• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Ksaf – Kernelementen van boeddhistische psychotherapie (1)

Ksaf – Kernelementen van boeddhistische psychotherapie (1)

17 maart 2018 door Ksaf Vandeputte

Ik ben boeddhistisch psychotherapeut en was een tijdje geleden panellid in een conferentie over boeddhistische benaderingen in de hulpverlening en het groepswerk. Kernthema was: hoe helpen we cliënten zowel ‘mindful’ als ‘heartful?’ Want in het Westen herleiden we alles, dus ook boeddhisme, wel vaker tot technieken. Toen ik naar mijn collega’s luisterde, viel het me ook op hoeveel stromingen in de hulpverlening zich ‘boeddhistisch’ noemen. Leve de verschillen, vind ik. Zelf onderzoek ik al tientallen jaren eerder wat de essentie zou kunnen zijn van boeddhistische psychotherapie, ongeacht de stroming waartoe je hoort. Ik bleek met mijn bijdrage iets waardevols aan te bieden en wil die bevindingen ook met u delen in een paar artikelen.

Een eerste vraag waar ik lang mee zat was: waarom zou ik mezelf eigenlijk een ‘boeddhistische’ psychotherapeut noemen? Een cliënt vraagt zich toch niet af welk soort therapie hij krijgt, hij wil gewoon iets doen aan zijn probleem? Maar een andere vraag waar ik ook al lang mee zat was: hoe gaat het verder met mijn cliënt nadat we aan zelfinzicht hebben gewerkt? Wanneer hij weer ‘gewoon’ moet overleven in een maatschappij met een immens vacuüm als het over zingeving gaat? Mijn conclusie is dat psychotherapie niet ‘neutraal’ is omdat onze samenleving het ook niet is. Onze levensbenadering wordt voortdurend in de richting geduwd van een technologische, materialistische, individualistische en zelfs concurrentiële visie.

Ik vind het daarom wel zinvol om mezelf een boeddhistische psychotherapeut te noemen. Boeddhisme schenkt mezelf als privépersoon rijke en bevrijdende inzichten die mijn leven beter en zinvoller maken. Ook mijn levensstijl verandert daardoor. Op het directe praktische vlak leert boeddhisme mij om door te mediteren minder gestresseerd te zijn, om gelijkmoediger met problemen om te gaan en vooral om warmer, meer empathisch om te gaan met mezelf en anderen. Ook als ik mezelf of die anderen niet zo sympathiek vindt…

Op het vlak van zingeving leert boeddhisme mij dat alle fenomenen veranderlijk zijn en dat mijn ‘zelf’ een levenshouding is die ik vanaf mijn eerste pijnlijke ervaringen creëerde als schild tegen lijden. Hoe ik me hecht aan het positieve en het negatieve afweer, of hoe verward reageer op wat zowel positief als negatief lijkt. Hoe ik me soms afsnijd van de realiteit. Hoe ik me daardoor geïsoleerd en dus angstig voel, en hoe ik door te verstarren nieuw lijden creëer, want me nog meer geïsoleerd voel en… zo eindeloos verder.

In een maatschappij waarin religie als problematisch wordt ervaren, zijn we daardoor ook vaak afgesneden van spirituele vervulling. Het boeddhisme leerde mij dat ik spiritualiteit kan beleven op een zowel nuchtere als diepgaande manier. Nuchter is dat ik geen godsbegrip of instituut nodig heb om een universele, bevrijdende kracht te ervaren, dezelfde kracht die Boeddha bevrijdde van de illusies van zijn ego. Diepgaand is om alles te beleven als verbonden: mezelf, anderen, dieren, de natuur… Zo’n visie verenigt zonder high brow theorieën het psychologische, het maatschappelijke en het existentiële met mekaar. Zo’n visie wil ik delen met mijn cliënten, ze is zo ruim en pragmatisch en neutraal dat ik niet -of toch niet al té- bezorgd moet zijn of ik mijn cliënten niet te persoonlijk beïnvloed.

In mijn praktijk als boeddhistische therapeut beschouw ik mezelf niet langer als de hulpverlener die de juiste, intelligente vragen moet stellen. Ik stel me vooral op als een medereiziger in dit soms pijnlijke en tegelijk boeiende bestaan. Samen met mijn cliënten onderzoek ik de realiteit. Ik bekijk de zin van ons leven niet alleen als een individuele uitdaging maar ook als een poging om zo waardevol mogelijk te zijn voor onze omgeving. Mijn leidraad daarbij is nagaan hoe mijn cliënt zijn ervaring inkleurt en waar zijn aandacht verstart. Welke fenomenen ‘grijpen hem aan?’ Hoe splitst hij zijn lichamelijke gewaarwording af van zijn omgeving? Welke gevoelens en denkbeelden creëert hij over mensen of situaties die veilig of bedreigend lijken voor zijn zelf? Hoe zet hij dit om in schijnbaar overwogen motieven en gedrag? Welk verhaal vormt de ‘waarheid’ van mijn cliënt? Hoe vult hij in zijn verhaal de hiaten op opdat zijn verhaal samenhangend blijft?

In welk soort therapie ook is empathie de meest heilzame kracht. In boeddhistische therapie noemen we deze kracht mededogen, wat niet zozeer een eigen vermogen is als een universele kracht. Lijden wordt minder opgeheven door het ontwikkelen van persoonlijke vermogens als door het contact met de onderstroom van het leven. Het is vooral vanuit dit contact dat we zinvolheid ervaren en de verbinding herstellen met anderen en met het totale bestaan.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Nieuws Tags: boeddhistisch therapeut, ego, godsbegrip, ik, Ksaf, Ksaf Vandeputte, lijden, pijn, psychtherapie, veranderlijkheid

Lees ook:

  1. De kaars en de vlam
  2. De drie biggetjes van het ego
  3. Ksaf – Swipen naar geluk
  4. Ksaf – Waar is het ego van mijn vader gebleven (2)?

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. bart zegt

    17 maart 2018 om 13:52

    Boeddha als Psychotherapeut??????

  2. G.J. Smeets zegt

    18 maart 2018 om 00:49

    Beste Ksaf,
    – Er is christelijke psychotherapie, er is islamitische psychotherapie, er is joodse psychotherapie. En nu kennelijk ook boeddhistische psychotherapie. Maakt het wat uit behalve dat je met dergelijk etiket in de vijver ‘ons kent ons’ vist?
    – Het stuk eindigt met “Lijden wordt minder opgeheven door het ontwikkelen van persoonlijke vermogens als door het contact met de onderstroom van het leven.” Dat preken alle religieus gedreven therapeuten: contact met onderstroom c.q. bovenstroom c.q. zijstroom van het leven.
    – Het punt is dat dergelijk contact alleen maar mogelijk is met een paar goed ontwikkelde persoonlijke vermogens, een veerkrachtig ‘ego’ in de psychologische zin van het woord. Therapie is bevorderen van psychische veerkracht van je cliënt. No more no less. Als therapeut hoor je met je tengels af te blijven van andermans contact met welke stroom dan ook.

    ‘Boeddhistisch psychotherapeut” zou ik omzetten tot “Psychotherapeut voor boeddhisten”. Hulpverlening aan geflipte en / of gefopte boeddhistische meditators. Daar is nog goed werk te verrichten.

Primaire Sidebar

Door:

Ksaf Vandeputte

De Vlaming Ksaf Vandeputte (1952) werkt als maatschappelijk werker en psychotherapeut. Hij is zeer geïnspireerd door het boeddhisme, meditatie en psychotherapie vormen volgens hem twee polen van eenzelfde gebied. Hij is lid van twee sangha’s in Vlaanderen en gewijd door Dharmavidya (David Brazier), maar even goed geïnspireerd door Thich Nhat Hanh en Ton Lathouwers. www.meditatief.be 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
30 mei
Vipassana meditatie Rotterdam
30 mei 23
Rotterdam
31 mei
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
31 mei 23
01 jun
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
1 jun 23
03 jun
Zen in Twente ochtend met Doin Sensei op 3 juni
3 jun 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

    Joop Ha Hoek - 29 mei 2023

    ‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

    Waarover praten we als we het over identiteit hebben?

    Kees Moerbeek - 28 mei 2023

    Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.

    Daoïsme, de mystieke traditie, een bloemlezing

    Erik Hoogcarspel - 27 mei 2023

    Jan de Meyer (1961) is sinoloog en vertaler. Hij doet al 40 jaar onderzoek naar het daoïsme en hij heeft een nieuwe bloemlezing geschreven van de belangrijkste teksten van het daoïsme. De meeste lezers zijn al bekend met twee beroemde teksten uit deze Chinese traditie: de Laozi en de Zuangzi. Beide teksten zijn al verschillende malen in het Nederlands vertaald, onder andere door de bekende sinoloog Kristoffer Schipperṣ.

    ‘Meebewegen met wat er is’

    gastauteur - 15 mei 2023

    Als het gaat om dak- en thuisloze mensen wordt er door de maatschappij merendeels nog vanuit 'schuld en eigen verantwoordelijkheid' gedacht. Men heeft vaak het verkeerde idee dat iedere persoon in Nederland eigen verantwoorde keuzes maakt en dus verantwoordelijk is voor diens eigen lijden. Of men denkt dat het heel makkelijk is om een uitkering aan te vragen. De gewone burger weet niet hoe het is voor iemand die in een totaal andere realiteit zit.’

    Ras – nutteloze, kwaadaardige onzin

    Kees Moerbeek - 14 mei 2023

    Angela Saini heeft voor haar boek Superieur: de terugkeer van de rassentheorie zo’n beetje alle literatuur over rassenwetenschap doorgespit, schrijft ze. Veel genetici menen dat als genetica bewijst dat er nauwelijks reden is om rassenonderscheid te maken, het dus snel afgelopen zal zijn met racisme. Was het maar waar. Racisme is juist een sociale constructie met een enorme invloed, constateert ze.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Nichiren-boeddhisme steunde Tina Turner vijftig jaar lang
    • Hoe Boeddha leeft
    • Het paradijs is de kosmische grap
    • Over de Lotus-soetra (23): De parabel van de man die naar water graaft
    • Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens