Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven. Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.
bewustzijn
‘Wetenschappers ondersteunen filosofie van veranderlijk ik’
Maar noch het boeddhisme, noch de neurowetenschap heeft een definitief antwoord op hoe precies bewustzijn zich tot de hersenen verhoudt.
Wie neemt hier eigenlijk de beslissingen?
Er is een oud resultaat van neurologisch onderzoek dat pas nu aanvaard wordt omdat het zeer verontrustend is, het stelt namelijk dat we helemaal niets beslissen op basis van onze ratio. Het haalt daarmee ook ons idee van een eigen vrije wil compleet onderuit.
Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (13)
In onze samenleving vindt ook een splitsing plaats. De boze en verontwaardigde reacties van de ‘verliezers’ worden als niet bij ons behorend afgesplitst, zodat er niet meer mee omgegaan hoeft te worden. De kansarme ander voor wie het luxueuze leven niet haalbaar is, wordt een figuur waar we niet meer mee willen vertoeven.
Evan Thompson is geen boeddhist, maar wel een vriend
Waar hoogleraar Evan Thompson kritiek op heeft, is het boeddhistisch modernisme. Deze vorm van boeddhisme profileert zich volgens hem als de wezenlijke en originele kern van het boeddhisme. Het ontstond in het 19de eeuwse Azië en reageerde op het Europese kolonialisme en op de vermeende superioriteit van Europa en het christendom. De westerse wetenschap had een enorm prestige in Azië. Het christendom liftte mee en zou het beste overeenkomen met die wetenschap. De boeddhistische hervormers keerden dit om en stelden dat juist het boeddhisme bij uitstek het best overeenkomt met wetenschap, omdat dit het bestaan van een schepper God en het bestaan van een eeuwige ziel ontkent. Zij kleineerden echter de rol van ritueel en devotie in het etnisch boeddhisme, die bijgeloof waren in de ogen van de 19de eeuwse Europeanen.
Vipassana als juiste zienswijze, juiste intentie.
Oplettendheid op de zintuigpoorten leidt tot het begrip dat vooringenomen voorkeur en afkeer ontevredenheid tot gevolg heeft wegens de geconstateerde discrepantie met de werkelijkheid: het niet kunnen bevredigen van de wensen. Hierdoor ontstaat terughoudendheid (bij voldoende rijping van voorwaardelijke inzichten) ten opzichte van de eigen geconditioneerde en geïnternaliseerde persoonlijke voorkeuren. Dit is het zien van de oorzaak van lijden: de eigen hunkering naar bevrediging van de zintuigelijke behoeften.
Jacob Jolij: Wat is bewustzijn nou eigenlijk?
Een prikkelende zoektocht van neurobiologie tot parapsychologie. Boekbespreking door Erik Hoogcarspel.
‘Wetenschappers ondersteunen filosofie van veranderlijk ik’
Maar noch het boeddhisme, noch de neurowetenschap heeft een definitief antwoord op hoe precies bewustzijn zich tot de hersenen verhoudt.
‘Tibetaanse boeddhistische geleerde na zijn dood 28 dagen in thukdam’
Hoewel zij klinisch dood worden verklaard, tonen de organen van deze overledenen dagen of weken geen teken van bederf.
Boeken – wat is bewustzijn nou eigenlijk?
Wat bewustzijn is? Volgens de meeste hersenwetenschappers gewoon een hersenproces. Jacob Jolij, cognitief neurowetenschapper, gelooft niet meer in deze opvatting na een ingrijpende periode in zijn leven. Hij is ervan overtuigd dat bewustzijn meer is dan dat. Maar wat dan?
Concept en werkelijkheid in vipassana
Zogenaamde Vipassanaleraren die niet consequent de leerlingen leiden naar een confrontatie met hun eigen terneergeslagenheid; angsten; walging en geïsoleerdheid, zullen niet in staat zijn om de leerlingen naar de uiteindelijke bevrijding te brengen. Vipassana is een meditatievorm voor mensen die de confrontatie aandurven met de grilligheid en oncontroleerbaarheid van het eigen lichaam en de geest zonder in te grijpen.
Moraliteit en geen-zelf 2.0
Het boek van psycholoog Bruce Hood toont op grond van decennialang neurowetenschappelijk en aanverwant wetenschappelijk onderzoek aan dat het zelf ontstaat door ervaringen met de omgeving waarin het functioneert en door de invloed van andere zelven (beter: zelf-illusies) in deze omgeving. Hij concludeert: ‘Je bestaat slechts als een patroon dat ontstaat uit alle andere dingen in je leven die je vormen.’ Dit betekent echter niet dat iemand helemaal niet bestaat, stelt de psycholoog ons gerust.
Boeken – wat is bewustzijn nou eigenlijk?
Wat bewustzijn is? Volgens de meeste hersenwetenschappers gewoon een hersenproces. Jacob Jolij, cognitief neurowetenschapper, gelooft niet meer in deze opvatting na een ingrijpende periode in zijn leven. Hij is ervan overtuigd dat bewustzijn meer is dan dat. Maar wat dan?
Boeken – Buitengewoon bewustzijn
Een duik in de fascinerende belevingswereld van de octopus en het ontstaan van het bewustzijn.
Zin en onzin
In mijmeringen en gesprekken borrelt regelmatig de vraag naar de zin van het leven op. Veel mensen denken dat die zin er al is en dat je die gewoon nog even moet zien te vinden. Vaak lees je slimmigheidjes zoals: ‘de zin van het leven is de zin in het leven’. Woordspelletjes hebben een grote aantrekkingskracht. Het lijkt soms dat je met taal kunt toveren, dus ook de zin van het leven uit een woordspeling kunt halen.
Wie geen hoofd heeft, kijkt niet scheel
De filosoof Maurice Merleau-Ponty (1908-1961) merkte eens op dat we allemaal gewend zijn om scheel te kijken, we zien dubbel! We kijken als het ware met één oog naar een ding zoals het aan ons verschijnt, maar met het andere oog zien we het ding zoals we denken dat het is.
The maingate
Waar is de wereld als je slaapt?
Waar ben je als je slaapt?
97 – Een lantaren van fantasieën over een lamp
Komt dat zien, komt dat zien!
Boeken – Mindful met je peuter
De uitgever: ‘Beleef het ouderschap meer ontspannen en geef je peuter de benodigde steun bij het ontdekken van de wereld.’
‘Is energie wel de uiteindelijke substantie van de werkelijkheid?’
Frans Langenkamp: ‘Nee, dat is zij niet! Ook energie komt ergens vandaan. Ook energie heeft een bron. Alle soorten energie worden door de kwantum natuurkunde beschreven als fluctuaties van een onderliggend veld. Wat is het onderliggende veld dat de bron is van energie en daardoor ook van materie?’
Concept en werkelijkheid in vipassana
Zogenaamde Vipassanaleraren die niet consequent de leerlingen leiden naar een confrontatie met hun eigen terneergeslagenheid; angsten; walging en geïsoleerdheid, zullen niet in staat zijn om de leerlingen naar de uiteindelijke bevrijding te brengen.
‘Het tragische misverstand over Boeddha’s Anatta-leer’
Frans Langenkamp: ‘De oplossing van het aloude en tragische misverstand over Boeddha’s Anatta-leer. Deze wordt vaak foutief geïnterpreteerd als zou zij betekenen: ‘De mens heeft geen zelf’ of: ‘De mens heeft geen ziel. Laten we eens gaan kijken wat Boeddha’s Anatta leer precies inhoudt. Dan zullen we kijken naar de misinterpretaties die ervan in omloop zijn.’
Geluk heeft geen oorzaak – maar kan ontdekt worden door verbinding
Het viel me op dat deze korte monologen een soort rituelen waren. Ze lijken op de getuigenissen die in Evangelische kringen gebruikelijk zijn en op het ‘sharen’ (in vertrouwen mededelen) dat in de V.S. een vast onderdeel is van elke groepstherapie.
Frans Langenkamp – leef in het hier en nu
Wanneer we deze spreuk letterlijk zouden nemen, zouden we ons bewustzijn moeten proberen te beperken tot het heersende moment en tot de plaats waar we ons momenteel bevinden… Dit kan echter niet de bedoeling zijn. Dit zou ons geestelijk reduceren tot het evolutieniveau van een dier.
