Zondag 7 september was het tien jaar geleden dat Bieke Vandekerckhove is overleden of overgegaan. Ze was 46 jaar. Bieke was 19 toen ze hoorde dat ze ALS had. Ze kreeg te horen dat ze hooguit nog vijf jaar zou leven, maar tegen alle verwachtingen in leefde ze nog 25 jaar in toenemende afhankelijkheid van de zorg van anderen. Na de diagnose belandde ze in een ernstige depressie; periodes van wanhoop en woede wisselden elkaar af met periodes van diep verdriet. Alles had zijn glans verloren, niets was meer wat het was. Bieke ging lezen, las alles wat los en vast zat, waaronder ‘Het verstoorde leven’ van Etty Hillesum. Een vriend vroeg haar mee naar de abdij van Westvleteren. Ze ontdekte de psalmen en de stilte van de zenmeditatie. “Eigenlijk was ik dood nog voor ik zou sterven. Toen gebeurde er iets dat ik nog altijd niet kan vatten. Iets in mij, wat kan ik niet benoemen, wilde de stilte in, ik begreep niet waarom.”
lijden
De reiziger
Niet de mens is de reiziger, maar wel het boeddhisme. Het heeft zich steeds aangepast aan de gewoontes en culturen van landen waar het opgang maakte, en dit zonder evenwel zijn kernleer te verliezen, laat staan te verloochenen.
De Corporate Compassion Cycle
Het is hartverwarmend om te zien dat jonge mensen – de volgende generatie ondernemers en managers – zo gemotiveerd zijn om hun aanstaande loopbaan dienstbaar en duurzaam in te vullen, en niet alleen ter meerdere glorie van hun eigen portemonnee.
Illusie is een bron van leed, vreugde en wijsheid
Over de voor- en nadelen van het doorzien van de illusie.
Bhikkhu Bodhi – Honger en klimaatverandering
Bhikkhu Bodhi: ‘Toen we begonnen met BGR, was ons doel mensen helpen die getroffen zijn door armoede, rampen en sociale verwaarlozing. Al gauw beseften we dat dit te vaag was en onpraktisch. Zelfs grote, gerenommeerde humanitaire organisaties zoals CARE en Oxfam hebben duidelijker omschreven doelen. Als kleine boeddhistische organisatie konden wij niet alle problemen van de wereld aanpakken zonder dat onze energie zou verdwijnen.’
Geen dood, geen vrees (17) – Leven voorbij geboorte en dood
Ze was ongelukkig, kwijnde weg. Het was vreselijk om mee te maken. Onze zoon, Tom, was geweldig als mantelzorger maar ging er net als ik bijna aan onderdoor. Ik was depressief, met Tom ging het niet goed, het was een vreselijke tijd voor ons alle drie.
Situatie in Gaza escaleert verder: 116 doden op zaterdag
Terwijl de vredesbesprekingen om een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas tot stand te brengen zijn vastgelopen, is de situatie ter plaatse alleen maar wanhopiger geworden. Op zaterdag bleven Israëlische luchtaanvallen en artilleriebeschietingen het gebied bestoken, waarbij huizen, distributiecentra voor hulp en zelfs tenten met ontheemde gezinnen werden getroffen.
Moeten boeddhisten sociaal activisten zijn?
Wat is er veranderd waardoor het beeld van het boeddhisme verschoof van passiviteit en pessimisme naar dat van energiek sociaal activisme? Dat is een lang verhaal. Historici en boeddhistische geleerden benadrukken allemaal dat ‘het boeddhisme’ niet één enkele traditie is, maar vele vormen kent, en dat politiek, cultuur, handel en kolonialisme allemaal een rol hebben gespeeld.
Politiek zonder hart 6 – De toeslagenaffaire is niet voorbij – ze heet nu jeugdbeschermingaffaire
In de jeugdbescherming worden kinderen nog steeds zonder voldoende grond onder toezicht geplaatst, en zelfs uit huis gehaald. Ouders worden niet gehoord. Rapporten bevatten halve waarheden, suggestieve formuleringen en missen context. En opnieuw zwijgt de politiek. Of zegt: “We mogen ons niet mengen in lopende procedures.” Alsof we dat excuus niet eerder hebben gehoord.
B’eter: kerstpompoen versimpeld tot doordeweekse maaltijd
In het Engels kwam ik de volgende uitdrukking tegen: “dress up, dress down”, wat zoiets betekent als chiquer maken of juist het tegenovergestelde. Zo kun je een eenvoudig jurkje opwaarderen met een mooi sieraad of een net jasje, met gympen of een oud fleecevest wordt datzelfde jurkje meer doordeweeks. Dit kwam ik tegen omdat ik me interesseer in minimalisme: met weinig kleding toekunnen en er toch elke dag leuk uitzien. Met andere woorden, je hoeft niet voor een bijzondere gelegenheid nieuwe kleding te kopen, je kunt ook ‘winkelen in eigen kledingkast’ en kiezen voor een bijzondere kledingcombinatie. Dat is natuurlijk veel beter voor het milieu, want de kledingindustrie is een bron van groot lijden en destructie van klimaat, Moeder Aarde en levende wezens. Ik bedacht dat je zoiets ook met recepten kunt doen. Je kunt kiezen voor meer of minder bijzondere ingrediënten, zoals bruine bonen vervangen door chique bonen, of andersom, en je kunt een gerecht afmaken met vers citroensap, een toefje verse kruiden, of een paar druppels truffelolie. Of deze juist weglaten.
Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
We moeten samen zoeken hoe we een missionaire Kerk kunnen zijn, een Kerk die bruggen bouwt (en) dialoog voert, altijd open om (mensen) te ontvangen, zoals op dit plein, met open armen – iedereen, iedereen die onze naastenliefde, onze aanwezigheid, dialoog en liefde nodig heeft,’ zei de nieuwe paus.
Wakker worden uit het maakbaarheidsverhaal
Er huist in ieder van ons een overlever. Een waakzame binnenstem die zegt: “Blijf alert. Blijf in controle. Laat je niet verrassen. Denk vooruit. Hou rekening met straks.” Die stem heeft ons ooit geholpen pijn en gevaar te vermijden. Maar ze leeft vaak in een geloofsvergissing: het hardnekkige idee dat het leven beheersbaar is, voorspelbaar, maakbaar — en dat er een veilig script bestaat om te volgen.
De aarde is mijn getuige
Meer dan zeven jaar was Siddhārtha Gautama in de leer geweest bij leraren en yogi’s, toen hij met een aantal vrienden besloot om de eigen weg in te slaan en de ascese te beoefenen. Omdat hij nog maar een paar rijstkorrels per dag at, leidde dit tot een levensgevaarlijke situatie. Hij was broodmager geworden en […]
Jules – Leve de leegte? Of juist niet?
De Boeddha zei: “Onze ervaring is niet zelf.” Maar naarmate je meer de leegte van alle verschijnselen gaat benadrukken, effen je ook de weg om de reikwijdte van het zelf steeds verder op te rekken. “De ander is even leeg als ik, dus ik ben daarin verbonden met de ander, wat zeg ik, met al het andere!”
De waarde van lijden en van machteloos staan
Een van de grootste zegeningen van mijn ziekte op het geestelijk pad is dat ze me heeft leren lijden. Of, als ze me het niet heeft geleerd, dat ze me ertoe dwingt. Niet een lijden uit slachtofferschap. Zoals, waarom ik? Dit is mij aangedaan. Zij die mijn ziekte niet hebben begrijpen mij niet.
Loes 3 – Levensbeschouwingen
Ik heb mij in het verleden uitvoerig in het thema religie verdiept en daardoor moet ik er ook niet veel van hebben. Er is namelijk door de eeuwen heen in naam van god(en) zoveel afgemoord, dat ik niets positiefs meer zie aan religie. Buiten dat vind ik het absurd, dat de god van de ene religie de betere god zou zijn dan die van de andere religie.
Europees burgerinitiatief “End the Cage Age – Stop de Kooien”
Het Europees gerechtshof heeft deze week besloten enkele grote dierenbeschermingsorganisaties, waaronder Eurogroup for Animals, toe te laten als intervenieer in de rechtszaak waarin de Europese Commissie wordt gevraagd haar belofte na te komen een eind te maken aan kooien in de veehouderij. Enkele andere organisaties werden geweigerd, waaronder consumentenorganisatie Foodwatch. De indieners van de rechtszaak noemen deze weigering ‘kortzichtig’.
Zen is meer dan zitten
Wat we doen op ons kussen is zeker belangrijk. Maar wat we doen wanneer we van ons kussen opstaan, is minstens even belangrijk. Uiteindelijk is het zelfs belangrijker. Onze meditatiepraktijk zou futiel zijn als ze zich niet uitdrukte in ons dagelijkse leven.
Drie kernelementen – Tsongkhapa’s brief in versvorm aan leerling
Naar beste vermogen zal ik je hier verhelderen
de kern van het onderricht van de boeddha’s,
het pad dat hun onovertroffen nakomelingen prijzen,
de ingang voor gezegende zoekers naar bevrijding.
Vierenveertig vragen over lijden
Wat is lijden? Wat is de oorzaak van het lijden? Kan het lijden opgegeven worden? Hoeveel leed veroorzaakt het boeddhisme?
Ton Lathouwers: ’het is altijd de enkeling die lijdt’
Ton Lathouwers: ‘Het is een groot gevaar dat we in aantallen gaan denken. Zoveel mensen hebben corona…’ ‘Het aantal besmetten stijgt, of daalt…’ ‘Zoveel mensen zijn genezen..’. Et cetera. Al zou slechts een enkel mens lijden aan het corona-virus, dan is dat al verschrikkelijk. Misschien is dat nog wel wanhopiger, want dan ben je de enige.’
Jelle Seidel – Terug naar de bronnen
Je zou kunnen besluiten om gewoon ondergedompeld te blijven in het geheimzinnige, vormloze vrije spel van de werkelijkheid. Dat zou de keuze zijn van een mysticus die helemaal wil opgaan in God of Nirwana – analoog misschien aan de neiging van kunstenaars om zichzelf uit te wissen met alcohol of opiaten. Maar daarmee zou je een belangrijk element van je menselijkheid ontkennen: de behoefte om te spreken en te handelen, om je ervaring met anderen te delen.
Leed Palestijnen – Oproep aan meditatiebeoefenaars en leraren geïnspireerd door het boeddhisme
‘Het gebrek aan expliciete aandacht en respons binnen de boeddhistische gemeenschap op deze humanitaire crisis is alarmerend en staat in schril contrast met de fundamentele boeddhistische waarden die we hooghouden. Onze traditie leert ons het pad van mededogen (karuna) te bewandelen, waarbij we er actief naar streven het lijden van alle wezens te verlichten. Geweldloosheid (ahimsa) is een kernbeginsel dat ons oproept om alle vormen van geweld en onderdrukking af te wijzen en te voorkomen.’
Leed Palestijnen – Oproep aan meditatiebeoefenaars en leraren geïnspireerd door het boeddhisme
Dorine Esser: ‘Het gebrek aan expliciete aandacht en respons binnen de boeddhistische gemeenschap op deze humanitaire crisis is alarmerend en staat in schril contrast met de fundamentele boeddhistische waarden die we hooghouden. Onze traditie leert ons het pad van mededogen (karuna) te bewandelen, waarbij we er actief naar streven het lijden van alle wezens te verlichten. Geweldloosheid (ahimsa) is een kernbeginsel dat ons oproept om alle vormen van geweld en onderdrukking af te wijzen en te voorkomen.’
