Iemand zei ooit tegen me: ‘Je moet de liefde volgen die in je is.’ Het is inmiddels lang geleden, maar ik ben die woorden nooit vergeten.
ik
Sleutel tot inzicht – De wortel-belemmering
Het vernederende kastenstelsel dat in India wordt toegepast, een systeem waar mensen vanwege hun geboorte worden ingedeeld, versterkt het idee van ‘ik’ tot in grote extremen. Het is het toonbeeld van hoe ideeën van ‘ik’ tot verdeeldheid in de maatschappij teweeg brengen en groot lijden veroorzaken vooral voor de mensen die tot de laagste kasten (‘de onaanraakbare’) behoren. Deze mensen zijn volgens de hindoeïstische zienswijze helemaal niets waard.
Zelf als ondefinieerbaar fenomeen
Wie je bent laat zich niet definiëren in statische termen, we zijn juist dynamisch als een soort toverbal. Des te meer we ons ontgeloven, des te meer oorspronkelijk we reageren op situaties, zoals we op dat moment, zonder cliché gedachten, cliché aannames en cliché oplossingen.
Guy – Het ‘ik’
Het ‘ik’ is slechts een proces van bewustzijn en van energie. Bewustzijn ontstaat uitsluitend door de zintuigen.
Guy – Gelijkmoedigheid (P. upekkha)
Wanneer we ons laten meeslepen in het verhaal en oordelen over het aangename resp. onaangename karakter van een ervaring, kunnen we geen afstand bewaren en niet waarnemen wat er wérkelijk is. We kunnen dan ook niet de vergankelijkheid inzien van deze ervaring. Gelijkmoedigheid daarentegen doorbreekt deze illusie en onthult ons de vergankelijkheid tout court.
Boekbespreking – Dansen met je ego
Het is een opmerkelijk helder en toegankelijk geschreven boekje. Het is ook didactisch heel goed van opzet en heel geschikt voor het middelbaar onderwijs. Het verdient een plaats in elke schooltas naast de schoolagenda.
Guy – Meditatie op het ‘ik’
De Boeddha leert dus dat al deze componenten zonder ‘zelf’ zijn. Anders gezegd: ze zijn veranderlijk, onbevredigend en zelfloos. Alles wat veranderlijk, onbevredigend en zelfloos is moet beschouwd worden als ‘dit is niet van mij, dit ben ik niet, dit is niet mijn zelf’.
Vrijdag Zindag – Wij
De individualisering schiep een wereld vol Ego-bubbels. Maar ineens, zonder er iets voor te presteren, zijn heel veel Ego’s met elkaar wereldkampioen. Max Verstappen smeedt op een zondagmiddag vele Ikken samen tot een nieuw solidair Wij. Vraag: is iedereen maandagmorgen weer zijn gewone solitaire Ik?
De kunst niet te zijn
‘Ik heb besloten dat ik vanaf vandaag niet meer ben.’
‘Bedoel je dat je weggaat?’
‘Waarom zou ik nog moeten vertrekken als ik niet ben?’
‘Weinig mensen komen naar een Dhamma-voordracht om te horen hoe ze zich kunnen bevrijden van het aangename’
De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula (deel 3).
