• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Positieve en negatieve emoties

Positieve en negatieve emoties

4 januari 2021 door Rob van Boven en Luuk Mur

Veel mensen maken onderscheid tussen negatieve en positieve gevoelens. Negatieve emoties zouden dan bijvoorbeeld zijn: verdriet, schuldgevoel, woede, angst. Door emoties zo te beoordelen, veroorzaken we een strijd binnen ons zelf, waarbij we een deel van onszelf afkeuren. Op deze wijze ontdoen we ons echter van een waardevol aspect van onze eigen natuur. Deze interne strijd kost ons energie en we raken ons kompas, noodzakelijk om te handelen, kwijt. Onze gevoelens en die energie hebben we hard nodig om ons adequaat te kunnen verhouden met onze omgeving.

In onze jeugd moeten we in meer of mindere mate overleven. Als een kind overwegend geen veilige haven heeft voor angst en onzekerheid, dan gaat hij angst ontwikkelen voor de gevoelens van angst en onzekerheid. De interne overlever in ons houdt zich bezig met veiligheid en kan gaan geloven dat hij veiligheid verkrijgt als hij angst en onzekerheid weet te vermijden. De overlever wordt daardoor bang voor de angstbeleving die bij het natuurlijke kind hoort. De persoon kenmerkt zijn gevoelens gaandeweg als onwelkom en ontkent wellicht later als volwassene zijn gevoelens. Als kind was het voor hem onveilig om bepaalde gevoelens te ervaren of uiten en nu als volwassene is zijn innerlijk kind de overlever er nog steeds van overtuigd dat het onveilig is om zogenaamd oncomfortabele of pijnlijke gevoelens te ervaren of uiten. Maar de situatie is veranderd, hij is nu autonoom en hij zou zijn gevoelens, ook de minder comfortabele of misschien beter geformuleerd de minder sociaal geaccepteerde, als angst of woede, nu wel veilig kunnen ervaren.

Het gevolg van blokkeren van gevoelens is dat je op halve kracht de uitdagingen van onze samenleving moet aangaan en die opgaven zijn op zich al vaak vervreemdend van onze natuur. We worden overstelpt met opdrachten en berichten waarin we opgezweept worden te presteren en succesvol te zijn. Door het politiek economische systeem, gericht op het verkrijgen van geld en macht, raken we steeds meer de verbinding kwijt met onze eigen natuur, waardoor het extra belangrijk is om onze interne strijd van ons verdeelde zelf goed te begrijpen en op te lossen. Het is niet voor niets dat in veel spirituele programma’s er een verlangen geuit wordt naar authentiek leven. We verlangen naar verbinding met onze eigen natuur, een verbinding die helaas allesbehalve vanzelfsprekend meer is.

Als je de gewoonte hebt gevoelens te ontkennen zal het moeilijk zijn vast te stellen wat goed en niet goed voor je is, laat staan dat je weet wat authentiek zijn inhoudt. Een veel voorkomende manier om gevoelens te ontkennen is te vluchten in het denken. Dat kan zorgen voor een overactieve ‘mind’, welke je kan opmerken doordat je obsessief denkt en gevoelens gaat onderwaarderen of zelfs negeren. Dit obsessief denken over bijvoorbeeld onze tekortkomingen of misschien over een toekomst vol rijkdom en geluk, waar we waarheid aan toedichten, zal ons wel het een en ander doen voelen, maar dat zal weer als een sluier functioneren over wat we vanuit authenticiteit zouden voelen. Zo kunnen we bijvoorbeeld oorlogen hebben en ons daar zeer gerechtvaardigd in ervaren. Daarnaast kan je wat je allemaal bent gaan geloven, gaan hanteren alsof het gevoelens zijn. Dat is zeer verwarrend aangezien gevoelens waarneembaar zijn en dus waar, maar wat we geloven is niet meer als een mogelijkheid en zeker niet per definitie waar.

Bij het opgroeien ontwikkelen we een beeld van ons zelf. Daardoor ontstaat er een verdeeld zelf, enerzijds degene die we van nature zijn en anderzijds het deel dat een verhaal over zichzelf en de wereld gaat vertellen. Vervolgens gaat de persoon geloven dat het verhaal feitelijk is. Dit verhaal laat zich voortdurend gelden in ons leven en het zorgt ervoor dat bepaalde gedachten in ons gewicht krijgen en andere gedachten te negeren zijn. Gedachten kunnen zo dominant worden en je aandacht opeisen, dat je je eigen natuur niet eens meer kunt voelen. Je hebt geen weet meer van je natuur of instinct of authentieke kern en houd je voornamelijk bezig met alles dat je geleerd hebt, je opvattingen, je zelfbeeld. Het beeld dat we van onszelf hebben is per definitie een beperkte omschrijving van onszelf en in feite in meer of mindere mate ook een gevangenis waarin we onszelf gevangenhouden.

Hoe kom je uit de gevangenis die je als kind om je heen bouwde, met als doel veiligheid en controle te creëren. Het belang van het ervaren emoties is daarbij essentieel, ieder gevoel is positief, oftewel van waarde. Dat geloven we lang niet altijd zo. Hoe vervelend kan angst zijn, hoe kan ik dat positief ervaren, vragen mensen zich af. We willen de angst verslaan, we proberen angst kwijt te raken, we hebben een negatief oordeel over angst. Niet zelden wordt angst gezien als een slechte raadgever. Wat wel een slechte raadgever is, is de angst voor onze angsten. Het is een misvatting gevoelens als negatief te betittelen. De situaties die gevoelens triggeren kunnen negatief zijn voor ons. Het gevoel zet ons aan om iets te doen aan de situatie. Dat kan een externe situatie zijn of een interne, zoals het negeren van je eigen natuur.

Hoe oncomfortabel sommige gevoelens ook kunnen zijn, het is belangrijk wel te voelen, het is ons kompas. Hoe meer je voelt hoe beter je je authentieke zelf kent en je eigen leven richting kunt geven die klopt voor wie je bent. Het niet-voelen een poging te ontsnappen, een aangeleerde overlevingstactiek, die nu niet meer nodig is. Als we overleven i.p.v. leven, verliezen we onze energie. De oplossing moeten we zoeken in het ervaren van alle gevoelens, comfortabel of niet. Gevoelens wijzen ons naar onze natuur. Authenticiteit is de uiting van je eigen natuur. Een duidelijk voorbeeld hiervan is het voelen van fysieke pijn. Dat verwijst naar iets dat misgaat in ons lichaam en dat er dus ingegrepen moet worden, om voor genezing te zorgen.

Als je wordt gedicteerd door je gedachten is het verstandig te proberen meer rust te brengen in je denken. Een belangrijk besluit kan zijn om veel minder nieuws tot je te nemen. Kies nauwkeurig welk nieuws je belangrijk vindt en beperk de tijd die je doorbrengt op de sociale media. Een stap kan ook zijn om te gaan mediteren en je ‘mind’ te observeren, zonder een oordeel te hebben over wat er zoal in je opkomt. Een derde punt is dat je je kan proberen bewuster te worden van je “geloofssysteem”. Hoe interpreteer je situaties, hoe creëer je jouw wereld. Dit geloofssysteem ligt veel dieper in je mind dan je intelligentie. Het is je “operating system”, je kan het niet uitzetten. Je kan wel streven naar begrijpen en mindfull zijn.

Rob van Boven (1951) is psycholoog en geregistreerd psychotherapeut. Hij was consultant voor verschillende organisaties (drugs en verslaving counseling, vaardigheden workshops) en werkte vijftien jaar als een behandelingscoördinator in een psychiatrische instelling. Bij Rob van Boven wordt het geloof van de overlever bewust gemaakt en een juiste plaats gegeven. Het doel is om los te komen van de dwang van het geloof en bewustzijn te ontwikkelen naast deze denk- en voelpatronen. Hoe meer je van het geloof van de overlever bevrijd bent, zonder het te bestrijden, maar door het de juiste plek te geven, hoe vrijer je kan leven.
Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en heeft een drietal boeken geschreven over de door hemzelf ontwikkelde hulpverleningsmethode communitysupport. Hij is lid van de Dzogchen Community Nederland. Dzogchen is een vorm van Tibetaans boeddhisme waarbij veel belang wordt gehecht aan de ontwikkeling van individueel bewustzijn. Bij deze traditie streeft men naar non-dualiteit van het bewustzijn. Mensen zijn zich niet alleen bewust ( je weet dat je dit leest), maar je kunt je ook bewust zijn van dit eerste bewustzijn. Dit meta-bewustzijn wordt ‘gewaarzijn’ genoemd.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Dzogchen, Geluk, Gezondheid, Mindfulness, Tweespraak Rob van Boven en Luuk Mur Tags: angst, geloofssysteem, leven, Luuk Mur, mindfull, negative en positieve gevoelens, overleven, Rob van Boven, sociale media

Lees ook:

  1. Hersenen heb je om te overleven
  2. Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over…’de hoer spelen’
  3. Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over…afgenomen weerbaarheid
  4. Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over …wantrouwen

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Dick van der Vlugt zegt

    6 januari 2021 om 10:00

    Een mooie en glasheldere analyse van een cultuur fenomeen, die tot ziekmakend gedrag kan leiden als depressies en angststoornissen. De oorsprong van dit werk ligt ergens in de jaren 70, waar de vermaarde sensetivity trainingen een aanvang namen. Na een aantal jaren waar in bepaalde subculturen, maar ook wel in trainingssessies in het bedrijfsleven geleerd werd om alles er maar uit te gooien, kwam een periode waarin men daarop terug kwam. het bleek vaak tot zeer grote ontwrichtingen in relaties te leiden. Ook in partnerrelaties is alles eruit gooien niet direct een ticket naar een succesvolle duurzaamheid. De strekking van het artikel is zeer waar en doet recht aan honoreren van de heilzame werking van de signalen die het innerlijke kind geeft. De vraagt die blijft staan is hoe je deze signalen van de negatieve gevoelens zo kan inzetten dat ze niet schadelijk worden voor jezelf, het belang waar je voor staat en de relatie met de ander. Vraagt dat niet iets van het omzetten van het signaal van de negatieve emotie naar een beter te communiceren boodschap, waarbij de boodschap van de negatieve emotie recht wordt aangedaan, het geen kind reactie wordt maar de volwassen persoon voor dit kind opkomt op een adequate wijze? Terry Real, partnerrelatie therapeut wijst op deze stap in de ontwikkeling voor paren.

Primaire Sidebar

Door:

Rob van Boven en Luuk Mur

Rob van Boven (1951) is psycholoog en psychotherapeut met belangstelling voor het boeddhisme. Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en lid van de Dzogchen Community Nederland. Beide mannen gaan over boeddhistisch gerelateerde zaken in gesprek in Tweespraak. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

20 mrt
Open Les Kum Nye Yoga en meditatie | Live op ma t/m wo
20 mrt 23
21 mrt
Stoepaceremonie Nieuwe Maan | Live
21 mrt 23
21 mrt
Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
21 mrt 23
21 mrt
Vipassana meditatie Rotterdam
21 mrt 23
Rotterdam
22 mrt
Online Lezingenserie 'Universele symbolen: de taal van de ziel' (4)
22 mrt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2023 – dag 79 – ferwart
    • Boeken – Mijn kind heeft OCD
    • Jasper – Vrouwen in het Zwart in Groningen
    • Over de Lotus-soetra (13): De parabel van het brandende huis
    • China intensiveert propaganda voor staats-internaten in Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens