De les is dat als de democratie wil overleven ‘dan moet de democratische idee echt leven, bij de bevolking zowel als bij de elite.’ Volgens de auteur zijn ‘de mensen op sleutelposities in de staat het laatste bastion bij een bedreiging van binnenuit.
Pakhuis van Verlangen
In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.
Boekbespreking – Vrije staatkundige stellingen
De “Vrije staatkundige stellingen” ademt de sfeer van de moderniteit, de sfeer die het meest treffend werd verwoord door René Descartes, die 15 jaar daarvoor was overleden. Alles wat werkelijk is, is redelijk en alles wat redelijk is, is werkelijk.
De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – deel 2
De belangrijkste taak van de rechtvaardige, ‘wiel-draaiende vorst (de rājā cakkavattī) is het opheffen van armoede, die leidt tot diefstal en ander moreel wangedrag. De manier om criminaliteit te bestrijden is niet wreder straffen en de wet strikter toe te passen, maar mensen een gelegenheid en een perspectief bieden om op een eerlijke manier hun brood te verdienen. Hebben de mensen een acceptabele levensstandaard dan berokkenen zij anderen geen kwaad en zal het land vrede en rust kennen.
De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1
De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’
Woef hé…een signalering
Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.
De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.
De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.
Crisis op crisis
Stel dat de vooronderstelling dat de mens beschikt over een vrije wil nu eens niet waar blijkt te zijn terwijl ons wetstelsel daar wel vanuit gaat en daarmee aansluit bij het vrije-markt-denken, het kapitalisme. En als dat niet waar is of maar heel beperkt, wat betekent dat dan? Dat er zoiets als een vrije wil bestaat is een aanname, een geloofsartikel.
Narrative self en experiential self: hoe begrip van meditatieonderzoek beoefenaars kan helpen op hun pad
Ik gebruik wel eens het beeld van een motor met zijspan. Als je geen meditatiebeoefenaar bent dan zit het narratief achter de stuur en de directe ervaring in het zijspan. Door beoefening kan je dat omdraaien, kom je ‘in’ de ervaring. En als je het narratief toch nodig hebt, dan zet je hem in. Waarvoor het ook helpt is dat mensen het niet meer zo vervelend vinden wanneer ze niet opmerkzaam zijn omdat ze begrijpen waar het narratief mee bezig is. Zo voorkom je de opbouw van aversie tijdens het mediteren.
Een verslaving maakt meer kapot dan je lief is
De verslaafde hoeft zijn eigen onmacht niet onder ogen te zien en duikt weg van ons gemeenschappelijk probleem door de kwestie van schuld te introduceren. Dat wordt dan het gecreëerde probleem waar we eindeloos mee kunnen blijven stoeien en zo pakken we het wezenlijke probleem niet aan. Namelijk dat we vooral nemen en meer nemen en vergeten te geven.
‘Dat neemt geen criticus van ons dus af’
Het burgerschap was tijdens de opbouw van onze democratische rechtsstaat een bevrijdende en stuwende kracht. Het bracht grondrechten en vrijheden, maar hier tegenover staan plichten en verantwoordelijkheden naar alle andere burgers en de staat en omgekeerd.
Boekbespreking – Bekentenissen en banvloeken
‘Wat lijden is, is niet zelf. Het is moeilijk, het is onmogelijk om het met het boeddhisme eens te zijn op dit nochtans wezenlijke punt. Het lijden is voor ons datgene wat ons het meest eigen is, het meest zelf. Wat een vreemde religie! Ze ziet het lijden overal en verklaart het tegelijkertijd voor onwerkelijk.’
Boven- vs onderwereld, een schijndiscussie of, het nakend failliet van onze economische ordening, het kapitalisme
Het is naïef te denken dat besluitvorming verloopt via de democratische spelregels. Het gaat erom hoe je lobbymacht organiseert om geheel ondoorzichtig besluitvorming te manipuleren.
China is niet antireligieus
Wat er in China tijdens en na Mao is gebeurd, en gebeurt, zou je bijna kunnen vergelijken met de familiebreuk die de westerse sociaal-democratie teweegbracht binnen de marxistische beweging. De tegenstelling tussen arbeid en kapitaal wordt van zijn scherpe kantjes ontdaan door de werkenden recht te geven op een deel van de koek van de economische groei. Precies deze uitruil is het vlot waarop de staatsmacht in de Chinese eenpartijstaat dobbert. Met dien verstande dat de krachten van de vrije markt in het land niet, zoals in het Westen, samengaan met een pluriforme politieke democratie.
Boekbespreking – Eenling zijn, een filosofische uitdaging
“Zie af van geweld tegenover alle levende wezens, schaadt geen enkele. Waarom heb je nog iemand nodig als je toch geen nakomelingen wenst? Zwerf alleen rond, net als een neushoorn.” Khaggavisana Sutta (Neushoorn Sutta, eigen vertaling)
Polarisatie
Kan het zo zijn dat we met dit kabinet een dictatuur hebben zonder dat we het doorhebben? Is onze democratie slechts een sprookje waar we nog in geloven? Of zitten we nog in een proces dat dit kabinet bezig is onze democratie stuk te maken?
Boekbespreking – Edel Maex: Het kan anders. Naar een ommekeer in ons denken en doen.
Het centrale thema van het boek zou “ommekeer” moeten zijn. Dit wekt verwachtingen, die ik echter niet vervuld zie.
‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’
Blasfemie kan een uiting van macht zijn, omdat hij die kwetst macht heeft over diegene (datgene) die wordt gekwetst. Hierbij komt superioriteit om de hoek kijken. De gekwetste gelovige is de enige die echter de macht van de blasfemist over hem kan opheffen door diens spot simpelweg te negeren.
Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur
Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?
Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid
Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.
Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’
‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´
Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´
‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’
Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?
Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.
De lege plek van de democratie
Het hart van de democratie is volgens de Franse filosoof Claude Lefort (1924-2010) een ‘lege plek’, onbepaald en ongrijpbaar. Niemand kan in een democratie de politieke macht grijpen of zelfs maar verpersoonlijken. Terecht, anders ligt volgens de filosoof totalitarisme op de loer. Dit artikel geeft een indruk van Leforts boek Wat is politiek? ‘Politiek is […]
Grondlegger van de BOS – Jean Karel Hylkema overleden
In 1999 gaf de overheid een zendmachtiging aan de Boeddhistische Omroep Stichting. Jean Karel Hylkema werd daarvan niet alleen ongeveer vijf jaar bestuurder en manager. Hij was tegelijk programma-adviseur voor de tv- en radioredactie, naast programmadirecteur Babeth VanLoo, en werkte mee aan tv-documentaires als interviewer.
