• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Achtergronden » Mijmeringen over bewustzijn (3)

Mijmeringen over bewustzijn (3)

6 mei 2021 door Rob van Boven en Luuk Mur

Zonder erbij stil te staan, gaan we ervan uit dat onze zintuigen de wereld objectief aan ons doorgeven. De ogen functioneren in deze gedachte als een camera. We zijn echter geen passieve camera. Onze hersenen creëren onze kijk op de werkelijkheid. De wereld ontstaat in een soort dans, een co-creatie.

De één ziet op zijn wandeling prachtige natuur, met vredig grazende koeien in de weilanden, de ander ziet op dezelfde wandeling een productieterrein, waar geen echte natuur meer te bekennen valt en waar koeien omgevormd zijn tot melkproductie-units, die zodra hun productie inzakt naar de slacht gaan. De één ziet technisch hoogstaande en schone Tesla’s rondrijden, een ander vraagt zich af waarom rijke mensen subsidie krijgen om een dergelijk statussymbool te kunnen aanschaffen, welke er misschien wel voor zorgt dat de lucht hier schoner wordt, maar waardoor kinderen in de democratische republiek Congo in giftige kobaltmijnen hun arbeid moeten verrichten.

Mensen verschillen in de mate waarin ze zich realiseren dat ze de wereld co-creëren. Voor sommigen is de wereld zoals ze die beleven een gegeven. Ze hebben niet het idee dat hun eigen geheugen, veronderstellingen, denken invloed hebben op wat ze waarnemen. Daardoor kunnen ze zich eigenlijk niet voorstellen dat hun idee slechts een idee is, niet meer en niet minder. Mensen die wel snappen dat ze hun wereldperceptie relatief is, staan daardoor opener voor andere meningen.

Bij de projectie van onze binnenwereld naar onze buitenwereld zijn een drietal stappen te onderscheiden. In de eerste plaats wordt wat we kunnen waarnemen van de buitenwereld bepaald door de eigenschappen van onze zintuigen. Er is geen directe waarneming van het fenomeen dat zich aan ons voordoet. Van alle elektromagnetische straling bijvoorbeeld kunnen we maar een klein gedeelte waarnemen met onze ogen en dat gedeelte noemen we daarom ‘licht’. In de tweede plaats nemen we vooral waar met behulp van concepten. Deze concepten zijn door de mens bedacht en vallen per definitie nooit samen met de werkelijkheid. In de derde plaats geven we over het algemeen een waardeoordeel aan hetgeen we menen waar te nemen. Dit waardeoordeel is een voortvloeisel van ons geloofssysteem over onszelf en de wereld, zoals we vermoedden dat deze in elkaar zitten.

We hebben de neiging om deze stappen en zeker de eerste twee als feitelijk te hanteren, alsof het een waarheid is. Er is wel degelijk een buitenwereld, maar je zou kunnen zeggen dat in interactie met de buitenwereld wij onszelf ontmoeten. Hanteren we onze perceptie als feitelijk, dan komt de dialoog met de ander buiten ons bereik. We staan dan niet open voor anderen en we gaan ons als extremisten gedragen, die verbondenheid als ondergeschikt fenomeen zien.

Wat is nou mogelijk bewustzijn? Eigenlijk heeft de wetenschap hier nog geen idee van. Misschien is het concept ‘bewustzijn’ zelf slechts een verzonnen verhaal waar we in zijn gaan geloven. Wellicht refereert het niet naar een fenomeen in de feitelijke wereld en bestaat bewustzijn slechts in onze eigen verhalen.

Aan te nemen is dat een baby geen bewustzijn heeft in de zin dat het zich ergens van bewust is. Het is en ervaart zich in een monadische wereld. Er is geen tijdsbeleving, er is nog geen besef van ik en niet ik. Het heeft nog geen verhouding ontwikkeld tot interne waarnemingen zoals fysieke, emotionele waarnemingen en een eigen wil. Het heeft nog geen concepten en is enkel ervaren.

Gaandeweg maken we een verhaal met behulp van onze gedachtes, fantasie en creativiteit over onze wereldbeleving en onszelf in die wereld. Dit verhaal valt per definitie niet samen met de realiteit, het is een verhaal over de realiteit. Hier treedt een verdubbeling op. Er is een realiteit en we hebben een verhaal over de realiteit. We creëren hiermee een verhouding tot de realiteit. Er ontstaat hierdoor een -ik- die de realiteit beschouwt en vervolgens verleid is te gaan geloven niet meer deel uit te maken van de realiteit, er los van te staan.

Terug naar ons concept bewustzijn; dit concept kon wel eens een gevolg zijn van onze eigenschap een verhaal te maken over de realiteit en niets meer dan dat. We zijn als mens instaat om verhalen te maken over onze wereld, met als gevolg een zich ontwikkelend bewustzijn.

Mogelijk dat verlichte mensen zich voldoende hebben kunnen de-identificeren van hun verhalen en schoon van verhalen waar kunnen nemen en hun monadische wereldbeleving hebben terug gevonden. Maar in tegenstelling tot de baby heeft de verlichte persoon er weet van en kan er over vertellen.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Dzogchen, Geluk Tags: baby, bewustzijn, camera, concepten, dialoog, geloofssysteem, ogen, oordeel, psychologie, waarnemen, werkelijkheid

Lees ook:

  1. Frans Langenkamp – De werkelijkheid kan niet met ons verstand begrepen worden
  2. Frans Langenkamp – De werkelijkheid kan niet met ons verstand begrepen worden
  3. Tweespraak – ‘De echte wereld is iets heel anders dan de indruk die je zintuigen je voorschotelen’
  4. Psychotherapie en meditatie

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Rob de Klerk zegt

    7 mei 2021 om 11:18

    Dag Luuk en Rob.
    De laatste zin uit jullie stuk: Maar in tegenstelling tot de baby heeft de verlichte persoon er weet van en kan er over vertellen.
    Kan dan dus ook weer een verhaal zijn. En het begrip ‘verlicht’ eveneens. Hoe nu verder?
    Rob

Primaire Sidebar

Door:

Rob van Boven en Luuk Mur

Rob van Boven (1951) is psycholoog en psychotherapeut met belangstelling voor het boeddhisme. Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en lid van de Dzogchen Community Nederland. Beide mannen gaan over boeddhistisch gerelateerde zaken in gesprek in Tweespraak. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 23 mei 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 23 mei 2022
    Discovering Buddhism taster / refresh evenings
  • 24 mei 2022
    Boeddhisme en meditatie
  • 25 mei 2022
    Meditatiegroep Bloemendaal
  • 25 mei 2022
    Meditatiegroep Bloemendaal
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Baas over eigen karma

Kees Moerbeek - 22 mei 2022

Het individu is de enige die de volledige controle heeft over zijn daden, ongeacht de druk die anderen op hem kunnen uitoefenen. Een onheilzame handeling onder grote druk uitgevoerd, heeft echter een ander karmisch effect dan een vrijwillige onheilzame handeling.

Boekbespreking- De lach van de Boeddha. Een ontmoeting met de boeddhistische filosofie

Erik Hoogcarspel - 21 mei 2022

Vandepitte gooit zijn lezers al snel in het diepe met zijn uiteenzetting over de leegte. Hij geeft daarbij een eigen interpretatie, die enigszins afwijkt van de boeddhistische teksten.

Boekbespreking – De jonge Filosoof

Erik Hoogcarspel - 9 mei 2022

In het boekje “De jonge filosoof” wordt een zekere Christoph opgevoerd, die in de bibliotheek een boek vindt van David van Goorle. Dit is het kleinere boek “Idea Physicae”, maar dan in het Nederlands. Christoph vindt met andere woorden de (niet bestaande) Nederlandse uitgave” Schets van de Natuur” in de bibliotheek.

Over populisme en het menselijk tekort

Kees Moerbeek - 8 mei 2022

‘Waarom is de burger boos?’ is volgens de geschiedkundige Maarten van Rossem gemakkelijk en ook wetenschappelijk verantwoord te beantwoorden, schrijft hij in zijn boek Waarom is de burger boos? De burger is boos, omdat hij bezorgd is over de omvangrijke immigratie en de veronderstelde negatieve effecten op onze samenleving. Dit artikel geeft een indruk van zijn boek, met aanvullingen van de socioloog Anton Zijderveld.

Boekbespreking – Een leven als ‘man of letters’. Biografie van David Hume.

Erik Hoogcarspel - 1 mei 2022

De rede kan ons tot overtuigingen leiden of laten twijfelen, maar alleen gevoelens zetten ons volgens Hume aan tot daden. Hume onderscheidt primaire indrukken en secondaire. Gevoelens zijn secondaire indrukken, want ze zijn als het ware een reactie op primaire indrukken, zoals pijn of genot.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Baas over eigen karma
  • Guy – Kijk. Zie. Observeer.
  • Hengstdijk – Retraitecentrum Metta Vihara viert tiende verjaardag
  • Speciaal gezant VS voor Tibetaanse zaken ontmoet Nepalese premier
  • Den Haag – Mensenrechtenfilmfestival in Nederland

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens