‘In elke sangha zijn er mensen met een dominante mentale gesteldheid uit de boeddhistische psychologie: lobha (hebzucht), dosa (boosheid) en moha (onwetendheid). Een dosa-type zal zoeken naar heilzame acties; een lobha-type zal plannen maken en met oplossingen komen; en een moha-type heeft genoeg aan zijn eigen leven en trekt zich bij voorkeur terug. Wat ik op mijn kussen ontdek, de realiteit die zich in mijn geest ontwikkelt en hoe ik in het leven sta, is het meest wezenlijk activistische dat ik te bieden heb.’
Boeddhisme
Geen dood, geen vrees (32) – geen vervolgonderzoek nodig
In het gesprek dat ik met een oncoloog had over een onderzoek dat hij had gedaan met een nieuw medicijn ging het alleen over de mogelijke levensduurverlenging. Op geen enkele manier kwam de kwaliteit van leven ter sprake.
China verlengt gevangenisstraf Tibetaanse leider – ondanks internationale protesten
Zijn zaak heeft al lang internationale bezorgdheid gewekt. In 2020 drongen negen mensenrechtenexperts van de Verenigde Naties er bij Peking op aan hem vrij te laten, waarbij zij waarschuwden dat zijn opsluiting neerkwam op het strafbaar stellen van legitiem gemeenschapsleiderschap en mensenrechtenwerk. Zij uitten ook hun ernstige bezorgdheid over zijn fysieke en psychische toestand in slechte detentieomstandigheden.
Geloof niet alles wat je denkt
Als de Boeddha een mens was en geen uit een of andere hemel neergedaalde god en het boeddhisme dus geen godsdienst is, waarom wordt er dan in de suttas regelmatig over goden en godheden gesproken?
25 jaar boeddhistische programmering op de Nederlandse televisie
Van Boeddha in de Polder met Joris Linssen tot het dagelijkse yogaprogramma Zentijd: al 25 jaar zijn boeddhistische programma’s een vaste waarde op de Nederlandse televisie. Daarmee neemt ons land een bijzondere plek in, want wereldwijd bestaan er nauwelijks boeddhistische omroepen die iets vergelijkbaars doen. Uniek aan deze situatie is dat de boeddhistische programma’s een structurele en erkende plek hebben binnen het publieke omroepbestel.
Geen dood, geen vrees (31) – Interzijn
We lijden collectief aan afgescheidenheid. We willen beroemd zijn, macht hebben, rijk zijn, etc. En zo lang we succesvol zijn is er niets aan de hand. Maar valt het weg dan vallen we in een diep gat.
Het jaar 2025 – dag 244 – gewichtheffer
De vuurhond met de slechte knieën.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Ven. Gendun op tournee & de start van een nieuw jaar IDMT
In september start alweer het derde jaar van IDMT, dit keer met nog een grotere internationale gemeenschap omdat er nog meer FPMT-centra zijn aangehaakt. Dit jaar wordt er gericht op de kern van het Tibetaans boeddhisme: de aard van leegte en het stralende potentieel dat in elk levend wezen aanwezig is. Met radicale vrijheid van Madhyamaka in evenwicht met de warmte en aanmoediging van Maitreya over de boeddhanatuur in alle wezens.
De ziel en de chip 7 – Weten dat leeft
Onze samenleving lijkt zich steeds meer te verliezen in cijfers en modellen. Alles moet meetbaar zijn, en dat voedt de groei van steeds meer bestuurders, managers en toezichthouders. Zij plaatsen zichzelf daarmee boven de werkelijke ervaring en bepalen van bovenaf wat telt en wat niet, waardoor het geleefde weten naar de marge wordt geduwd. Maar wie in cijfers en modellen leeft, ziet vaak het wezenlijke niet meer: de ervaring, het contact, het geleefde weten.
Geen dood, geen vrees (30) – Anatman
Anatman is in het boeddhisme in onze traditie een belangrijk gegeven, het inspireert me tot op het bot en geeft me ruimte voor steeds meer inzichten, steeds diepere inzichten.
Bhikkhu Bodhi – Honger en klimaatverandering
Bhikkhu Bodhi: ‘Toen we begonnen met BGR, was ons doel mensen helpen die getroffen zijn door armoede, rampen en sociale verwaarlozing. Al gauw beseften we dat dit te vaag was en onpraktisch. Zelfs grote, gerenommeerde humanitaire organisaties zoals CARE en Oxfam hebben duidelijker omschreven doelen. Als kleine boeddhistische organisatie konden wij niet alle problemen van de wereld aanpakken zonder dat onze energie zou verdwijnen.’
Guy – dhammazaadjes – Vreugde in jouw beoefening
Ervaar vreugde (P. piti) in jouw beoefening. Geniet ervan. Vreugde scheppen in jouw meditatie vormt een belangrijk onderdeel van je beoefening. Zonder vreugde kan de beoefenaar nooit tot ontwaken komen. Vreugde is de brandstof, de voeding, het substraat dat de meditatie helpt om sterk en stabiel te worden. Niet voor niets is piti één van de zeven ontwakingsfactoren (P. sambojjhanga).
Ardan – Innerlijke rust met vipassanameditatie
Vipassanameditatie is het meest in trek bij al wat oudere dames. En slechts een zeer klein deel van de beoefenaars noemt zichzelf boeddhist. Vipassana is goed voor de geest, maar is al dat zitten nou wel zo gezond?
Geen dood, geen vrees (29) – terugkeer
Op het moment dat ik sterf,
zal ik proberen naar je terug te komen
zo snel als ik kan.
Drie maal scheepsrecht
Mijn boeddhistische thema in deze column gaat over oordelen als: Dit is boeddhistisch en dàt is on-boeddhistisch.
B’eter – Japanse maaltijdsoep
Dit gerecht schijnt in boeddhistische tempels geserveerd te worden, en een typisch voorbeeld van shojin ryori (“buddhist temple food”) te zijn.
Geen dood, geen vrees (28) – Identiteit
Op het moment van sterven verliezen we niet alleen alles wat we bezitten, maar ook onze volledige identiteit. De reden waarom we bang zijn voor de dood, is dat we onszelf identificeren met deze wereld, dit lichaam, ons bezit, onze status, en onze familie.
Kunt u zich voorstellen hoe het is om dood te zijn?
Kunt u zich voorstellen hoe het is om dood te zijn?
Ik doel nu niet zozeer op die kant en klare voorstellingen—voorgesneden, gedroogd en in zakjes verpakt—die we via deze of gene cultuur hebben meekregen: al die mozaïekjes van hoop en vrees, inzicht en verbeelding, en zo meer, die we als een soort van hebbedingetjes verwachtingsvol in ons kleine koffertje voor het lange reisje gestopt hebben (want … je weet maar nooit …).
Nee, de vraag is directer, is ‘dood-zijn’ iets dat ervaarbaar is, en, ‘Hoe is dat dan’? Het punt is dus niet, welke voorstellingen heeft u hier al over, maar hoe zou u zich dit nu, vers van het mes zogezeid, als een ervaringsfeit voorstellen.
Geen dood, geen vrees (27) – Huilen
Een van de teksten die ten gehore werd gebracht ‘Je moet zeilen op de wind van vandaag’ raakte me – als zeiler en begeleider van tientallen zeilretraites op het IJsselmeer – erg diep, ook omdat het zo’n boeddhistische tekst is. Nu, in het hier en nu, gebeurt het. In dit moment verblijven, in dit moment zijn, is de kunst en zo’n bijzondere oefening.
Compassie in actie – Mindfulness Center op de Westbank in Israël
Dit centrum is volledig gesponsord door boeddhisten en ligt in het dorp Neve Shalom (letterlijk ‘Oase van Vrede’), ook bekend als Wahat as-Salal. Het is een coöperatief dorp in Israël, gezamenlijk opgericht door Israëlische joden en Arabieren in een poging om te laten zien dat de twee volkeren vreedzaam naast elkaar kunnen leven, en om educatief werk te verrichten voor vrede, gelijkheid en begrip tussen de twee volkeren.
Boeddhist, kom van je kussen!
Varamitra: “Vanuit het perspectief van het boeddhisme is alles eindig, niets is voor de eeuwigheid. Boeddha zelf zei al: ook mijn leer is onderhevig aan verval en vergaat, zal verdwijnen'”
Geen dood, geen vrees (26) – Het is toch nog snel gegaan
Ik word wakker uit een rare droom. Mijn vriendin en iemand anders gaan de kamer uit waar mijn lichaam kennelijk ligt opgebaard. Bij het dichtdoen van de deur hoor ik het bezoek nog net zeggen ‘het is toch nog snel gegaan.’
Guy – dhammazaadjes – Sampajanna (P.)
Sampajanna is één van de vier scharnierwoorden in het refrein van de Mahasatipatthana Sutta. Het is in dit refrein dat de Boeddha zijn volgelingen aanraadt om nauwgezet—ijverig, vurig, met grote inspanning (P. atapi); penetrerend aandachtig (P. satima); met helder begrip en diep inzicht in de vergankelijkheid van de dingen (P. sampajanna) en vrij en onthecht van werelds verlangen en afkeer (P. vineyya loke abhijja-domanassa)—de interne oorzaken van dukkha te onderzoeken in de Vier Velden van Opmerkzaamheid, namelijk in het lichaam; de gewaarwordingen; de geest en de geestinhoud.
Op zoek naar Guanyin, bodhisattva van mededogen
Het mahayanaboeddhisme kent verschillende bodhisattva’s − helpers en helpsters in de nood bij het volbrengen van het Achtvoudige Pad, die vaak heel doortastend voor ons in de bres springen.
