‘Mindfulness maakt misbruik van het boeddhisme’. Deze stelling werd mij voorgelegd op een studiedag over mindfulness.
Mindfulness
Een renaissance in boeddhisme?
Een ieder die zich verdiept in het boeddhisme kan zien dat er in iedere stroming wel wat “verwatering” plaats vind. Ten eerste is er de assimilatie van de lokale gebruiken en geloven, aangezien boeddhisme niets uitsluit en zich nergens tegen afzet.
‘We weten dat geluk niet tevreden stelt’
De ‘ik’ in het lied Alles kan een mens gelukkig maken ontbreekt het aan niets. Toch zou die ik iets vaker simpelweg gelukkig willen zijn. Een luxeprobleem, of toch niet? De behoefte aan geluk is geen onzin. De ik uit het lied heeft het mooi voor elkaar, zoals dit in het dagelijks taalgebruik heet. Anderen hebben het minder goed getroffen, bijvoorbeeld vanwege hun gezondheid en andere obstakels.
Mindfulness komt uit het boeddhisme, mag het ingezet worden in het bedrijfsleven?
De Vlaamse filosoof Marc De Kesel, directeur interne en externe zaken van het Titus Brandsma Instituut (Radboud Universiteit) in Nijmegen heeft grote bedenkingen. Hij vindt het oneigenlijk gebruik van een aan het boeddhisme ontleende meditatietechniek.
De God van Israël vond mindfulness uit, niet de boeddhisten
Christenen van uiteenlopende denominaties hebben hun eigen christelijke meditatie. Op intranet zijn tal van protestantse gemeentes, rooms-katholieke parochies, praktijken van hulpverleners en organisaties te vinden, die ermee actief bezig zijn. Een bron van inspiratie voor hen vormen monniken uit de 3de en 4de eeuw . Deze kluizenaars en kerkvaders leefden in de woestijn van bijvoorbeeld Egypte om zich te wijden aan God door te bidden, te vasten en te mediteren.
Boeddhistische doeners en denkers – de serie (36)
Ben: ‘Voor mij is mindfulnessbeoefening het bewandelen van de laatste twee paden van het achtvoudige pad: juiste aandacht en juiste concentratie.’
Evan Thompson is geen boeddhist, maar wel een vriend deel II
De mindfulnessmanie raast als een gek door de Noord-Amerikaanse samenleving, schrijft de hoogleraar vrij vertaald. Mindful leven, mindful ouderschap, mindful eten, mindful seks, mindful leiderschap en de lijst gaat maar door. Veel boeddhisten storen zich aan deze manie en geven aan dat ‘mindfulness training’ geen ethisch neutrale techniek is om stress te verminderen en om concentratie te bevorderen.
Word gelukkig als een boeddhistische monnik
Een van de meest verrassende ontdekkingen die Thubten tijdens zijn retraites deed, was dat geluk een keuze is. Thubten schrijft zelfs dat je voor geluk gewoon een knop in je geest moet omzetten. Het probleem is alleen dat deze knop zo moeilijk te vinden is. Hoe je dat knopje moet vinden beschrijft hij in elf hoofdstukken. Daarbij geeft hij allerhande adviezen, instructies in verschillende soorten meditatie en hij illustreert dit alles met duidelijke alledaagse voorbeelden. Boekbespreking van Erik Hoogcarspel.
‘Effect mindfulness bij chronische pijnbestrijding’
Fadel Zeidan, assistent-professor aan het Wake Forest Baptist Medical Center noemt de bevindingen verrassend en belangrijk voor de miljoenen patiënten met chronische pijnklachten die op zoek zijn naar een niet op opiaten gebaseerde therapie om de pijn te verlichten.
Boeddhisme en psychoanalyse: een heilzame combinatie
‘Het is een weg met vallen en opstaan. Dit heb ik geleerd in mijn tweede jaar psychoanalyse. In het eerste jaar hoopte ik mezelf te repareren: als ik buitenkwam, moest ik ineens perfect functioneren. Dit heb ik losgelaten dankzij het tweede jaar therapie en het boeddhisme. Ik blijf wie ik ben – mijn ervaringen en mijn genen hebben zoveel van mij geschapen.’
Adriaan van Dis en de psychiater – een boeddhistische blik
‘Ik vraag mij af: wat denkt de academische wereld waar mindfulness over gaat? Is het wel geschikt als therapie, is het wel geschikt als geneeskunde?’
Frits Koster – ‘Compassie is een verrijking voor de hele wereld. Zeker nu.’
Boeddhisme en Frits Koster zijn nauw met elkaar verweven. Ruim veertig jaar geleden maakte hij er kennis mee.
Vipassana, inzichtmeditatie of mindfulness?
Vipassanaleraren zijn gidsen die precies stap voor stap een beoefenaar weten te leiden naar dit moment van tijdelijke bevrijding. Naar mijn eigen grove inschatting bereiken minder dan een derde van de vipassana-beoefenaren dit ‘bovenwereldse’ doel.
Een slechte boeddhist
Geplaagd door angsten gaat Taigu op zoek naar verlichting. Hij wendt zich tot een psychiater en bevraagt het boeddhisme op zijn helende vermogen.
Japanse boeddhistische tempels spelen met specials in op coronapandemie
Mindfulness heeft ook in Japan aan populariteit gewonnen als een praktische manier om de geest te verlichten. De effectiviteit ervan is nu in een nieuw daglicht komen te staan tijdens de coronaviruscrisis.
Boeken – mindful onderweg
Voor veel mensen is het een nog een grotere stressplek dan de werkplek: het verkeer! De dagelijkse files, eindeloos wachten op een trein die maar niet komt en heel wat mensen die niet rijden zoals je het zou willen.
Ardan
…
Het sublieme
Stel je voor dat je op een avond even alleen bent op een balkon of in een tuin. Je kijkt naar boven, de hemel is helder en bezaaid met sterren. De sterren flonkeren, er zijn kleine en grote, heldere en minder heldere sterren. Je realiseert je hoe veraf de sterren moeten zijn en de hoeveelheid ervan doet je duizelen. Je realiseert je hoe klein je bent tegenover dat machtige uitspansel, een stofje zonder enige betekenis.
Edel Maex: ‘De betekenis van mindfulness in de oncologie’
Deze training is voor mensen die zelf wat willen doen. Of het ook aan de ziekte zelf iets doet? We hebben geen reden om dat aan te nemen. Daar gaat het ook niet over. Het gaat over hoe omgaan met al die onrust, die gedachten en gevoelens die onvermijdelijk bij een ziekte als kanker horen. Lijden aan kanker is voor een groot deel lijden aan het weten dat je kanker hebt.
Podcast – compassievol hakkelen
In dit keukentafelgesprek tussen Frits Koster en Joost van den Heuvel Rijnders worden de verschillende gezichten van compassie besproken. Compassie is niet alleen maar mild en meegaand.
Podcast – vergeet geluk!
In de nieuwe podcast van meditatieleraar Joost van den Heuvel Rijnders en mindfulnesstrainer Eveline Brandt, te beluisteren vanaf 1 maart, buigen zij zich samen over de huidige obsessie met geluk.
The box, de serie (4) – stap uit je mindfulnessbox in 5 stappen
Mindfulness is een enorme hype en dat is niet voor niets. Aan alle kanten worden we opgejaagd, doorgeduwd, moeten we iets, het is eigenlijk nooit goed genoeg. Nee! zegt mindfulness. Het nu is goed zoals het is. Je hoeft even niets en je hoeft niet te oordelen. Je kunt ook even stilstaan, zitten of liggen en naar het plafond staren, of uit het raam. Niets doen en even niet reageren. Dat kan een heerlijk open en rustig gevoel geven en scheelt een hoop stress.
Ga je mee neuken?
En de hoog verhevene op zijn dubbele lotustroon? Ah, joh rot toch op, kijk effe of je geen date hebt. Wat is het boeddhisme? Mindfulness, jouw eigen kleine leventje in orde krijgen? Voor € 20.000- het etiket zenmeester op je hoofd geplakt krijgen?
de Boeddhistische blik – Boeddha’s in het Westen (herhaling)
In eigen land zien we Anne Speckens in actie, tijdens het jaarlijkse Mindfulness congres in Nijmegen. Als directeur van het Radboud Centrum voor Mindfulness is zij mede verantwoordelijk voor de mindfulnessrevolutie, waarover menig westers boeddhist zich in de laatste tien jaar heeft verwonderd.
