De dharma manifesteert zich door de wet van karma, dat de invloed van morele daden van individuen stuurt in het heden en in toekomstige levens. Leven overeenkomstig de dharma en het in praktijk brengen van de regels ervan leiden tot geluk, vervulling en redding. Het verwaarlozen of overtreden ervan zorgen echter voor eindeloos lijden in de cyclus van wedergeboorte, samsara.
Pakhuis van Verlangen
In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.
Zin en onzin
In mijmeringen en gesprekken borrelt regelmatig de vraag naar de zin van het leven op. Veel mensen denken dat die zin er al is en dat je die gewoon nog even moet zien te vinden. Vaak lees je slimmigheidjes zoals: ‘de zin van het leven is de zin in het leven’. Woordspelletjes hebben een grote aantrekkingskracht. Het lijkt soms dat je met taal kunt toveren, dus ook de zin van het leven uit een woordspeling kunt halen.
Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (3)
De hoeveelheid desinformatie is tegenwoordig ongekend groot en komt ook bij voorheen betrouwbare bronnen vandaan zoals de NPO en de kwaliteitskranten. Het lijkt er daardoor op dat de macht misbruikende politiek leider vrij spel heeft.
Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (2)
Adam en Eva, de eerste mensen, aten een vrucht van de boom der kennis en dat was het startsein voor de ontwikkeling van het menselijk bewustzijn. Vanaf dat moment wordt de mens aangestuurd door twee krachten, namelijk een aangeboren instinctieve oriëntatie en de aangeleerde levensopvatting. We denken dat het leven in de periode voor het ontstaan van het menselijk bewustzijn harmonieus, liefdevol en sociaal was. De beleving was die van non-duale verbondenheid.
De smokkelaar
In 2003 kreeg de westerse boeddhistische lama Ole Nydahl een ernstig ongeluk bij het parachutespringen. Het was zijn 88e sprong en hij had besloten in lotuszit te springen. Hij wist niet dat je dan veel sneller valt dan wanneer je je armen en benen spreidt. Op het laatste moment wist hij de parachute nog open te krijgen, maar hij maakte toch een behoorlijke smak. Hij lag weken op de intensive care, maar kwam er weer bovenop.
Sterven als een wolk
Volgens de boeddhistische traditie is sterven niet het omzetten van een knopje, waarna het lampje van de geest definitief dooft, of voor eeuwig voort gloeit in een poel van jolijt of ellende. Als leven een kunst is, dan is sterven dat des te meer, zoals Philip Kapleau Roshi in zijn boek over zen, leven en sterven schrijft.
De barmhartige primaat
Een beroemd voorbeeld van het bijzondere inlevingsvermogen van bonobo’s is het verhaal van De Waal over de bonobo vrouw Kuni. Kuni zag een vogeltje tegen het glas van haar verblijf in een dierentuin aanvliegen. Ze pakte het verdoofde diertje op en klom ermee naar de top van de hoogste boom. Daar vouwde ze voorzichtig de vleugeltjes van het beestje open, met in elke hand tussen haar vingertoppen een vleugeltje. Vervolgens liet ze de vogel los, maar helaas stortte het weer neer. Kuni klom uit de boom en bleef de wacht houden over het gewonde dier. Aan het eind van de dag was de vogel hersteld en vloog veilig weg.
Het Boeddhistisch Dagblad – een hotel met vrije en vreemde vogels
Het BD voelt zich ook verbonden met organisaties die opkomen voor de rechten van mens en dier, of die natuur en milieu willen beschermen. Of met eenlingen die vanuit achterstand situaties hun lot willen verbeteren. Ze kunnen rekenen op onze steun, op een plekje in onze kolommen. Het BD is een geëngageerd magazine, wij zullen nooit vergeten dat wij er zijn dankzij anderen.
Er zij licht
De Boeddha was niet alleen een rebels spiritueel leider, maar ook een praktisch mens, die een methode ontwikkelde om deze omwenteling te bewerkstelligen. Hij ontwierp een training waar geen eind aan komt en die mensen zoals jij en ik opleidt tot arhats en bodhisattva’s. Deze verlichte mensen vormen de avant-garde van zijn ‘fluwelen revolutie’.
Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’
‘Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel ‘zenleraar’ niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.’
Jelle Seidel – Opmaat tot eeuwigheid
Ik ben opgevoed met achterdocht tegen de katholieke kerk en had de eerste jaren grote moeite met zenrituelen en –verhoudingen. Al die mannen in jurken, devoot gevouwen handen, buigingen tot op de grond, wierook, en niet vergeten de hiërarchie…’
Wie geen hoofd heeft, kijkt niet scheel
De filosoof Maurice Merleau-Ponty (1908-1961) merkte eens op dat we allemaal gewend zijn om scheel te kijken, we zien dubbel! We kijken als het ware met één oog naar een ding zoals het aan ons verschijnt, maar met het andere oog zien we het ding zoals we denken dat het is.
God is niet groot
‘Auteur Christopher Hitchens sprak zich geregeld uit over de Abrahamitische religies: jodendom, christendom en islam. In zijn boek God is not great breidde hij zijn kritiek uit tot alle georganiseerde religies, inclusief het boeddhisme en noemde ze ‘de belangrijkste bron van haat in de wereld’.
Boeddhistische doeners en denkers – de serie (29)
Arjan Mulder: ‘Het boeddhisme is voor mij een persoonlijke tocht. Ik weet dat dit niet wordt aangeraden, maar ik kan niet zo veel met bijeenkomsten. De meditatie-ochtenden en weekend-retraites die ik heb bezocht, leverden mij vooral ‘ongeloof op – over starre interpretaties en rituelen, met weinig ruimte voor gesprek.’
Mindfulnesstrainer Eveline Brandt: “We lijden allemaal. Zeker in deze tijden.”
“Mediteren was heilzaam voor me. Maar als je me vraagt wat het mediteren me nu precies heeft gebracht, parafraseer ik het liefste de Boeddha: ‘Het heeft mij niets gebracht. Maar ik ben er wel veel door kwijtgeraakt: bijvoorbeeld angst, woede en irritatie.’”
Jelle Seidel – Zenkoekjes en pasteitjes
Wat beweegt stilzitters in Nederland en België? Christa Anbeek heeft een handig naslagwerk geschreven. Het bevat korte overzichten van de geschiedenis van zen in Japan, de VS en Europa, met biografische schetsen van de grondleggers in het Westen.
De kroning van Eisenstein
Het Coronavirus herinnert volgens de Amerikaanse schrijver Charles Eisenstein aan de goede oude tijd waarin de dreigingen van besmettelijke ziekten konden worden afgewend door de moderne geneeskunde en hygiëne. Deze tijden zijn volgens hem voorbij, zo schrijft hij in zijn recent verschenen essay “The Coronation”. De regeringen zijn volgens hem ditmaal in hun nopjes met het virus.
Het lijden van Myanmar
Het Theravadaboeddhisme in Myanmar (voorheen Birma) bevindt zich in een pijnlijke situatie. Het probeert op te krabbelen na decennia militaire dictatuur, na internationale isolatie en na voortdurend etnisch geweld. In dit artikel een schets van de geschiedenis van dit land in de achtertuin van China en een indruk van de invloed van de Sangha.
Het gevoel van niets te hoeven
Ongeveer zeshonderd jaar geleden, in een tijd dat in Europa de Zwarte Dood rondwaarde, stuurde een man uit Kumasaka in Japan een brief aan zijn zenleraar. De man was ziek en bedlegerig. Hij klopte bij zijn leraar aan om raad. Wat kon hij in deze situatie doen aan beoefening?
Boeddhistische doeners en denkers – de serie (27)
Loekie: ‘Ik ben ook heel dankbaar dat dit op mijn pad is gekomen. Dat het voor mij als leek mogelijk is om met een groep van 60 mensen tien dagen op de Drentse hei samen te mediteren en te leren over het boeddhisme, dat is echt heel bijzonder.’
Het sublieme
Stel je voor dat je op een avond even alleen bent op een balkon of in een tuin. Je kijkt naar boven, de hemel is helder en bezaaid met sterren. De sterren flonkeren, er zijn kleine en grote, heldere en minder heldere sterren. Je realiseert je hoe veraf de sterren moeten zijn en de hoeveelheid ervan doet je duizelen. Je realiseert je hoe klein je bent tegenover dat machtige uitspansel, een stofje zonder enige betekenis.
Onwetendheid wieden
Tegenwoordig is de Boeddha bekend als stichter van een wereldreligie, misschien van een filosofie of van een levenswijze. Blijkbaar zijn we het wantrouwen vergeten waarmee Europeanen hem eeuwenlang hebben bekeken: een door heidenen vereerde afgod.
Thailand: dertien staatsgrepen in een dozijn
De moderne geschiedenis van Thailand is roerig, gekenmerkt door militaire staatsgrepen, twaalf of dertien sinds 1932. Dit artikel gaat met grote stappen door die geschiedenis heen en staat stil bij de rol van het boeddhisme.
BUN-voorzitter Michael Ritman: ‘de waarheid van de dharma kan niet aangetast worden door wangedrag van een leraar’
Ritman: ‘Bij Rigpa was natuurlijk bekend dat Sogyal altijd veel ‘vriendinnetjes’ heeft gehad. Daar werd door oudere studenten niet moeilijk over gedaan. Hij was geen monnik en niet getrouwd. En het ging om relaties met volwassen vrouwen. Maar met de kennis van nu vind ik dat we dit met z’n allen nooit hadden mogen accepteren. Het is nu zonneklaar voor mij dat het ging om een machtsrelatie die gebruikt werd om seks af te dwingen met personen die in een positie van afhankelijkheid verkeerden. Dit is strafbaar seksueel misbruik, en niet minder dan dat.’