Mijn vakantie bracht mij in Turkije en in China, en het bezoek aan paleizen, moskeeën, kerken en tempels zette mij aan het denken over het idee van de scheiding van kerk en staat. Dat is in vele landen een strijdpunt. In het Westen zien we dat als een verworvenheid van de moderniteit. Het hoort bij de waarden van de verlichting. Maar zoals vaak exporteren we, in een neokoloniale reflex, onze eigen opvattingen als vanzelfsprekend naar andere culturen zonder ons af te vragen wat deze thematiek in die cultuur betekent. Ik wil hier niet ingaan op de actuele problematieken maar op enkele grote culturele verschillen.
Brahmanen
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 3
Opvallend is dat brahmanen de grootste groep uitmaken binnen de Orde der monniken. Schumann meent dat omwille van hun religieuze opvoeding het in de eerste plaats de brahmanen waren die de originaliteit van de leer van de Boeddha begrepen en daarom bereid waren hun huis en familie ervoor te verlaten.
Ashoka – India’s bijna vergeten keizer
De verdiensten van Ashoka (circa 268 – 232 v.o.j.), de derde keizer van het Mauryaanse rijk zijn groot, maar hij was bijna vergeten. De vertaling van zijn inscripties in de 19de eeuw ontrukte hem aan 2.000 jaar vergetelheid. Dit artikel gaat over het boek Mauryan India van de ook internationaal eminente Indiase historicus Irfan Habib en vooral over Ashoka’s inscripties.
Pascal Versavel – een natuurwandeling van Oost naar West
Spirituele beoefening heeft minstens drie dimensies: een innerlijke, een sociale en een ecologische dimensie. In dit artikel verkent Versavel de derde dimensie, met name natuurbeleving, eco-spiritualiteit en natuurmystiek in een aantal religieuze en filosofische tradities.
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 6 en slot
Was de Boeddha een maatschappijhervormer?
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 4
De sociale functie van de bedelmonnik.
Overdracht van verdienste, maar welke?
In het prille westerse boeddhisme zit het bereiken er weer goed in. We zijn in de ban van de zelfverbetering. We verwachten vooral veel van meditatie. De meeste van die verwachtingen, inclusief de verlichting, hebben daarenboven nog maar weinig met boeddhisme te maken maar zijn louter westerse fantasie en naïeve pop-psychologie.
Sporen van het boeddhisme, de intellectuele omgeving van de Boeddha
De historische Boeddha leefde in een maatschappij die sterk in ontwikkeling was. Religieus, sociaal en economisch. Hoe groot was die invloed op zijn denken en handelen?
‘En waar is het, monniken, dat Mara en zijn gevolg niet kunnen komen?’
In dit sutta gebruikt de Boeddha de gelijkenis van de hertenvanger om ons te onderrichten over de manier waarop wij kunnen ontsnappen aan de invloed van Mara, de Boze en dit door ‘onzichtbaar’ te worden voor hem. Door het daarmee gepaard gaande inzicht worden de mentale vergiften uiteindelijk vernietigd en de verlossing bereikt.
Als de Boeddha een mens was- waarom wordt er dan in de suttas over goden en godheden gesproken?
Als de Boeddha een mens was en geen uit een of andere hemel neergedaalde god en het boeddhisme dus geen godsdienst is, waarom wordt er dan in de suttas regelmatig over goden en godheden gesproken?
Geloof niet alles wat je denkt
Brahma in de Pali-Canon (1)
Pascal Versavel – een natuurwandeling van Oost naar West
Spirituele beoefening heeft minstens drie dimensies: een innerlijke, een sociale en een ecologische dimensie. In dit artikel verkent Versavel de derde dimensie, met name natuurbeleving, eco-spiritualiteit en natuurmystiek in een aantal religieuze en filosofische tradities.
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 6 en slot
Was de Boeddha een maatschappijhervormer?
Overdracht van verdienste, maar welke?
In het prille westerse boeddhisme zit het bereiken er weer goed in. We zijn in de ban van de zelfverbetering. We verwachten vooral veel van meditatie. De meeste van die verwachtingen, inclusief de verlichting, hebben daarenboven nog maar weinig met boeddhisme te maken maar zijn louter westerse fantasie en naïeve pop-psychologie.
Sociale aspecten van het vroege boeddhisme – deel 4
De sociale functie van de bedelmonnik.
Wedergeboorte – gewoon een feit?
Erik Hoogcarspel: ‘Zelfs als de Boeddha telkens kon ‘voorpiepen’ bij zijn geboorte, dan nog moet zijn eerste geboorte 4 miljoen jaar geleden hebben plaatsgevonden. Dit is ruim 1 miljoen jaar voordat de eerste mens verscheen op aarde. De getallen kloppen dus niet en de latere toevoeging van de vele hemelen en hellen die we in het Tibetaanse model van de vijf of zes rijken aantreffen, maken de afwijkingen alleen maar groter.’
Het extreme doel van het boeddhisme: de ontbinding van de ziel
Het bijzondere aan Boeddha is dat hij niet alleen het lijden registreert en erkent als een onuitwisbaar deel van het leven, maar ook dat het hem zo raakt dat hij vindt dat hij er iets mee moet doen – in de eerste plaats voor zichzelf. Eerst om het te begrijpen en de oorzaken te zien, daarna om zijn inzichten met anderen te delen zodat zij ook het lijden kunnen verminderen en kunnen leren zich ervan te bevrijden.
Geloof niet alles wat je denkt
Brahma in de Pali-Canon (1)
Overdracht van verdienste, maar welke?
In het prille westerse boeddhisme zit het bereiken er weer goed in. We zijn in de ban van de zelfverbetering. We verwachten vooral veel van meditatie. De meeste van die verwachtingen, inclusief de verlichting, hebben daarenboven nog maar weinig met boeddhisme te maken maar zijn louter westerse fantasie en naïeve pop-psychologie.
Sigalovada Soetra: levensbalans voor de ‘lekenboeddhist’
De levenspad-adviezen van Boeddha voor de moderne volgeling; of je nu de dharma als losse stukjes inspiratie ziet of als een volbloed religie die je leven-richting-nirwana uitstippelt.
Sporen van het boeddhisme, de intellectuele omgeving van de Boeddha
De historische Boeddha leefde in een maatschappij die sterk in ontwikkeling was. Religieus, sociaal en economisch. Hoe groot was die invloed op zijn denken en handelen?