• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Mahayana » Dharma van buiten of van binnen? Reflecties op de Mahanama soetra

Dharma van buiten of van binnen? Reflecties op de Mahanama soetra

13 december 2019 door Ujukarin

Dit praatje zoomt in op enkele thema’s van de soetra. Lees hier een goed leesbare vertaling.

Je kunt de soetra grofweg in drie stukken opsplitsen.

De gebruikelijke introductie, met uitleg over ‘Mahanama de familieman’. Die vraagt in wat voor plek hij verder moet wonen, nu Boeddha en monniken na drie maanden regentijdverblijf weer verder zullen reizen. Met als context natuurlijk de dimensie ‘wonen voor optimale spirituele ontwikkeling’.

Boeiend genoeg antwoordt Boeddha met wat anders: met vijf kwaliteiten die men moet ontwikkelen. Te weten oefenen-met-overtuiging, doorzettingsvermogen, achtzaamheid, concentratie en begrip. Blijkbaar is dat veel belangrijker dan waar men dan precies woont. Bij de reflecties staat ook steeds het prachtige zinnetje:
“you should develop this recollection of the Buddha while you are walking, while you are standing, while you are sitting, while you are lying down, while you are busy at work, while you are resting in your home crowded with children.”

En alsof dat nog niet genoeg was komt hij ook met zes ‘staten’, wat verderop vooral reflecties blijken te zijn. Wie goed deze reflecties beoefent, als kerndeel van zijn/haar leven, is bezig met optimale spirituele ontwikkeling.

De zes reflecties

Het gekozen Engelse woord is ‘recollection’: herinneren, in dit geval vooral met positieve waardering in herinnering brengen. En dat zou ik willen vertalen als reflecteren op spirituele kwaliteiten. Ze zijn:

  • De Boeddha, en zijn eenpuntige concentratie die tot vreugde en kalmte leidt.
  • De dharma, en zijn helderheid die tot vreugde en kalmte leidt.
  • De sangha, die een bron van zuiverheid en verdienste voor de wereld is. Ook reflecteren hierop helpt je om kalmer te worden.
    (De Pali-tekst voor deze drie heeft veel overlap met de Triratnavandana, een in theravadawereld erg bekende recitatie.)
  • Je eigen deugdelijke kwaliteiten. Door er meer aandacht aan te geven kunnen ze groeien, en vreugde en kalmte brengen.
  • Je eigen vrijgevigheid. Zowel qua attitude om mensen om je heen een luisterend oor en actieve steun te geven, als in financiële zin. Ook reflectie hierop zal je stemming vrolijker en kalmer maken.
  • Het leven van de devas (goden). Zij hebben deze status bereikt door eerdere levens vol deugd, kennis, vrijgevigheid en wijsheid. En omdat jij die kwaliteiten ook bezit zou je ook een deva-bestaan kunnen bereiken.

De achtergrond – buiten of binnen?

De laatste drie reflecties leggen enigszins de nadruk op hard werken op je spirituele pad, hoewel de tekst over devas al duidelijk richting inspiratie-van-buiten gaat. En we leggen even de Indiaas-culturele achtergrond van devas terzijde; sommigen zien het als ‘achterhaalde culturele context’ terwijl anderen ook in de moderne wereld devas zien, denk maar aan beroemdheden en geboren-worden-met-een-gouden-lepel. Maar de eerste drie, inspiratie van Boeddha-dharma-en-sangha, zijn voor mij echt inspiratie van buitenaf – een groot stuk Sraddha (vertrouwen). Niet per se in de extreme formuleringen van bijvoorbeeld de Puur Land Mahayana-school met zijn ‘Other Power’ versus ‘Self Power’.

Maar wel een duidelijk voorbeeld van wat ook in het Babel-praatje staat: er is een bovennatuurlijke kracht van verlichting, en de kunst is om je eigen ego-willetje (soms) uit te schakelen en in plaats daarvan te doen waartoe die kracht je inspireert. Je wordt als het ware door de inspiratie van buiten in staat gesteld, vooralsnog tijdelijk, boven je eigen beperkingen uit te stijgen. Dus die kracht, je zou hem in mahayana-termen ‘universele bodhicitta’ kunnen noemen, zit wel degelijk volop in de Pali soetras – zoals deze leerrede aan Mahanama. En in welke mate je dat spirituele pad dan betreedt door ‘van binnenuit geduwd en op hoger niveau gebracht te worden’ versus ‘door de inspiratie van buitenaf opgeheven te worden’, dat wil ik liever niet voor mezelf weten noch in algemene termen over anderen zeggen. Het is ook een constante wisselwerking – want wat bijvoorbeeld anderen primair voor eigen zieleheil aan energie verstoken is voor mij misschien juist weer inspiratie-van-buitenaf. Zie de reflectie op sangha. Dus uiteindelijk werkt dat wat semi-egoïstisch bedoeld was soms wel degelijk als altruïsme?

Als er één ding voor mij uitspringt bij deze soetra is de collectieve dimensie van boeddhisme. Zonder sangha, oftewel een netwerk van spirituele vriendschappen, zijn er geen dharma en Boeddha. En om in theïstische termen (passend bij het jaargetijde) te praten: ‘de Heilige Geest is niet iets van buitenaf, dat is iets wat wij allen gezamenlijk vormen’.

 

Categorie: Boeddhisme, Mahayana, Nieuws, Pali-Canon, Theravada Tags: Boeddha, dharma, Mahanama soetra, sangha, ujukarin

Lees ook:

  1. Dharma-overdracht, goeroes en spirituele vriend(inn)en
  2. Bay Hagebeek – de sangha als Boeddha
  3. Sangha – united we stand
  4. ‘Nee, Sogenji was best pittig, maar toch zeker niet zo erg als de hel!’

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ujukarin

Ujukarin is lid van de Triratna Boeddhistische Orde. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst
    • Boeken – De Vallei van Troost

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.