• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Columns » Ksaf – Swipen naar geluk

Ksaf – Swipen naar geluk

31 juli 2017 door Ksaf Vandeputte

Het is een vertrouwd beeld geworden: een straat, een kamer, een café, een treincoupé vol mensen die gebogen zitten over het scherm van hun mobieltje. Piepkleine lichtbakjes voor konijnen. Soms vind ik het lachwekkend, soms ontzettend triest. Hoe we zo sterk gefascineerd worden door een tekst, foto of filmpje en zo totaal de mensen rond ons negeren. Het lijkt op een toestand van hypnose. Hoe kan informatie op een scherm ons zo sterk in zijn greep krijgen?

Het doet me denken aan de periode toen we op het internet begonnen te surfen. Het leek wel alsof we de hele wereld in onze computer konden vangen. Alsof we op dat apparaat en op het internet de oplossing voor al onze problemen zouden vinden. In de bestanden op onze pc konden we heel ons leven netjes ordenen en veilig opslaan.

Op zich is het uiteraard prachtig dat we over zoveel informatie beschikken. De vraag is alleen wat we er mee aanvangen. En het is ontroerend hoe we als mens maar blijven zoeken, tot we alle informatie in dit universum hebben verzameld. Terwijl we nu al verdrinken in de beschikbare informatie. Maar meer kennis leidt niet vanzelf tot meer inzicht. Inzicht is van een andere orde dan kennis, het vraagt tijd om kennis te laten bezinken tot het een zinvol iets wordt. Het herkennen van wat echt zinvol is, is niet vanzelfsprekend. Voor we het beseffen, nemen we onze wensen voor werkelijkheid. Onze geest herleidt informatie meteen tot herkenbare patronen. Om in die patronen ook de realiteit te blijven zien, vraagt om het trainen van onze geest.

Een training die we al vanouds nodig hebben, is het doorzien van dualiteit, het kunstmatig opdelen van de realiteit in zwart-wit, goed en slecht; aangenaam of storend. Sociale media zijn bezig onze digitale informatie steeds meer in te passen in algoritmes op onze persoonlijke maat. Dat komt in de praktijk vaak neer op het polariseren van die informatie. Waarbij we maar twee opties hebben: nieuws en meningen liken of disliken. Wat in de praktijk vaak neerkomt op het liken of disliken van mensen.

In een zeer nabije toekomst zullen we wellicht nog een andere training broodnodig hebben, namelijk wanneer kunstmatige intelligentie zo goed als heel ons leven bepaalt. Wanneer we slaven worden van die superieure intelligentie. Als we niet alert zijn, ontaardt onze fascinatie voor informatie. We zullen in staat zijn om in een cocon te leven, waarin geen storende boodschappen van buiten meer doordringen. Om dat te bekomen zullen we net als in de oertijd de gunsten van een afgod afsmeken, de god van de leuke feiten.

Zou dit niet de kern zijn? Dat we verslaafd worden aan digitale informatie omdat ze ons een gevoel van almacht geeft? Heel eventjes delen we in de alwetendheid van onze digitale god. We zijn niet meer afhankelijk van willekeurige levensomstandigheden, niet meer onderworpen aan een chaotische wereld. We kunnen uit de overweldigende massa feiten en gebeurtenissen datgene oppikken wat bij ons past. We kunnen vooral uit de overweldigende massa meningen over die feiten en gebeurtenissen precies die opvattingen kiezen die ons geruststellen. Verontrustende feiten en afwijkende meningen kunnen we negeren.

Boeddha noemde vijf groepen van lijden die bij het menselijk bestaan horen. Drie groepen horen gewoon bij het leven: geboorte, ziekte en dood. Daarnaast is er het geestelijke lijden doordat we krijgen wat we niet willen hebben, zoals verdriet, pijn en wanhoop. En er is lijden doordat we niet krijgen wat we willen hebben. Maar, overkoepelend, is er vooral het lijden dat we onszelf aandoen, als we vluchten uit de realiteit. Als we onszelf vervreemden en dus isoleren van de realiteit. Lijden ontstaat in het algemeen uit onwetendheid, en daar hebben we nu paradoxaal genoeg meer dan ooit de instrumenten voor. We kunnen ons continu onderdompelen in een bad vol informatie en afleiding.

In dit warme maar eenzame bad bezweren we heel eventjes onze angst voor een onveilige, onvoorspelbare wereld. Een wereld die steeds sneller evolueert en waarin we steeds overbodiger worden. Want in wezen zijn de 1 procent economisch rijken onze afgoden, zij zijn immers ook de 1 procent mensen die onze informatie produceren. Die informatie is meestal triviaal: welk voedsel en welke kleren we moeten kopen, of welke films en nieuwtjes we moeten kennen. De kern blijft dat we als kleine mensen kunnen enkel door te consumeren nog iets aan deze wereld bijdragen.

Behalve in die one minute of fame, als we een leuke tekst, foto of filmpje online zetten dat door anderen geliket wordt. Want vermoedelijk draait onze fascinatie voor informatie niet om al die feiten en feitjes op zich. We zijn vooral verslaafd aan het worden aan het voortdurend in contact zijn met anderen. Achter elke tekst of afbeelding zit immers iemand die -al is het maar eventjes- aan ons denkt. Dat geeft ons een gevoel van belangrijk zijn -al is het maar eventjes. Vanuit de boeddhistische psychologie bekeken gaat het gaat het -altijd weer opnieuw- om het centrale mechanisme van hechten. We hechten ons uiteraard aan mensen die goed zijn voor ons.

Maar ons ego wordt ook gestreeld als we aandacht krijgen van om het even wie. Vanuit de ontwikkelingspsychologie bekeken lijkt het alsof we blijven steken in de puberteit. We zijn in die fase vooral aan het uitzoeken wat onze positie is in de groep van gelijkgezinde leeftijdsgenoten waarbij we willen horen. Als we daar als volwassene nog altijd mee bezig zijn, blijven we maar zoeken naar bevestiging van ons ego. En hoe groot wordt een ego niet als anderen ons niet enkel bevestigen maar als we hen helemaal naar onze hand kunnen zetten? Als we binnenkort onze ideale partner digitaal kunnen bestellen via ons scherm, net zoals we dat al kunnen met een artikel of een dienst? De kans wordt reëel dat we stilaan allen goden worden, met almacht over een virtuele wereld. De reële wereld wordt overbodig. Tot de elektriciteit uitvalt.

De Vlaming Ksaf Vandeputte (1952) werkt als maatschappelijk werker en psychotherapeut. Hij is zeer geïnspireerd door het boeddhisme, meditatie en psychotherapie vormen volgens hem twee polen van eenzelfde gebied. Hij is lid van twee sangha’s in Vlaanderen en gewijd door Dharmavidya (David Brazier), maar even goed geïnspireerd door Thich Nhat Hanh en Ton Lathouwers.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns Tags: Ksaf, Ksaf Vandeputte, lijden, swipen, verslaafd

Lees ook:

  1. Ksaf – Kernelementen van boeddhistische psychotherapie (1)
  2. Ksaf – Gebed voor mijn Boeddha
  3. Ksaf – Waar is het ego van mijn vader gebleven?
  4. De kaars en de vlam

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Wulf van Loenen zegt

    1 augustus 2017 om 11:04

    Hoe dan ook, internet, social media, kunstmatige intelligentie, bloggen, vloggen; onder het mom van contact/geluk met anderen gaat het eigenlijk om één heel ander (verborgen) contact. Namelijk de er doorheen verweven commercie commercie, commercie, reclame, reclame, reclame!!! En wij naïef koopvee moeten de rijkdom van de elitaire multinationals achter de schermen draaiende houden. De politiek moedigt het aan omdat dat de economische motor doet draaien. En na een jaar of 6 loopt de economische motor opnieuw in het rood en worden de verworven voorzieningen en geld bij het koopvee, de zwakkeren, weggehaald om de banken, het establishment van de ondergang te redden. Als de ‘crisis’ weer te boven is dan moeten we er weer een periode op los kopen en overconsumeren om de elite aan de touwtjes te blijven spekken. Het gepeupel in de ban van schermpjes.

Primaire Sidebar

Door:

Ksaf Vandeputte

De Vlaming Ksaf Vandeputte (1952) werkt als maatschappelijk werker en psychotherapeut. Hij is zeer geïnspireerd door het boeddhisme, meditatie en psychotherapie vormen volgens hem twee polen van eenzelfde gebied. Hij is lid van twee sangha’s in Vlaanderen en gewijd door Dharmavidya (David Brazier), maar even goed geïnspireerd door Thich Nhat Hanh en Ton Lathouwers. www.meditatief.be 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 5 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 5 juli 2022
    Boeddhisme en meditatie
  • 6 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’

Kees Moerbeek - 3 juli 2022

Blasfemie kan een uiting van macht zijn, omdat hij die kwetst macht heeft over diegene (datgene) die wordt gekwetst. Hierbij komt superioriteit om de hoek kijken. De gekwetste gelovige is de enige die echter de macht van de blasfemist over hem kan opheffen door diens spot simpelweg te negeren.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Boeken – DHAMMA-ZAADJES — Deel I
  • Verlichting is de kous op je kop
  • ‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’
  • Guy – Het begrijpen van de ware aard van de dingen
  • Ludo – Zijn

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens