Het boeddhisme heeft mijn leven veranderd. En deels zelfs gered.
Thich Nhat Hanh
‘Wat je niet weet is het enige dat je weet’
Sinds mensenheugenis is de eindejaarperiode een tijd van bezinning. De zon is op haar diepste punt gekomen. Bij de volgende equinox[1], bij de midwinter zonnewende begint ze weer in de richting van de evenaar te klimmen. De komende drie weken zitten we in de donkerste tijd van het jaar en we verlangen naar het moment dat de zon weer iedere dag iets langer onze dagen gaat verlichten. Van oudsher werden rond de equinox in alle culturen van Noord Europa lichtfeesten gevierd. Die lichtfeesten markeerden het verlangen naar een nieuwe lente en het nieuwe licht. Het kerstfeest is ook een feest van het licht; de datum correspondeert met de datum van de zonnewende op de antieke Romeinse kalender. De kerstboom is feitelijk een erfenis uit die tijd. Hij groeide uit tot het symbool van het kerstfeest, een overblijfsel uit de voorchristelijke tijd. In onze tijd is de kerststal uit de meeste huizen verdwenen, maar er zijn steeds grotere kerstbomen voor in de plaats gekomen. Tekst Elsbeth Wolf.
Thich Nhat Hanh – Gelukkig voortbestaan…
‘Die dag waaide het en na een tijdje zag ik dat het blad van de tak viel en naar beneden dwarrelde, vrolijk dansend omdat het al zwevend zichzelf in de boom zag. Het was heel gelukkig. Ik boog mijn hoofd en wist dat we veel moeten leren van het blad, omdat het niet bang was –het wist dat niets kan worden geboren en niets kan sterven.’
Geen dood, geen vrees 85 – overpeinzingen
‘Pas wanneer je gemotiveerd wordt door het verlangen om degenen die ten prooi zijn aan onwetendheid te helpen, ben je vrij van je lijden en van je gevoel geschonden te zijn.’
Geen dood, geen vrees (84) – Foute concepten
Vrij van het ik-concept is vrij zijn van angst. Angst loslaten is beginnen te geven. Geluk geven!
Geen dood, geen vrees (83) – Wie ben je?
Als je je kunt overgeven aan de stilte weet je dat je je volledig moet overgeven aan het niet-weten, wat betekent dat je in alle ontspanning beschikbaar bent voor wat het leven van jou vraagt.
Geen dood, geen vrees (82) – Tranen
Wanneer je je beseft dat alles niet meer zo gaat zoals je het kon dan is dat een hard gelag. Dan kun je de mooiste dingen schrijven; dan kun je schrijven dat je niet bang hoeft te zijn voor de dood omdat er geen angst hoeft te zijn. En toch is die er (ook).
Geen dood, geen vrees (81) – op weg gebracht hoe ik kan leven…
‘Leven is door dalen en door/op heuvels staan/ gaan. Het belangrijkste echter is om daar te gaan zoals je denkt dat het goed is voor jou en voor anderen. Leef en ge/ ga met anderen leren leven. Bedankt Jan’
Geen dood geen vrees (80) – Rouw
Het was avond bij het meer en de lucht kleurde alsof zijn leven ervan af hing. Er was overal paars en roze en geel en oranje, in woeste stille vegen. De mier en de vlinder keken ernaar alsof het de eerste keer ooit was. En eigenlijk was dat natuurlijk ook zo.
Geen dood, geen vrees (79) – De oversteek
Wees zo vrij als je kunt. Regelmatig lees ik prachtige stukken tekst en/of gedichten waarvan ik denk dat die voor een column geschikt zijn. Dat gebeurt veelal ‘s avonds of vroeg in de ochtend als het net licht aan het worden is.
Geen dood geen vrees (78) – Als het leven anders wordt
Wie deze columns leest weet dat ik regelmatig als vrijwilliger met gedetineerde mannen en tbs-gestelden heb gewerkt. Dit heeft een prachtige verdieping in mijn leven gebracht. Het betekende ook een confrontatie met mensen en met een wereld die ik voorheen niet kende.
Geen dood, geen vrees (77) – Metta meditatie
Mag ik vrij zijn van gehechtheid en afkeer, zonder onverschillig te zijn.
Geen dood, geen vrees (76) – Losse aantekeningen: Dood
Wat een prachtige dood. Ik werd door mijn fysio, Josine, mijn rug gemasseerd terwijl ik in bed lag. Toen ik wakker werd was Josine weg en was het zo mooi in de kamer. Met prachtig licht, licht en donker tegelijk. Prachtige natuur met vogels, kleurende bladeren. Voelde me zo dankbaar, zo dankbaar. Zou zo dood mogen gaan. zo bewust doodgaan is een bijzonder ding.
Geen dood, geen vrees (75) – Gevallen
Wakker worden, genieten van de stilte, vogels die zich laten horen. Pijn die er (nog) niet is maar ongetwijfeld komt. Lig ik in een goede houding, hoe was mijn nacht? Verschillende soorten pijn. De pijn van de kanker, de pijn van de klap bij mijn val in de badkamer gisteren. Geen kracht meer de val te voorkomen.
Geen dood, geen vrees (74) – Gaten
Soms kan ik me heel opstandig voelen. Ik wil gewoon niet dood. Ik wil genieten van wat er is, van wat er wel is.
Geen dood, geen vrees (73) – Waarnemen
Het is 03.28 uur, ik word wakker. De overweldigende geur van de kamperfoelie dringt mijn neusgaten binnen. Wat een rijkdom!
Geen dood, geen vrees (72) – pijn
Bravoure is weg. Hoe dealen met de pijn nu. Toch iemand laten komen?
Geen dood geen vrees (71) – 21 december 2023
De niet aflatende stroom van ideeën in mijn hoofd over columns, lezingen, retraites, websites en wat niet meer, is zo groot. En ondertussen moet ik heel reëel zijn, alle ideeën zijn heel leuk allemaal, maar wat doet mijn ziekte? Ik heb vaak nauwelijks energie en moet sommige contacten helaas beperken.
Geen dood, geen vrees (70) – Overlijden. Over lijden.
Overlijden is een prachtig woord en geeft aan dat er kennelijk vroeger ook al werd nagedacht hoe voorbij lijden te kunnen kijken, verder te kijken dan lijden en verder te kijken dan wat lijden gedacht werd te zijn.
Geen dood geen vrees (69) – Houden van …
Het prachtige verhaal van Thich Nhat Hanh heeft veel diepgang. Het geeft inzicht in hoe we om kunnen gaan met onze gevoelens voor iemand die we kwijt raken, zonder verstrikt te blijven, dan wel verstrikt te raken in onze liefde voor haar of hem. Dit kan door Liefde in een groter perspectief te plaatsen zodat we het pad van bevrijding, compassie, vrede en vreugde kunnen gaan.
Geen dood geen vrees (68) – Juist sterven
Juist sterven is voor mij, zelf kunnen bepalen hoe en op welke manier deze manifestatie ten einde komt. In onze westerse cultuur wordt het erg belangrijk gevonden dat we zo lang mogelijk blijven leven. Soms wordt dat ook nog eens bepaald door de beschikbare medicijnen en de kosten daarvan.
Geen dood geen vrees (67) – Morfinepompje
Veel mooie kaarten, bloemen, mooie gesprekken met de mensen van mijn vrijwilligerswerk. Jammer dat het niet lang meer duurt, maar zo blij dat het op deze manier gaat. Klinkt misschien erg vreemd, maar wat een mooie manier om zo bewust en langzaam te gaan.
Geen dood, geen vrees (66) – Het gaat hard
Loslaten van mijn lijden en angsten is in de fase waar ik me nu in bevind een pittige klus, zeker nu sinds een paar weken de pijn regelmatig doorbreekt en alleen met steeds zwaardere opiaten onderdrukt kan worden. Iedere nacht en ochtend is er de angst om weer met nog meer pijn wakker te worden. Hoe goed ik ook probeer me te concentreren op mijn ademen, welke (begeleide) meditatie ik ook doe, ik loop net aldoor achter de pijn aan.
Geen dood geen vrees (65) – Na een moedige strijd …
Niets geen moedige strijd of een moedig gedragen lijden. Dat is niet de bedoeling met deze laatste tocht die ik ga. Het liefst maak ik hem zo draaglijk mogelijk en liefst zo pijnvrij mogelijk. Op een gegeven ogenblik als de pijnmedicatie niet meer werkt, of als ik erg versuft ben, gewoon kunnen zeggen dat het genoeg is. Ik heb een prachtig leven geleefd en nu mag dat eindigen. Wat een rijkdom dat dat hier in Nederland mogelijk is!
