Zelfbeeld, imago en persoon zijn de aspecten van ons zelf die we direct ervaren. Ze ontstaan zonder dat we erbij hoeven na te denken.
Wanneer westerlingen kennismaken met het boeddhisme is vaak een van de eerste struikelblokken de onderwijzing over anatta (anatman), vaak vertaald als ‘geen zelf’.
Eind 2011 werd de website Liberation Unleashed gelanceerd. Letterlijk vertaald betekent dit Bevrijding Ontketend. De site heeft sinds de oprichting heel wat los gemaakt in sommige boeddhistische kringen in Engeland en de Verenigde Staten en krijgt steeds meer aanhangers.
Het bijzondere aan Boeddha is dat hij niet alleen het lijden registreert en erkent als een onuitwisbaar deel van het leven, maar ook dat het hem zo raakt dat hij vindt dat hij er iets mee moet doen – in de eerste plaats voor zichzelf. Eerst om het te begrijpen en de oorzaken te zien, daarna om zijn inzichten met anderen te delen zodat zij ook het lijden kunnen verminderen en kunnen leren zich ervan te bevrijden.
Aan de boeddhistische deelnemers van het onderzoek werd gevraagd om zes maanden van hun eigen levensduur weg te schenken zodat een ander mens vijf jaar langer zou leven. Bijna driekwart weigerde dat.
De oplossing van het aloude en tragische misverstand over Boeddha’s Anatta-leer. Deze wordt vaak foutief geïnterpreteerd als zou zij betekenen: ‘De mens heeft geen zelf’ of: ‘De mens heeft geen ziel. Laten we eens gaan kijken wat Boeddha’s Anatta leer precies inhoudt. Dan zullen we kijken naar de misinterpretaties die ervan in omloop zijn.
Vanuit een boeddhistische visie lijden we doordat we de realiteit dualistisch benaderen. Binnen onszelf is er de valse tegenstelling tussen gevoel, verstand en lichaam. Gevoel is één manier om realiteit te benaderen, ratio een andere.
In zen hebben deze termen een betekenis die direct verband houdt met de ervaring van non-dualiteit: Er is géén twee. Er is geen ik, afgescheiden van ‘de wereld’. Alles is één.
