Vier boeddhistisch beeldende kunstenaars, Leen Kaldenberg, Airco Caravan, Raoul Deleo en Mark Schalken, namen in de maanden maart en april van 2014 deel aan het project Boeddha in de Linie en werkten en woonden ieder twee weken in een atelier en bomvrije ruimte op het terrein van Werk aan het Spoel in Culemborg. Hoe brachten ze het er vanaf?
Interviews
Boeddha in de Linie, de film
Een oud landschap, bunkers, vier kunstenaars, de Boeddha. Regisseur Emil van Zuylen maakte voor de boeddhistische televisie een film over het vriendelijke, door Elisabeth ter Borg bedachte experiment Boeddha in de Linie. Het BD sprak met de regisseur over het maken van deze film.
Wat is de waarde van deze mislukking?
Zo gauw het naar religie neigt en er chakra’s, wedergeboorte en dat soort zaken aan te pas komen, haak ik af. Ik vind het niet belangrijk of dit het laatste moment van dit leven is of het eerste van mijn volgende.
‘We leven het leven zoals zich dat aan ons aandient, en niet voor niks’
Ik ontmoette een keer een boeddhist die zo fanatiek was dat ik dacht, nee, dit is het niet. Ik kan me wel voorstellen dat mensen op zoek zijn naar de reden van hun bestaan, er volledig induiken. Maar in het boeddhisme is toch de middenweg belangrijk.
‘De held moet struikelen, door het moeras van de wanhoop gaan’
Filmmaakster en dramadocent Anna Spohr heeft een passie voor mensen die buiten de boot dreigen te vallen. Haar projecten, waarin jongeren zelf de camera richten op voor hen belangrijke onderwerpen, maakt ze tot trotse helden in hun eigen levensverhaal.
Boeddhisten en het eenvoudige handwerk
Ik hou van opschieten. Een ander kan mij niet helpen. Het zijn mijn gedachten, mijn oordeel, mijn eigen projecties maar ook mijn eigen dankbaarheid.
Je leven waarderen – Er is niet iets verheven boven het grote geheel.
Gretha Aerts: ‘Deze hele zentraining gaat ook over: hoe ga je om met dit leven? Er is altijd wel ergens een paradox. Je wilt het één èn je wilt het ander, en blijkbaar is dat op dat moment niet verenigbaar.’
Je leven waarderen – Waarom doe je dat, wat wil je bewerkstelligen?
Gretha Aerts: ‘Toen ik in het centrum van Genpo Roshi woonde, hadden we de meeste tijd een dagprogramma. Dat was een vol programma met lange dagen. Van ’s ochtends tot ’s avonds laat mediteren, afgewisseld met loopmeditatie, het reciteren van soetra’s, werk, een toespraak of verhaal van de leraar en in de middag was er een pauze.’
Vertrouwen in gezinsvoogd – ‘Ik wil bij Memmie blijven’.
Alles lijkt plaats te vinden buiten de ouders om, terwijl je zou denken dat de ouders toch de centrale mensen zijn voor een kind. Gezinsvoogden blijken zich op te kunnen stellen als de door zichzelf benoemde ‘betere ouders’, waarmee ze de eigenlijke ouders diskwalificeren.
Cabaretier en boeddhist Arie Vuyk: ‘De Dhammavoorstellingen zijn een mooie mix tussen boeddhisme en cabaret.’
Boeddhisme sijpelt in zijn leven door. ‘Ik ben er altijd mee bezig. En het verveelt nooit. De kern is voor mij: het allesomvattende en tijdloze nu. En het open staan naar de wereld en naar jezelf.’
Linde Stelling – Van rebelse puber tot volwassen meditatiebeoefenaar
Met vallen en opstaan en een enorme belangstelling voor de Tibetaanse cultuur en de boeddhistische filosofie transformeerde Linde Stelling (36) haar zelfbeeld en perspectief op het leven. Ze praat heel openhartig en vlot over haar reis en de zoektocht naar haar eigen identiteit.
Waar is Jopie? Er werd zelfs een altaartje voor hem opgericht bij een grootgrutter
Frank Dries: ”Het leven, de dagelijkse inspanning om aan eten te komen, een slaapplaats te vinden, een bestaan op te bouwen, de mislukkingen, het gebeurt recht onder onze voeten, nergens anders. Ik denk daar wel over na maar oordeel niet over hoe mensen in hun situatie verzeild geraakt zijn. Zen houdt zich niet zo bezig met karma.”