Brahma in de Pali-Canon (1)
Dharma en filosofie
Op deze pagina staan wat zwaardere stukken die een relevantie hebben met de leer van de Boeddha. Actuele onderwerpen belicht tegen de achtergrond van de oorspronkelijke teksten van de Boeddha. De moeite van het bewaren en bespreken waard.
Het edele zoeken: reflecties op de Ariyapariyesana soetra
Na het bereiken van verlichting zag Boeddha-voorheen-Gautama hoe lastig het zou worden om mensen deze leer zodanig uit te leggen dat ze er écht iets mee gingen doen.
Pascal Versavel – een natuurwandeling van Oost naar West
Spirituele beoefening heeft minstens drie dimensies: een innerlijke, een sociale en een ecologische dimensie. In dit artikel verkent Versavel de derde dimensie, met name natuurbeleving, eco-spiritualiteit en natuurmystiek in een aantal religieuze en filosofische tradities.
Wegen naar de vrijheid deel 4 – vrijheid en boeddhisme
Het dilemma is dat we van willen onvrij, dus ongelukkig, worden maar dat we er niet mee kunnen ophouden. Wat de Boeddha ontdekte, was dat je een wil kunt hebben die zichzelf niet wil.
Soetra over Vol-Ledigheid anno 2019
Menno Prins: ‘De volgende ‘soetra’ is in ieder geval niet van de Boeddha afkomstig, maar van een leek in Nederland anno 2019.’
Edel Maex – ommekeer
Stel je voor dat je morgen op het werk aan je collega’s enthousiast gaat vertellen over je ervaring van zelfloze liefde. Laat ons hopen dat het bij meewarige blikken blijft. Maar ook als je het als kind aan je mama probeert te vertellen, of aan je vriendjes. Zo krijgen mensen ‘eelt op de ziel’ en vergeten ze de vanzelfsprekendheid van deze ervaring.
Heimwee naar stilte
Inderdaad: stilte is ondoorgrondelijk. Zodra ik haar binnenga, raak ik mijzelf volledig kwijt. Zodra ik mijzelf weer terugvind, raak ik haar kwijt.
‘En wat, monniken, is heilzame inspanning?’
Je kan een bepaalde neiging vertonen, je tot iets negatief of onheilzaam aangetrokken voelen; maar het is aan jou de keuze om daar aan toe te geven of niet.
Andrew Olendzki -advocaat van Mara
Het zal best wat de Boeddha beweerde over die zelfloosheid, toch voelt het anders voor Olendzki. Als advocaat van de boeddhistische ‘duivel’ Mara noemt hij vijf redenen waarom. Een literaire stijlfiguur natuurlijk, maar niet minder serieus. Wat beweert hij vrij vertaald en samengevat?
Andrew Olendzki – Boeddha, de ultieme radicaal
Elke afbeelding van de Boeddha die we zien, weerspiegelt zoveel kalme, geamuseerde aanvaarding, dat het niet makkelijk te beseffen is wat een radicale figuur Siddharta Gautama Boeddha in feite was. Maar als we eens beter kijken naar zijn handelwijze in de wereld waarin hij leefde, en naar de leringen die hij ons naliet, kun je volgens mij gerust zeggen dat de Boeddha een van de radicaalste mensen was die ooit op aarde hebben rondgelopen.
Raken aan de grond der dingen
Raken aan de grond der dingen is een ongelooflijk simpele beweging. Even simpel als letterlijk de grond aanraken. Misschien zitten we daarom op de grond bij het mediteren. Een vaak voorkomende afbeelding van de Boeddha is de Boeddha die de grond aanraakt. Verder moet je niet zoeken, zo simpel is het.
Menno Prins – onbegrepen droefenis
Droefenis wordt vaak onterecht gelijk gesteld met verdriet of zelfs depressiviteit. Edoch, droefenis is alles behalve een negatief te waarderen of te bestrijden emotie.
Edel Maex – waarom gaan we staan, liggen of lopen? Wat is ons doel?
Als we gaan zitten (liggen, staan, lopen) om te mediteren, wat is dan onze praktijk? Waarvoor doen we het? Wat is ons doel? Of is het zonder doel? Maar als het geen doel heeft, waarom zouden we het dan doen? En hoe verhoudt onze praktijk zich tot ons dagelijks leven? Of staat het daar zoveel mogelijk los van. Wat is onze praktijk? (1).
André Baets – over najaarsoverstromingen, poelkikkers en libellen
Je kan met redeneren, met woorden, nooit het mysterie van het leven ontcijferen. Je kunt er over praten, omschrijvingen geven. Maar het eindeloze van een Boeddha, zonder grenzen, zonder beperkingen, kan je nooit door woorden leren; je moet het ervaren. Doordringen in het mysterie kan je enkel door stil te worden. Zoals de riviergod stil werd bij het zien van de oceaan en in die oceaan ervoer wat oneindigheid is.
Religie en maatschappelijke verandering
Sulak Sivaraksa: ‘Mensen die naar een spiritueel leven streven, moeten zich betrokken voelen bij hun maatschappelijke en fysieke omgeving. Waarlijk religieus zijn betekent niet de maatschappij afwijzen, maar werken voor sociale rechtvaardigheid en verandering. Religie bevindt zich in het hart van maatschappelijke verandering en maatschappelijke verandering is het wezen van religie.’
Onbegrepen droefenis
Droefenis wordt vaak onterecht gelijk gesteld met verdriet of zelfs depressiviteit. Edoch, droefenis is alles behalve een negatief te waarderen of te bestrijden emotie,
‘De vijf vormen van geestelijke verharding’
De Boeddha geeft een uiteenzetting over de vijf vormen van geestelijke verharding en de vijf boeien van de geest.
Soms is het boeddhisme een godsdienst
Het boeddhisme is volgens Menno Prins soms een religie, soms een godsdienst, soms beide tegelijk, soms geen van beide, en uiteindelijk zelfs dat niet. Artikel 1 in een serie van drie.
Oost en West: een culturele Rorschach
Ons verlangen naar de ideale meester creëert vacatures die blijkbaar snel ingevuld worden. Het is schokkend te zien hoe bereid we in het Westen zijn om te geloven in verlichte leraren. Alle rationaliteit, alle autonomie evaporeert oog in oog met iemand die zich als verlichte leraar presenteert.
Ontoegankelijke boeddhistische centra – velen buitengesloten
Duizenden mensen met fysieke beperkingen worden van het bijwonen van bijeenkomsten in boeddhistische centra buitengesloten, doordat de gebouwen waarin ze plaatsvinden bijvoorbeeld geen liften hebben.
Mindfulness, spiritualiteit of laagje vernis?
In het begin kon ik mij soms ergeren aan deelnemers van wie ik vond dat ze maar niet begrepen waar het echt over ging.
Vesak – geboorte, verlichting en dood van de Boeddha
Op de uposatha (volle maan) van de maand vesakha (in onze kalender gewoonlijk vallend in de maand mei) herdenkt de boeddhistische wereld (vooral zuidoost Azië) de geboorte, verlichting en dood van de Boeddha.
Alhoewel deze dag gemakshalve wordt omschreven als de geboortedag van de historische Boeddha, worden ook zijn verlichting en overlijden herdacht.
Onthechten
Onthechten en onthecht leven verschilt slechts in details met een leven in gehechtheid. Het verschil zit hem in het jezelf en daardoor ook anderen vrij maken en vrij laten, waardoor alles en iedereen alle ruimte en vrijheid krijgt te zijn wat het is.
Ananda, bewaker van de dhamma (1)
In een mooie maanbeschenen nacht komt een aantal oudere leerlingen van de Boeddha in een damarbos bijeen en zij bespreken de vraag aan welk soort monnik het bos zijn luister zou kunnen ontlenen.
