Waarom voeren mensen oorlog? Er is geen lol aan, het geeft een hoop rommel en het is erg ongezond. In een recent verschenen boek – Waarom we vrede willen maar oorlog voeren – proberen een archeoloog, een historicus en een evolutiebioloog een antwoord te vinden op deze zeer actuele vraag. Er zijn in het verleden trouwens wel eens eerder suggesties gedaan voor een antwoord. Zo zou oorlog in de menselijke genen zitten of een manier zijn van de evolutie om de zwakkeren geen nakomelingen te laten krijgen, of een soort straf van God. Al deze suggesties zijn echter niet gebaseerd op feiten en dus vonden de schrijvers het hoog tijd voor een wetenschappelijk onderzoek.
overleven
Gesprekjes: Schop onder de kont
En dan begint hij te vertellen. Volgens zijn artsen had hij nog maar een paar maanden te leven. Dat ze dat zeiden, was inmiddels zeven jaar geleden. Er was een of andere kanker vastgesteld in zijn darmen. Ze haalden daarom een stuk darm uit zijn lijf, maakten een kunstmatige darmuitgang en plakten een zakje op zijn buik. Hij verkocht zijn huis, en gaf vervolgens een groot feest voor zijn familie, vrienden en kennissen. Een afscheidsfeest. Sindsdien woont hij in een appartementje.
Marien Bakker – Gaza
Een koude, grijze vlakte. Verspreid over het oppervlak liggen tekens – kruisen, streepjes – als flarden van wat ooit betekenis had. Ze liggen scheef, alsof ze gevallen zijn tijdens een storm die maar niet ophoudt. Alles draait, alles botst. Geen begin, geen einde. Zelfs het grijs is hier geen kleur maar toestand, een eindeloze tussenstand.
De atoombom
Uit ervaring weet ik dat oorlog verschrikkelijk is. Het is een vreemde tegenstrijdigheid dat mensen vrede willen en toch oorlog voeren.
Geschiedenis en herinnering: de Holocaust door de ogen van één familie
De moeder van Amos van Gelder ontsnapte aan een zekere dood toen dubbelspion Anton van der Waals haar onderduikplek in Zaandam ontdekte. Hij besloot haar niet aan te geven. Van der Waals was een van de beruchtste landverraders tijdens de Tweede Wereldoorlog, verantwoordelijk voor de dood van talloze verzetsmensen. Hij kreeg na de oorlog de doodstraf. Waarom juist deze man besloot het leven van een jong Joods kind te sparen is onbekend. Het verhaal is één van de twintig geschiedenissen die al tientallen jaren worden verteld in de familie Van Gelder. Zo was David Cohen, de oudoom van Amos van Gelder, voorzitter van de Joodse Raad en overleefde zijn grootmoeder Flora het ‘Experimenten Block’ in Auschwitz, dankzij de Dobermanns van dokter Joseph Mengele.
Waarom wachten?
Als ik langs het strand wandel ervaar ik het strand. En op een zonnige zomerdag ervaar ik het strand anders dan bij stormweer. Mijn ervaring gaat over het strand, de zee, het weer … Maar ik kan een paniekervaring hebben, of een extatische ervaring, of een veranderde bewustzijnstoestand onder invloed van een of andere scheikundige substantie. Dan gaat het over de ervaring op zich.
Gevoelens: soms pijnlijk, nooit negatief
Veel mensen zouden er een fortuin voor over hebben om hun angst als een kwaadaardige tumor te laten verwijderen. Angst voor spreken in het openbaar, podiumangst, angst om voor jezelf op te komen bij een conflictsituatie, angst om in de steek gelaten te worden, angst voor intimiteit, angst voor de angst en ga maar door. Deze wens geldt ook voor vele andere pijnlijke gevoelens, die vaak als negatief beleefd worden.
Gesloten jeugdzorg – ‘Pijnprikkels toedienen is gedragsgestoord’
Er komen regelmatig misstanden in de jeugdzorg in het nieuws, vaak betreft het de residentiële jeugdzorg en Jeugdzorg-plus, waar kinderen wonen in combinatie met behandeld worden. Jeugdzorg-plus is gesloten variant. Maar ook in de jeugd-beschermingsketen in het algemeen gaat veel mis. Ouders en kinderen voelen zich regelmatig geïntimideerd en onvoldoende gehoord door hulpverlener. Ze hebben het idee dat hulpverleners vooral met elkaar praten over de ouders en het kind in plaats van een dialoog aangaan met de kinderen en hun ouders.
Overleven als identiteit
Ons overlevingsinstinct probeert ons uit pijnlijke situaties te redden. Wanneer we fysieke of psychische pijn ervaren dan is onze reactie vechten, vluchten of bevriezen. Vernederende ervaringen, als voorbeeld, kunnen er toe lijden dat toekomstige sociale situaties uit de weg gegaan worden of dat een psychologisch verdedigingsmechanisme gebruikt wordt om de pijn af te weren (ontkennen, projecteren). De pijnlijke ervaring blijft zijn werk achter de schermen nog steeds doen, maar nu afgedekt, begraven ergens in ons systeem.
‘Mensen willen vrede en voeren toch oorlog’
‘De mens zelf is daarom de bron van al deze ellende in de wereld en alleen de mens zelf kan deze ellende keren door menselijker te worden en zich verantwoordelijk te voelen voor de andere mens.’
Hersenen heb je om te overleven
Als we alles zouden onthouden en alle zintuigprikkels zonder selectie binnen zouden komen, dan zouden we ten onder gaan aan niet relevante informatie. Sprakeloos en verbijsterd zou ons leven tot stilstand komen. Misschien zouden we ons vrijwillig willen blinddoeken, een prikkelarme kamer invluchten, alle geluid vermijden en ieder gezelschap ontlopen.
Positieve en negatieve emoties
Veel mensen maken onderscheid tussen negatieve en positieve gevoelens. Negatieve emoties zouden dan bijvoorbeeld zijn: verdriet, schuldgevoel, woede, angst. Door emoties zo te beoordelen, veroorzaken we een strijd binnen ons zelf, waarbij we een deel van onszelf afkeuren. Op deze wijze ontdoen we ons echter van een waardevol aspect van onze eigen natuur.
Japanse boeddhistische tempels gaan commercieel om te overleven
De Japanse VVV promoot wat bekend staat als ‘terahaku’, oftewel overnachtingen in tempels. Veel beroemde boeddhistische tempels in het hele land doen inspanningen om te voorzien in accommodatie.
Het jaar 2018 – de driehonderdenachtste dag – doodmaken
Over boktors, motten en wespen.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
