In mijn werk voor duurzaamheid is de wijsheid van niet-weten een krachtig principe. Er is zoveel onzekerheid, er zijn geen garanties. Ik weet vaak niet of wat ik doe uiteindelijk veel zal veranderen. Maar dat maakt niet uit. Het voelt alsof dit het juiste is om te doen, vanuit mijn hart en overtuiging. Zelfs als het achteraf volstrekt zinloos zou blijken, dan nog zou ik geen moment spijt hebben. De reis zelf is al prachtig. Onderweg ontmoet ik de meest inspirerende mensen die, net als ik, de werkelijkheid van klimaatverandering grondig doorvoelen maar toch moedig in beweging komen. Samen vormen we een beweging, niet omdat we zeker zijn van de uitkomst maar omdat we voelen dat we moeten handelen.
leven
Kernelementen van boeddhistische psychotherapie (1)
Een eerste vraag waar ik lang mee zat was: waarom zou ik mezelf eigenlijk een ‘boeddhistische’ psychotherapeut noemen? Een cliënt vraagt zich toch niet af welk soort therapie hij krijgt, hij wil gewoon iets doen aan zijn probleem? Maar een andere vraag waar ik ook al lang mee zat was: hoe gaat het verder met mijn cliënt nadat we aan zelfinzicht hebben gewerkt? Wanneer hij weer ‘gewoon’ moet overleven in een maatschappij met een immens vacuüm als het over zingeving gaat? Mijn conclusie is dat psychotherapie niet ‘neutraal’ is omdat onze samenleving het ook niet is. Onze levensbenadering wordt voortdurend in de richting geduwd van een technologische, materialistische, individualistische en zelfs concurrentiële visie.
Mildheid en meedogenloosheid
Laten we mild zijn voor onszelf. We zijn zo kwetsbaar en we leven niet zo lang. Wanneer we mild zijn voor onszelf hebben we geen schuld, moeten we niets veroordelen, zelfs niet beoordelen. Ook anderen niet, want ook lijk dat niet altijd zo, zij zijn even kwetsbaar als wij. Dat is de essentie van boeddhistisch mededogen.
Uitvaren met een schip dat op zee zal vergaan
Het lijden (dukkha) is niet het centrale idee van het boeddhisme. Geluk (sukha) is een even courant woord in de Palicanon. Ook de eerste edele waarheid is niet meer dan een platitude. Het is een simpele vaststelling. Er is nu eenmaal lijden. Overigens, als dat niet jouw ervaring is dan heb je er weinig boodschap aan. Geen probleem, er zijn nog interessante dingen in de wereld. Niemand zegt dat je de Boeddha moet geloven.
Het jaar 2024 – dag 253 – lusje
De lus en de vertraging.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Haiku
…
De dood als onderdeel van het leven
Leven en dood staan niet tegenover elkaar. Net als onsterfelijkheid en sterfelijkheid niet tegenover elkaar zijn, want het leven omvat beide.
Versjes
…
De herontdekking van de natuur
Al in 1991 schreef de bioloog Rupert Sheldrake ‘De wedergeboorte van de natuur.’ Daarin staan inzichten die we ons blijkbaar nog altijd eigen moeten maken. Dat we ons als mens boven de natuur plaatsen waardoor we het vanzelfsprekende recht lijken te hebben om deze planeet ongestraft leeg te plunderen en te vergiftigen. Dat we ons als mens buiten de natuur plaatsen waardoor we onze wortels en onze afhankelijkheid verloochenen, om vervolgens verbaasd te zijn dat we ons vervreemd voelen, gestresseerd zijn, steeds meer allergieën en angststoornissen hebben. Om maar een paar ongemakken te noemen.
Versjes – keurslijf
…
Leven na de dood…
…
Leven in Thailand – Vergankelijkheid
Tja, en dan die verandering die haast altijd ‘groot’ voelt: de dood. De dood ís natuurlijk ook groot. Maar in mijn beleving niet groter dan het leven. Meer een fase die er onvermijdelijk bij hoort als je eenmaal geboren bent. En die niet beter of slechter is dan al die andere fasen die we gaandeweg meemaken. Maar ook de dood heeft in onze cultuur een zware, negatieve betekenis. Liever hebben we er niet mee van doen. Wanneer een hoogbejaarde grootouder overlijdt kunnen we dat als erg verdrietig ervaren, maar gezien de leeftijd is het dan vaak vanzelfsprekender er vrede mee te hebben. ‘Toch een mooie leeftijd, 98 jaar’, of ‘ze was er ook wel klaar mee, met het leven.’ Maar niet iedereen wordt 98 jaar.
Taigu – Vriendschap en liefde in oorlog en vrede
Vriendschap kan liefde baren en vice versa. Liefde kent zoveel verschillende verschijningsvormen, die tot uitdrukking komen in de woorden die het klassieke Grieks voor ieder hiervan kent. Het verschil tussen vriendschap en liefde is, kortom, niet zo scherp en exclusief als sommigen onder invloed van tegenwoordige taal en sociaal gebruik veronderstellen.
Het jaar 2024 – dag 110 – leven
De organische drukte van een appartementsgebouw.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Levenskunst
Vergankelijkheid is een veelvoorkomend onderwerp in de gedichten van Ryokan. Alles in deze vormenwereld komt tot stand, is voortdurend aan verandering onderhevig en vindt zijn einde.
Jouw lijf (2 en slot)
Het is voor de meeste mensen tegenwoordig makkelijker gezegd dan gedaan, en dat geldt wellicht ook voor jou: je lijf door en door kennen en de taal van je lichaam verstaan. Wel, je hoeft niet in paniek te geraken wanneer je hart voelt kloppen. Dat hoort zo. Je hoeft ook niet meteen angstig te reageren wanneer je geborrel in je buik voelt. Dat is normaal. En als je ouder wordt, krijg je vanzelf PHPD, dat staat voor: pijntje hier pijntje daar. Niks om je zorgen over te maken.
Boeken – waarom we niet gelukkiger zijn
Waarom blijft kritiek langer hangen dan een compliment? Waarom bedenken we talloze doemscenario’s voor de toekomst? Waarom vallen we zo gemakkelijk ten prooi aan stress, depressie, impulsiviteit, verslaving en jaloezie? Waarom zijn we niet gelukkiger, ook niet als we daar objectief gezien alle reden toe hebben?
‘Sola Fide’ – in vertrouwen dat het goedkomt
‘Dit wil ik ons allen graag op het hart drukken; Leven-dood is een ernstige zaak. Snel vergaan alle dingen. Wees daarom altijd wakker, nimmer onoplettend, nimmer achteloos’. Er zijn variaties bekend, zoals in de Japanse soto traditie: ‘Dit wil ik ons allen graag op het hart drukken. Leven-dood is een ernstige zaak. Snel vergaat de tijd en kansen gaan voorbij. Ontwaak, laat ons ontwaken. Wees altijd wakker, nimmer onoplettend, nimmer achteloos. Verspil uw leven niet!’ Het is een indrukwekkende en krachtige aansporing te beseffen hoe kostbaar ons leven is.
Beeldgedicht – het doel van het leven
…
De Levensmakelaar
Laat ik aanvangen met te stellen dat de comfort zone waarin u mij bracht, zeer vertrouwd was. Wellicht is ‘familiair’ beter op zijn plaats. Uw wezen bracht mij immers in het comfort dat ik ken van mijn dierbare ouders. Zij weten ook op intuïtieve wijze om te gaan met zorgen en kunnen uitmuntend ook de mindere kant van een zaak helder voor het licht brengen. Ik voelde mij daarom meteen thuis bij de wijze waarop u de moeilijkheden bevestigde waar wij, als huisverkoper, voor staan.
Geen illusies meer
Ik heb vrienden gemaakt, en weer verloren
Mensen geholpen en in de steek gelaten
Geen dood, geen vrees (81) – op weg gebracht hoe ik kan leven…
‘Leven is door dalen en door/op heuvels staan/ gaan. Het belangrijkste echter is om daar te gaan zoals je denkt dat het goed is voor jou en voor anderen. Leef en ge/ ga met anderen leren leven. Bedankt Jan’
Het Zomerlevengevoel
Maar alles stond haaks op het Zomerlevengevoel. Dat gevoel van eindeloze zomers. Die warme, zwoele bubbel uit de jeugd en jongvolwassenheid waaraan geen einde leek te komen. Waarin de dood niet bestond, de jeugd eeuwig was en het gelukzalige heden voortdurend in de toekomst overliep terwijl de tijd stilstond.
Ludo – Getijden
…