Het boeddhisme is volgens Menno Prins soms een religie, soms een godsdienst, soms beide tegelijk, soms geen van beide, en uiteindelijk zelfs dat niet. Artikel 1 in een serie van drie.
Dharma en filosofie
Op deze pagina staan wat zwaardere stukken die een relevantie hebben met de leer van de Boeddha. Actuele onderwerpen belicht tegen de achtergrond van de oorspronkelijke teksten van de Boeddha. De moeite van het bewaren en bespreken waard.
Oost en West: een culturele Rorschach
Ons verlangen naar de ideale meester creëert vacatures die blijkbaar snel ingevuld worden. Het is schokkend te zien hoe bereid we in het Westen zijn om te geloven in verlichte leraren. Alle rationaliteit, alle autonomie evaporeert oog in oog met iemand die zich als verlichte leraar presenteert.
Ontoegankelijke boeddhistische centra – velen buitengesloten
Duizenden mensen met fysieke beperkingen worden van het bijwonen van bijeenkomsten in boeddhistische centra buitengesloten, doordat de gebouwen waarin ze plaatsvinden bijvoorbeeld geen liften hebben.
Mindfulness, spiritualiteit of laagje vernis?
In het begin kon ik mij soms ergeren aan deelnemers van wie ik vond dat ze maar niet begrepen waar het echt over ging.
Vesak – geboorte, verlichting en dood van de Boeddha
Op de uposatha (volle maan) van de maand vesakha (in onze kalender gewoonlijk vallend in de maand mei) herdenkt de boeddhistische wereld (vooral zuidoost Azië) de geboorte, verlichting en dood van de Boeddha.
Alhoewel deze dag gemakshalve wordt omschreven als de geboortedag van de historische Boeddha, worden ook zijn verlichting en overlijden herdacht.
Onthechten
Onthechten en onthecht leven verschilt slechts in details met een leven in gehechtheid. Het verschil zit hem in het jezelf en daardoor ook anderen vrij maken en vrij laten, waardoor alles en iedereen alle ruimte en vrijheid krijgt te zijn wat het is.
Ananda, bewaker van de dhamma (1)
In een mooie maanbeschenen nacht komt een aantal oudere leerlingen van de Boeddha in een damarbos bijeen en zij bespreken de vraag aan welk soort monnik het bos zijn luister zou kunnen ontlenen.
Luisteren naar iemands verdriet leer je in de eerste plaats op je kussen (4)
Wat biedt hier bevrijding? Bevrijding zit diep in het DNA van het boeddhisme. In de Pali-canon vinden we de prachtige tekst: zoals de zee vele schatten herbergt maar slechts één smaak, die van zout, zo ook bevat de dharma vele schatten maar slechts één smaak, die van bevrijding.
Luisteren naar iemands verdriet leer je in de eerste plaats op je kussen (2)
Edel Maex. Vervolg van de commentaar bij de verzen uit de Gandhavyuha zoals zoals ze gezongen worden in de Mahakaruna Chan traditie.
Rob Janssen en Jan de Breet -academisch werk aan de eettafel
Niet in een bibliotheek met eeuwenoude boeken, maar met laptops en internet, in een nauwgezet ritme wordt de Pali-Canon vertaald.
Buddhavacana: Maha-Saccaka-Sutta
Het verhaal van Ilie Cioara. Een doodgewone jongeman die leefde in het naoorlogse communistische Roemenië. Geen monnik of kluizenaar; niet geïnteresseerd in spiritualiteit of op zoek naar verlichting. En toch loopt zijn verhaal parallel met wat de Boeddha in de Maha-Saccaka-Sutta vertelt.
Shariputra danste van vreugde (aflevering 2 en slot)
De uiteenzetting over vaardige middelen roept meteen de vraag op: en de waarheid dan? Is dit geen bedrog? Goed bedoeld, dat wel, maar het blijft een loopje nemen met de waarheid.
Ad van Dun – Zoek de zengeest
Diezelfde wereld die ons vroeger zo vastzette blijkt op grond van eerlijk zelfonderzoek uiteindelijk niets anders dan je eigen, vrije geest te zijn
Zen en Reine Land boeddhisme
Zen en Reine Land boeddhisme, een voorzichtige verkenning door Edel Maex.
André Baets – metta meditatie (1)
In metta meditatie focus je je aandacht op het gevoel van liefdevolle vriendelijkheid, waarbij je stelselmatig die emotie ontwikkelt tot ze je hele geest vervult.
Over Newton, de Boeddha en de mechanica van lijden en geluk
Geboorte is lijden, ouderdom is lijden, dood is lijden. Maak je dus geen illusies. Het is ons aller lot. De dingen waaraan we lijden zijn onontkoombaar.
Buddhavacana: Piyajatika-Sutta
Verdriet en pijn worden geboren uit wat ons lief is.
Boeddhisme en de ‘zelfgekozen’ dood
Over wijsheid en compassie.
Vipassa mét…
Vipassana en metta-meditatie zijn twee verschillende meditatiemethodes. Bij vipassana staat het ontwikkelen van opmerkzaamheid centraal, bij metta-meditatie het ontwikkelen van vriendelijkheid en welwillendheid.
Het verscheiden en verschijnen van het zelf
Zelfbeeld, imago en persoon zijn de aspecten van ons zelf die we direct ervaren. Ze ontstaan zonder dat we erbij hoeven na te denken.
Gelukkig zijn … Middel? Doel? Of nog iets anders?
We willen allemaal gelukkig zijn. Maar wat als precies dat jagen op geluk ons ongelukkig maakt?
Besta ik, of besta ik niet?
Wanneer westerlingen kennismaken met het boeddhisme is vaak een van de eerste struikelblokken de onderwijzing over anatta (anatman), vaak vertaald als ‘geen zelf’.
Ik heb ooit mensen horen zeggen: ‘Ik ben het spuugzat, altijd weer dat mededogen’.
Het mahayana maakt radicaal komaf met de illusie dat we er ooit zullen zijn, dat we iets zullen bereiken waardoor we boven alle lijden uitstijgen. No man can be free unless all are free. We zullen er nooit aan wennen. We zullen altijd weer geraakt worden en geraakt blijven.
Kijken met de geest, onderzoeken met de geest?
Zonder weg te vluchten in zweverige toestanden maar durven loslaten en gewoonweg de dingen zien zoals ze zijn; vooral ze te aanvaarden zoals ze zich aandienen; zo simpel, zo complexloos kan een uurtje mediteren zijn. Maar wat is meditatie dan wel?
