Ik heb wel eens tijdens een bijeenkomst met vipassana-beoefenaren gezegd dat ik meer een Mahayana-boeddhist ben. Haha, en wat dacht je? Er gebeurde helemaal niks. Iedereen zat opmerkzaam te luisteren. Dat was het. Tijdens een Tibetaans-boeddhistische retraite heb ik een keer laten vallen dat ik Theravada-boeddhist ben. Men keek met meer medelijden dan compassie naar me.
Sam Harris
Mijmeringen over bewustzijn, vervolg.
Mensen die zich mediterend terugtrekken, blijken meer eenheid te ervaren. Het lijkt een tegenstrijdigheid, je terugtrekken en vervolgens meer samenhang ervaren. De verklaring hiervoor kan zijn dat wij mensen een aangeboren natuur hebben, gericht op eenheid.
Mijmeringen over bewustzijn
Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven. Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.
Edel Maex – ommekeer
Stel je voor dat je morgen op het werk aan je collega’s enthousiast gaat vertellen over je ervaring van zelfloze liefde. Laat ons hopen dat het bij meewarige blikken blijft. Maar ook als je het als kind aan je mama probeert te vertellen, of aan je vriendjes. Zo krijgen mensen ‘eelt op de ziel’ en vergeten ze de vanzelfsprekendheid van deze ervaring.
Wegen naar de vrijheid deel 3 – de oorzaken van de vrijheid
Oorzaak en gevolg maken met andere woorden deel uit van onze interpretatie van de werkelijkheid, niet van de werkelijkheid zelf. De werkelijkheid zelf, die Kant het ‘Ding an Sich’ noemde, kunnen we niet kennen, omdat we vanaf onze geboorte al afhankelijk zijn van onze gebrekkige zintuigen en een verstand dat de indrukken ervan aan elkaar moet passen om er chocola van te maken.
‘Als je de Boeddha tegenkomt, dood hem’
De identificatie van boeddhisten met het boeddhisme als religie draagt bij aan de religieuze verschillen, aan het geweld en de onwetendheid in onze wereld. Zonder alles voor waar aan te nemen kan iemand echter de leer van de Boeddha omarmen en tóch een echte monnik of non zijn, zelfs een boeddha worden.
Wegen naar de vrijheid deel 2 – De vrije wil
Harris heeft echter meer pijlen op zijn boog. Zo beschrijft hij dat bij verschillende experimenten blijkt dat als iemand voor een keuze gesteld wordt, er al ongeveer ⅓ seconde van tevoren hersensignalen kunnen worden waargenomen die aangeven wat hij gaat kiezen. Als we bijvoorbeeld een schaaltje met verschillende bonbons krijgen aangeboden, weten onze hersenen al welke we gaan kiezen voordat wij onze keuze gemaakt hebben.
Vrijheid
De vrije wil staat weer volop in de belangstelling. Dat is natuurlijk al enkele eeuwen zo, maar de neurowetenschappen geven het debat weer een nieuwe kleur.