‘Ik heb de indruk dat sommige Zenboeddhisten en iemand als Thich Nhat Hanh de concepten dukkha en samsara niet erg centraal stellen in hun uitingen, om het voorzichtig te zeggen. Ik ben niet te beroerd om het stelliger te zeggen: die de concepten dukkha en samsara hebben verdonkeremaand in hun Dharma. Een helder statement, een diepe overtuiging, die helaas toch de meeste lezers niet zal overtuigen.’
Thich Nhat Hanh
Taigu – De verbeelde mens
‘Wie is de mens?“, schoot door hem heen toen hij in de aula in het Engels het woord voerde. Wie is de mens anders dan de verbeelde mens? En waarom is de mens in onze verbeelding de mens geworden die hij bij leven en welzijn was?
Oosterse renaissance
Ik was drie keer in India en praatte er met hindoes over. Ze vonden het regelrecht onvoorstelbaar dat een christelijk gedoopte Europeaan yoga probeerde te begrijpen.
B’eter Vegan brownies
Ergens heb ik gelezen dat een gemiddeld mens maar een bepaald aantal verstandige beslissingen op een dag kan nemen. Zijn die eenmaal genomen, dan is het saldo op. Dan heb je een kort lontje, of bezwijk je voor de verlokkingen van fast food. Nu zijn mensen met bijvoorbeeld financiële problemen sneller door hun saldo heen: ze moeten immers bij alles wat ze doen nadenken over de financiële consequenties. Ze moeten elk dubbeltje omdraaien, als het ware. Veel mensen aan de onderkant van de samenleving hebben bovendien nare dingen meegemaakt in hun jeugd: verslaving, geestesziekte, werkloosheid, armoede, huiselijk geweld. Er kan veel zijn dat ze wegtrekt uit het huidige moment naar het verleden, of juist naar zorgen of angst voor de toekomst. Er is veel lijden, er zijn oorzaken van lijden, maar er is geen pad.
‘Onze vijand is onze woede, haat, begeerte, fanatisme en discriminatie jegens mensen’
Vorige maand overleed Jan Veenendaal, vaste columnist en schrijver voor het BD. Hij bezocht jarenlang als vrijwilliger (langgestrafte) gedetineerden in gevangenissen en justitiële inrichtingen. Als boeddhist kwam hij van zijn kussen af. De komende tijd herplaatsen we zijn teksten over zijn gesprekken en inzet voor gedetineerden – en andere teksten, die hij onder meer schreef onder het pseudoniem Jacob Nieuwersluis.
De verschrikkingen in Gaza
Mededogen roept op tot actie. Maar wat kan ik doen? Wel, in de eerste plaats mij bewust zijn van die keuzemogelijkheid. En dan is het maar de vraag waar ik sta. Ik kan het conflict in Gaza niet oplossen. Ik kan alleen maar mijn verantwoordelijkheid nemen op de plek waar ik sta. Ik kan proberen goed om te gaan met de mensen rondom mij.
‘Het universum geeft en het universum neemt’
De betekenis van gelijkmoedigheid wordt vaak verkeerd begrepen, als zou je zonder emoties zijn, maar dat is natuurlijk niet zo. Die verwarring komt misschien wel door het begrip ‘uitdoven’ dat in het theravāda boeddhisme[1] gebruikelijk is. Uitdoven betekent niet dat er geen emoties zijn, maar het wil zeggen dat het ‘ik’ of het ‘ego’ is uitgedoofd. Je vervalt niet meer in reactieve emoties, want er is geen ik meer dat zich zo nodig wil laten gelden.
Thich Nhat Hanh – Een mindful antwoord op oorlog en terrorisme
‘Wij willen niet lijden of in angst leven en wij willen ook niet dat jullie lijden of in angst leven. Wij willen dat jullie in vrede, in veiligheid en in waardigheid leven omdat wij weten dat niemand van ons vrede zal kennen totdat ieder van ons vrede heeft. Laten wij samen een gelegenheid creëren voor wederzijds luisteren en begrip, dat de basis kan zijn voor echte verzoening en vrede.’
Thich Nhat Hanh – Een mindful antwoord op oorlog en terrorisme
‘De mens is niet de vijand. Onze vijand is haat, woede, onwetendheid en angst.’
Taigu – Boeddhisme zonder boeddhisme
Je kunt zo ongeveer alle onderdelen van het Achtvoudig Pad toepassen op de huidige toestand in het Midden Oosten zonder partij te kiezen in het conflict. Wat zei Thich Nhat Hanh met gevaar voor eigen leven ook alweer tegen een zwaar bewapende Amerikaanse soldaat in een even verscheurde situatie tijdens de oorlog in Vietnam? “Ik ben niet voor Noord-Vietnam en niet voor Zuid-Vietnam, maar voor Midden-Vietnam.”
Taigu – Verlichtingskritiek en antimodernisme
Wie aan de Europese Verlichting komt, komt aan ons allemaal, want alle wereldburgers zijn in zekere zin kinderen van die Verlichting. De voorvechters van de Europese Verlichting en hun geestelijke nazaten hebben ideeën over samenleven, recht, humaniteit en identiteit geformuleerd, die de hele wereld over, tot ver buiten Europa, gedrag en bewegingen hebben voortgebracht en tot op heden weergalmen in de inspiratie van mensen
Taigu – Deo volente
En weer stonden ze met hun tweeën voor zijn deur, met van die typerende snoetwerken waar de gelukzaligheid van de wetenschap van hun wedergeboorte in de Christus afdroop. Dezelfde jongeman die hem de vorige keer een stukje uit de bijbel wilde voorlezen van de achterkant van een folder, stond nu met de Openbaring van Johannes in de aanslag op zijn mobieltje. Voor de zekerheid hadden ze deze keer een onderlegde evangelist meegenomen om de rabiate zenboeddhist op dit inmiddels bekende adres tot rede te brengen. Want juist daarom kwamen zij, zeiden ze.