Ik droomde zo’n twintig jaar geleden eens dat de helft van mijn schedel verlicht was. Die helft was gemaakt van mat glas, zoals sommige bolvormige lantaarns. Het glas gloeide van een zacht wit licht. Ik vond dat toen een bijzonder treffend beeld voor mijn bewustzijnstoestand.
In het begin van zijn dementeren gedroeg ik me bij mijn vader af en toe op een manier waarvan ik zelf een afkeer heb. Ik begon te sussen om mijn machteloosheid te camoufleren. Of erger, ik begon een lezing te geven over wat ik wist over dementeren.
Soms ben ik geneigd om bepaalde verlangens te vergoelijken, want is een leven zonder passie niet saai en een mens zonder passie niet halfdood? Maar dan voel ik hoe teveel verlangens en zeker teveel haat zich een weg naar binnen vreten, en mij aantasten. Teveel passie maakt van mij een slaaf. Er is maar een passie die heilzaam is en dat is mededogen en de wil om goed te doen voor anderen.
De elementen van het ‘Juiste Pad bieden mij dus een set van concrete aandachtspunten voor een beter leven. Al blijft hét kernelement hoe dan ook hoe liefdevol ik durf zijn als therapeut en hoe zichtbaar als medemens…
In welk soort therapie ook is empathie de meest heilzame kracht. In boeddhistische therapie noemen we deze kracht mededogen, wat niet zozeer een eigen vermogen is als een universele kracht. Lijden wordt minder opgeheven door het ontwikkelen van persoonlijke vermogens als door het contact met de onderstroom van het leven. Het is vooral vanuit dit contact dat we zinvolheid ervaren en de verbinding herstellen met anderen en met het totale bestaan.
Boeddhisme leert me dat het tijdverlies is om zwakheden te camoufleren. De termen ‘mislukken’ en ‘zwakheden’ zijn enkel oordelen. De christelijke god vergeeft de grootste zondaar en in het boeddhisme is er gewoon geen god.
