Het boek gaat over drie auteurs die in de twintigste eeuw een sleutelrol hebben gespeeld niet alleen bij het ontdekken van een alle religiegrenzen overstijgende wijsheid, maar ook bij het ontmaskeren van de moderne westerse beschaving als anti-spiritueel en materialistisch. Precies op het moment dat in Europa het geloof in de empirische wetenschap zijn hoogtepunt bereikte en de opvatting dat alleen de op uiterlijke waarneming gebaseerde wetenschap geldige kennis kan verschaffen naar zijn hoogtepunt klom, wezen zij erop dat het Westen iets essentieels verloren had, iets wat de moderne wetenschap nimmer geven kan, namelijk kennis die op innerlijke waarneming is gebaseerd, spirituele kennis, en dat dit gemis op negatieve wijze doorwerkte in de gehele samenleving en in de gehele beschaving.
nirwana
De oplossing van het aloude en tragische misverstand over Boeddha’s Anatta-leer
Frans Langenkamp: ‘Boeddha wist uit eigen ervaring dat het universele, eeuwige en abstract zijn volledig verschillend is van ons persoonlijke zelf. En omgekeerd, wist hij dat ons persoonlijke zelf volledig verschillend is van het Boeddha principe, van het ontwaakte bewustzijn. Volgens Boeddha is de uiteindelijke werkelijkheid ‘shunya’: absoluut niets, absoluut leeg. De essentie van de werkelijkheid is geen materie en zelfs geen energie, het is het alomtegenwoordige niets.’
Verlichting een mysterieuze toestand?
Dat wat universeel is – bewustzijn – moet ook als zodanig begrepen worden. Alleen een universele visie kan het levensgevaarlijke sektarische denken in alle delen van de wereld transformeren in gezond verstand visies, en geestelijk volwassen visies. Door inzicht te krijgen in bewustzijn als zodanig, ontwikkelen we spontaan een universele visie op het leven en op de werkelijkheid als geheel. Met andere woorden: we worden geestelijk gezond en ook geestelijk volwassen. Daarom zeg ik graag: inzicht is alles. Tekst Frans Langenkamp.
De werkelijkheid kan niet met ons verstand begrepen worden – daarom dienen we een irrationeel geloof te omarmen.
Bewust of onbewust neigen de meeste mensen ertoe aan te nemen dat de werkelijkheid niet te doorgronden is met ons gezonde verstand. De meeste mensen gaan ervan uit dat de werkelijkheid niet rationeel te verklaren is. Deze aanname leidt ertoe dat velen zich genoopt voelen een irrationeel geloofssysteem te omarmen. Het probleem van de meeste geloofssystemen is echter dat ze geheel of gedeeltelijk onze rationaliteit, ons gezonde verstand tegenspreken. Hierdoor scheppen we een discrepantie in onszelf – een inconsistentie – een zichzelf tegensprekend wereldbeeld. Zo gaan velen door het leven met een wereldbeeld dat tegenstrijdige elementen in zich bergt.
Seculiere moraal en spirituele moraal
Op het pad van de Boeddha komen we in aanraking met een spirituele moraal, dat wil zeggen een moraal die onderdeel van een spiritueel pad is. In de wereld om ons heen horen we mensen vaak een beroep doen op een seculiere moraal, dat wil zeggen een moraal die niet door een religie gerechtvaardigd wordt, maar wel verondersteld wordt op een of andere manier te gelden voor iedereen in de samenleving. De eerste moraal heeft als oogmerk de geestelijke bevrijding van de mens; de tweede, een goed verloop van het maatschappelijk verkeer. Oppervlakkig gezien hebben beide moralen veel gemeen; bij nadere beschouwing zijn de verschillen groot, belangrijk en leerzaam.
Guy – Stroombetreding (P. sotapatti)
Stroombetreding is geen eindpunt. Geen finaliteit. Het is de start van iets volledig nieuws. Het is een transformatie. Een mutatie. Een nieuwe wording. Een geboorte. Een ’weder’- geboorte. Gotrabhu.
Over de Lotus-soetra (8): De vier edele waarheden
De eerste edele waarheid is die van het lijden. Het hele leven is een aaneenschakeling van lijden. Op allerlei manieren. Voor de meeste mensen begint het met bijvoorbeeld een klein lijden zoals het hebben van darmkrampjes, het doorkomen van tandjes en schrijnende billetjes, maar bij het opgroeien en ouder worden, komt daar van alles bij en achteraan, variërend van liefdesverdriet, echtscheiding en baanverlies tot chronisch ziekzijn, gezichtsverlies en verschrompeling.
Boeddha of Karl Marx
In zijn blog citeert Sudarshan Ramabardan uit Ambedkars beroemde toespraak Buddha or Karl Marx: ‘De Boeddha zou geweld nooit toestaan, de communisten wel. Zonder twijfel behalen de communisten snelle resultaten, want als je het middel van uitroeien van mensen gebruikt, blijft er niemand over die tegen je opstaat. Om humaniteit te behouden zijn niet alleen economische waarden nodig, maar ook spirituele . De Boeddha streefde ernaar om de morele instelling van de mensen te veranderen zodat ze het pad vrijwillig volgen.’
Christendom, boeddhisme en de Europese Verlichting
De tijd is voorbij dat religies het zich kunnen veroorloven elkaar met het woord te bestrijden. Het is nu tijd om de balans op te maken van wat ze gemeen hebben en wat hen onderscheidt van de moderne mentaliteit, die de hele aarde aan het veroveren is met treurige gevolgen.
Dick – Het meisje glimlacht terug
De bodhisattvagelofte. Wat doe ik om…al het bestaande te bevrijden, de oorzaak van het lijden te verwijderen, alle dharma’s te verstaan en de boeddhaweg tot het einde te gaan?
De grote schoonmaak van Buddhagosha
Pas in de moderne tijd ontstond de boeddhistische moraalfilosofie als aparte tak van de filosofie. Buddhaghosa en Santideva zijn twee prominente boeddhistische (moraal)filosofen.
Voor niet-weten moet je bij jezelf wezen
Spiritualiteit – als je de leraren en de literatuur mag geloven word je er een modelmens van die een modelleven leidt.