg bestaat erin om zo veel mogelijk identificaties los te laten.

Lees meer over Paul Boersma – Het portret als valkuil

Gelijkmoedigheid kan bij doorsnee Nederlanders niet op veel sympathie rekenen

14 januari 2022 door Paul Boersma

Allereerst is het goed vast te stellen dat het niet mogelijk is om resultaatgericht naar gelijkmoedigheid te streven. Wat dat betreft staat zij op dezelfde hoogte als verwante begrippen zoals geluk en innerlijke vrijheid. Als ik gelukkig, gelijkmoedig of innerlijk vrij wil zijn, kan ik daar wel naar streven, maar alleen indirect: door het einddoel weer los te laten.

Lees meer over Gelijkmoedigheid kan bij doorsnee Nederlanders niet op veel sympathie rekenen

Kamma in de theravada

12 mei 2021 door Paul Boersma

Vreemd om de theravada-leer te scheiden van de karmaleer van de Boeddha, schrijft auteur Paul Boersma: ‘Het is voornamelijk via de theravada dat we de leer van de Boeddha kennen …’

Lees meer over Kamma in de theravada

Paul Boersma – Het portret als valkuil

16 februari 2021 door Paul Boersma

Het Boeddhabeeld is een symbolische weergave van de vergoddelijkte mens, van de verlichte mens, van de mens waarin wijsheid en mededogen tot volle ontplooiing zijn gekomen. Het is een toonbeeld van harmonie.

Lees meer over Paul Boersma – Het portret als valkuil

Paul Boersma – Gelijkmoedigheid omarmt het goede en het slechte…

29 december 2020 door Paul Boersma

Paul Boersma, over pokerfaces, onverstoorbaarheid en de vier Brahmaviharas.

Lees meer over Paul Boersma – Gelijkmoedigheid omarmt het goede en het slechte…

Leidt Vipassanameditatie tot geluk?

3 november 2020 door Paul Boersma

Ons verhaal kan aardig samengevat worden in de woorden van een monnik die ik las in een boek van Joseph  Goldstein: wat een geluk om te ontdekken dat het geluk niet in het aardse gevonden kan worden!?

Lees meer over Leidt Vipassanameditatie tot geluk?

Zachte discipline

23 oktober 2020 door Paul Boersma

Vipassanameditatie is een prachtig middel, maar is niet altijd leuk. En meditatie werpt weinig vruchten af, als we het alleen maar doen wanneer we het leuk vinden. Soms moeten we een beetje tegenzin overwinnen om ons tot de zitmeditatie te brengen.

Lees meer over Zachte discipline

Kamma in de theravada

17 augustus 2020 door Paul Boersma

Vreemd om de theravada-leer te scheiden van de karmaleer van de Boeddha, schrijft auteur Paul Boersma: ‘Het is voornamelijk via de theravada dat we de leer van de Boeddha kennen …’

Lees meer over Kamma in de theravada

Sangha of sekte? Ook in het boeddhisme kan men verwachten dat sektes in negatieve zin bestaan

20 augustus 2015 door Paul Boersma

Het woord ‘sekte’ heeft (evenals de Engelse tegenhanger ‘cult’) pas sinds enkele decennia een negatieve klank gekregen. Het is afgeleid van het Latijnse woord voor snijden en betekende een afsplitsing van een geestelijke stroming.

Lees meer over Sangha of sekte? Ook in het boeddhisme kan men verwachten dat sektes in negatieve zin bestaan

Leidt Vipassanameditatie tot geluk?

9 augustus 2015 door Paul Boersma

Worden we van vipassameditatie gelukkiger? Paul Boersma vindt dat een rechtmatige vraag.

Lees meer over Leidt Vipassanameditatie tot geluk?

Paul Boersma – Gelijkmoedigheid omarmt het goede en het slechte…

29 juli 2015 door Paul Boersma

Paul Boersma, over pokerfaces, onverstoorbaarheid en de vier Brahmaviharas.

Lees meer over Paul Boersma – Gelijkmoedigheid omarmt het goede en het slechte…

De parami’s in de Theravada

9 februari 2015 door Paul Boersma

Is de Vipassanameditatie de essentie van het spirituele pad dat door de Boeddha gewezen is of is ze de bekroning daarvan?

Lees meer over De parami’s in de Theravada

  • Pagina 1
  • Pagina 2
  • Ga naar Volgende pagina »

Primaire Sidebar

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 19 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 20 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 20 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 20 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 20 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 20 mei 2025
    Lezing over boeddhisme in dagelijks leven
  • 21 mei 2025
    Bibliotheek Stichting Bodhisattva
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Veelwoordig is het onweten, want er zijn geen woorden voor
    • Guy – dhammazaadjes – Wees jezelf tot lamp
    • Renske – haiku 11 – strandwandeling
    • Ardan – delen…
    • Ontkennen en ont-kennen in het niet-weten

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.