Ik denk er over na om levende kreeften te kopen en en ze in de Oosterschelde weer vrij te laten. Niet doen, zegt journalist en zeevisser Hessel de Ree. Waarom is deze boeddhistische wijze om levende wezens te redden niet altijd okay? Zet ze terug in een aquarium, adviseert de journalist.
Interviews
Human – de geboorte van de volger
Stine Jensen sprak uitgebreid met filosoof André van der Braak over volgen. De hoogleraar boeddhisme en zenleraar raakte op zijn zeventiende in de ban van de Amerikaanse goeroe Andrew Cohen. Van der Braak verbrak zijn relatie, zei zijn ouders en zijn baan vaarwel en kocht een enkeltje USA. Elf jaar later keerde hij gedesillusioneerd terug naar Nederland.
Dalai Lama in coronatijden – meditatie voor jezelf en compassie beoefenen met anderen
In het interview, dat met een online verbinding tot stand kwam, zei de Tibetaanse geestelijke leider dat hij de afgelopen maanden in isolatie is geweest om zijn gezondheid te waarborgen te midden van de corona-pandemie.
Afscheid van Ardan
‘Toen ik op de Noorder Poort kwam was mijn grootste opluchting dat iedereen hetzelfde werd behandeld. Ik kwam binnen met lange haren, die gingen eraf, en iedereen liep in dezelfde robe. Dat is in de gewone maatschappij heel anders.’
De zenleraar die brugwachter wordt
‘Mijn naam is Ardan. Ooit een boeddhistische monnik. Nu een boeddhistische leek. Ooit een zenleraar en kok in een zenboeddhistisch centrum. Nu een brugwachter.’
De playlist van zenbeoefenaar en pianist Xavier Boot
Pianist Xavier Boot mediteert bij Zen Centrum Amsterdam. Welke muziek geeft hem kracht in tijden van crisis? Hij geeft zijn ‘playlist’ (bij Spotify) en licht die toe.
Live – Elsbeth Wolf interviewt Ton Lathouwers
Ton Lathouwers (1932) is één van de meest liberale zenleraren in het Nederlandse taalgebied. Als docent en hoogleraar in Leuven (Slavische letterkunde) getuigden zijn colleges al vroeg van het appel van hart tot hart.
“Echte innerlijke vrijheid is vrijheid van angst en van hoop”
Zelf beleef ik deze tijd als een sabbat-tijd die ik mezelf misschien niet gegund zou hebben, maar die ik als een geschenk aanvaard. En in het grote geheel: het is een open deur, maar crisis is kans. En deze crisis is een enorme kans voor ieder van ons individueel en voor de samenleving in al zijn sectoren om te kiezen voor een andere manier van (samen)leven.
Ouder worden: helpt zen?
‘Er is lijden waar geen oplossing voor is. Het lijden dat we kunnen oplossen zijn we verplicht op te lossen, zowel van onszelf als voor anderen. Het meest interessante is dus het lijden waar we geen oplossing voor hebben.’
De stem der dieren
‘Wij willen de dieren een stem geven, vanuit de vraag van hun zijde: Waarom doen jullie mij dit aan? Waarom betalen jullie anderen ervoor mij te doden of te mishandelen?’
Mindfulnesstrainer Eveline Brandt: “We lijden allemaal. Zeker in deze tijden.”
“Mediteren was heilzaam voor me. Maar als je me vraagt wat het mediteren me nu precies heeft gebracht, parafraseer ik het liefste de Boeddha: ‘Het heeft mij niets gebracht. Maar ik ben er wel veel door kwijtgeraakt: bijvoorbeeld angst, woede en irritatie.’”
Sociaal pedagoog Peter Freijsen- ‘humor maakt vrij’
‘Ik begeleid een autistische jongen van 15. Die knul heeft veel problemen, is depressief en zit in een enorm isolement. Een uurtje per week, na schooltijd, rijden we wat rond in mijn auto en praten en lachen. Nee, ik heb geen behandelkamer. Hij vindt mij grappig en vertelt mij dingen waar ik dan weer op inspeel. Op een humorvolle wijze.’
Pedagoog Joop Berding – opvoeding en onderwijs tussen geduld en ongeduld
Wat kunnen we leren van Shantideva? ‘Vanuit het oogpunt van geduld en ongeduld kun je ook kijken naar wat een levensvorm kenmerkt. Worden kinderen geduldig toegesproken en behandeld, krijgen ze tijd en ruimte om dingen te doen die ze leuk of interessant vinden, is er respect voor hun tempo en hun keuzes?’
BUN-voorzitter Michael Ritman: ‘de waarheid van de dharma kan niet aangetast worden door wangedrag van een leraar’
Ritman: ‘Bij Rigpa was natuurlijk bekend dat Sogyal altijd veel ‘vriendinnetjes’ heeft gehad. Daar werd door oudere studenten niet moeilijk over gedaan. Hij was geen monnik en niet getrouwd. En het ging om relaties met volwassen vrouwen. Maar met de kennis van nu vind ik dat we dit met z’n allen nooit hadden mogen accepteren. Het is nu zonneklaar voor mij dat het ging om een machtsrelatie die gebruikt werd om seks af te dwingen met personen die in een positie van afhankelijkheid verkeerden. Dit is strafbaar seksueel misbruik, en niet minder dan dat.’
Boeken – De huid van de goden – Paul van der Velde
‘De beelden die ertegen kunnen, mogen worden aangeraakt. Dat is het grote voordeel als je ze zelf in bezit hebt. Soms ‘moeten’ studenten ze van mij ook aanraken omdat juist die zintuiglijkheid een belangrijk onderdeel is van de kennis van en over religieuze tradities.’
‘Het is een eer om mensen op weg te helpen’
Raoul Destrée is al veertien jaar (in 2020 30 jaar) zenleraar in Den Haag. Hij studeerde in 1986 af als psycholoog aan de Universiteit van Leiden met als specialisatie onderwijskunde en suggestologie. Mensen op weg helpen, daar gaat het hem om.
Zen en wijn – Martin Kieninger: ‘Ik vier het leven’
Zo las Martin op zijn vijfendertigste de boeken van Krishnamurti, een spiritueel leraar uit India. Een van de veronderstellingen van Krishnamurti was: hij die een ander volgt, houdt op de waarheid te volgen.
Piet van Leeuwen, hospice-arts: ‘Sterven is vertrouwen’
Kunnen anderen nu nog van me houden nu ik er zo bij lig, zeg je. De angst om niet langer geliefd te zijn als men zo verzwakt is?
Arie Vuyk – Every Boeddha Happy
Het nieuwe boeddhistisch cabaretprogramma van de Rotterdammer heet Every Boeddha Happy. Hij noemt het zelf een dhammatalk in de vorm van cabaret, met conferences en liedjes. Klankschalen, een zentuin, een stoepa, Milarepa, alles komt langs als een soort kralensnoer, waarbij de dhamma de inhoud is en humor de vorm.
Varamitra – ‘kom van dat kussen af’
‘En dan niet met een straatretraite, want dat vind ik niks. Maar gewoon door actief iets voor anderen te doen.’
Tsering Jampa van ICT – ‘Uiteindelijk doet Europa te weinig voor Tibet’
‘De situatie van Tibet is niet menswaardig. Het land wordt bezet en onderdrukt door China. Tibet is altijd onafhankelijk en nooit een onderdeel van China geweest, een gegeven dat niet acceptabel is voor China. China heeft dan ook geen enkele legitimiteit in Tibet. Ook diverse onderzoeken bevestigen dit. “Tibet is, na Noord-Korea, een van de minst toegankelijke landen ter wereld”, zegt Tsering Jampa, directeur ICT Europa. Interview en tekst Nicole Mulders.
Michel Dijkstra – De weg naar eenheid bij Eckhart en Dogen
Je kunt wel zeggen dat zowel Eckhart als Dōgen zich kritisch ten opzichte van zijn tijd verhield. Beiden waren eigenzinnig en lazen teksten graag tegendraads om de volgens hen juiste betekenis op te diepen. Van Meister Eckhart is bekend dat hij het met geen enkele van zijn tijdgenoten eens was. Over Dōgen kun je in principe hetzelfde opmerken: hij zag zen als hét boeddhisme en fulmineert regelmatig tegen andere scholen, vooral in zijn late werk.
“Bouw één goede school!”
Interview met Maarten Olthof door Diana Vernooij, deel 2. Maarten Olthof is ordelid van de Zen Peacemakers. Ruim 20 jaar geleden heeft hij in Nederland Stichting Vajra opgericht voor ontwikkelingsprojecten in Nepal.
‘Nederlander ervaart het boeddhisme in grootste distantie’
Op de SCP- lijst van niet typerend voor Nederland staat het boeddhisme als religie op de eerste plaats, gevolgd door de ramadan, suikerfeest, hoofddoek, censuur, islam, corruptie, luiheid, Ayaan Hirsi Ali, elegantie, Koude Oorlog, jodendom, discriminatie. Boeddhisme en Islam lijken door de respondenten eerder als wezensvreemd aan een Nederlandse identiteit te worden ervaren.