Dharmaonderricht is een zaak van vertrouwen. Als leraren datgene wat ze onderrichten niet zelf blijken te kunnen leven wordt dat vertrouwen geschaad. En dat is pijnlijk.
Dharma en filosofie
Op deze pagina staan wat zwaardere stukken die een relevantie hebben met de leer van de Boeddha. Actuele onderwerpen belicht tegen de achtergrond van de oorspronkelijke teksten van de Boeddha. De moeite van het bewaren en bespreken waard.
Ware Aard: zuiver of niet?
Bij de Chinese boeddhistische leraar Chih-i (538-597) geldt boeddhanatuur als bron van goed én kwaad.
Ontkennen om te kunnen groeien: Anatman
En om naar dat niveau te groeien moeten we het oude beeld van een onveranderlijk zelf loslaten, dus erkennen dat we uiteindelijk een anatman-identiteit hebben.
Boeddhistische psychologie en westerse psychotherapie
Boeddhistische psychologie is primair gericht op zelfonderzoek, zelfgewaarzijn en zelfkennis en helpt om je eigen ego meer transparant te maken. De cliënt komt daar niet in voor.
Karma, een oproep tot meer behoedzaamheid
Onze toekomst wordt niet noodzakelijkerwijs bepaald door ons verleden. We hebben de vrijheid om te veranderen, omdat ons wezen rust in een eeuwigdurend moment van vrijheid, waarin lichaam en geest wegvallen en wij – en heel de wereld met ons – gelijktijdig nieuw en onbezoedeld zijn.
Positiviteit als dharma-oefening: de spraak
Het zwijgen als spraakoefening.
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (4 en slot)
In Europa groeide het boeddhisme ook, in die jaren zeventig. Maar hoe ging het verder met de ontwikkeling van het boeddhisme in eigen land?
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (3)
Het Amsterdamse zengroepje draaide om een kleine zendo aan de Haarlemmer Houttuinen, in het pand van het textielbedrijf van een bestuurslid dat naderhand beroemd is geworden als auteur van thrillers: Janwillem van de Wetering (1931-2008).
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (2)
De jaren zestig waren de tijd van vernieuwing, ook op spiritueel gebied. Zen waaide over uit Amerika.
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (1)
In de jaren tot de Tweede Wereldoorlog kreeg de leer van de Boeddha vooral bekendheid door de theosofie.
Evam me sutam: De pleisterplaatsen (1)
‘Zuivering van moreel gedrag’ wordt verkregen als we ons onthouden van onjuist spreken en van onjuist gedrag; als we ons houden aan de principes van juist levensonderhoud, als we materiële goederen wijs gebruiken en als we onze zintuigen bewaken.
Zullen alle wezens de bevrijding bereiken?
Het idee dat ik iemand anders, of iemand anders mij verlicht kan maken gaat er bij mij niet in. Of deze bodhisattva’s nu rondzweven of lopen, het is mij onduidelijk hoe dit verlicht maken van een ander in zijn werk gaat.
Karma en continuïteit – de filosofie inclusief wedergeboorte
Je kunt de wedergeboorte zelfs zien als een algemeen ‘overerven’, net zoals de omstandigheden van je geboorte door algemene factoren bepaald worden. Zoals de welvaart in een regio, een sociaal zekerheidsstelsel of juist het gebrek daaraan, gelijke kansen voor alle standen in het leven etc.
‘Mediteren met Laozi’ en ‘De Zenmeester die blafte’
Ben Zondervan beoefent en bestudeert sinds 1980 het zenboeddhisme en andere mystieke stromingen, waaronder de advaita vedānta. Sinds 2005 gaat zijn aandacht specifiek uit naar het daoïsme, omdat dit volgens hem de voornaamste bron is van het zenboeddhisme. Boekbespreking door Erik Hoogcarspel.
Bieke Vandekerckhove – haar visie op lijden, nuchter en scherp
Jan Oegema: ‘In en met die onbegrijpelijke tegenspraak sterft ze op 7 september 2015, 46 jaar oud. Onverzoend met haar lot, treurend om wie ze moet achterlaten, met de intense woede die volgens de zenliteratuur behoort tot de beproevingen van het monnikschap.’
God, Spinoza en boeddhanatuur
Taigu was ooit in het middelgebergte van de Duitse Harz met de oudste van zijn courante vrienden. Hier zijn wouden vol everzwijnen temidden waarvan Ryokan zo uit het niets naar voren zou kunnen treden.
Schaamte en vrees als helpers op je pad
De Boeddha geeft aan termen vaak een eigen, nieuwe betekenis en functie, die past binnen het pad naar bevrijding van de geest. Schaamte is hier bedoeld als bescherming tegen onheilzaam gedrag, zowel fysiek als mentaal.
Modernisering van boeddhisme in Nederland: een vogelvlucht en vooruitblik
Al Luman: ‘Vernieuwing wringt. Hier en daar barst het op de breuklijn tussen de boeddhistische traditie en de moderne wereld.’
‘Welke zijn de vijf vormen van geestelijke verharding?’
De Boeddha geeft een uiteenzetting over de vijf vormen van geestelijke verharding en de vijf boeien van de geest.
Boeddha’s spirituele zoektocht; een spiegel voor onze eigen tocht?
Waarom ondernam de Boeddha een spirituele zoektocht? Wat kwam hij tegen? Waarom ging hij door? Wanneer was hij klaar?
Kamma in de theravada
Vreemd om de theravada-leer te scheiden van de karmaleer van de Boeddha, schrijft auteur Paul Boersma: ‘Het is voornamelijk via de theravada dat we de leer van de Boeddha kennen …’
Spijtlijden en twee pijlen van de Boeddha
Het spijtlijden is het 167ste avontuur van heer Bommel en Tom Poes van Marten Toonder. Berouw leidt tot inkeer, waarmee men de wereld kan verbeteren, is het thema. De wereld verbeteren is de roeping van heer Ollie B. Bommel, in dit geval bijgestaan door de Zwarte Zwadderneel. Als altijd is jonge vriend Tom sceptisch.
Boeddhisme en psychoanalyse: een heilzame combinatie
‘Het is een weg met vallen en opstaan. Dit heb ik geleerd in mijn tweede jaar psychoanalyse. In het eerste jaar hoopte ik mezelf te repareren: als ik buitenkwam, moest ik ineens perfect functioneren. Dit heb ik losgelaten dankzij het tweede jaar therapie en het boeddhisme. Ik blijf wie ik ben – mijn ervaringen en mijn genen hebben zoveel van mij geschapen.’
De woorden van de Oude Cheng (6 en slot)
Wat jullie aan het doen zijn, is net zo stom als wanneer iemand die de maan direct wil zien, daartoe het water in de plas schoonmaakt, de planten eruit haalt, een bamboeschutting om de plas zet om te voorkomen dat de wind er golfjes in maakt, of zelfs de plas laat leeglopen.
