De filosofen Arthur en Jarmo Berkhout zijn ervan overtuigd dat we ons in een veelzijdige wereldwijde crisis bevinden. Het is een crisis die niet zomaar weggaat, die niet kan worden opgelost door de Vooruitgang, of door een sterke leider. Het is een crisis die ingrijpt in ons persoonlijke leven, zoals we inmiddels allemaal hebben gemerkt.
Pakhuis van Verlangen
In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.
Guus – gaan sport en boeddhisme samen?
Of sport en boeddhisme samengaan? Het is een vraag die kan leiden tot veel discussies. Wat is tegenwoordig belangrijker, sport of het naleven van boeddhistische voorschriften? Helaas, maar dat zegt mijn gevoel, lijkt het erop dat sport nog altijd – of steeds meer – aan de winnende hand is.
Doorgeslagen liberalisme terug naar af?
De val van de Berlijnse muur in 1989 was het einde van de Koude Oorlog en luidde volgens de politicoloog en filosoof en ex-neocon Francis Fukuyama (1952) het einde van de geschiedenis in. Zijn boek The End of History and the Last Man (1992) maakte hem beroemd, maar de realiteit van de geschiedenis haalde hem in.
Boekbespreking – De man die zijn hoofd verloor, over wanen en illusies
Een waan is een geloof dat door de samenleving wordt afgewezen. Als je iedereen vertelt dat je de reïncarnatie bent van Cleopatra maak je je niet erg populair. Als je daarentegen vertelt dat je de reïncarnatie bent van een Tibetaanse lama die enkele jaren daarvoor is overleden, kan het heel goed uitpakken.
Boekbespreking – Oorspronkelijke volmaaktheid, Vairochana’s vijf vroege vertalingen
Dzogchen is een stroming binnen het Tibetaans boeddhisme waarbij de praktiserende rechtstreeks een ervaring van het nirvāṇa probeert te krijgen. Dit is ambitieus en daarom niet gemakkelijk. De basisteksten van deze stroming vormen een eigen literair genre met veel metaforen, symbolen, woordspelingen en tegenspraken. De tantra’s zijn vanwege hun ingewikkelde symboliek al niet gemakkelijk te begrijpen, de Dzogchenteksten zijn zo mogelijk nog moeilijker.
Boekbespreking – Je weg vinden in het daoïsme
Het daoïsme is een manier van leven en denken. Hierin zijn verschillende opvattingen en benaderingen ontstaan, die in teksten voor het nageslacht zijn bewaard. Niet om deze als een leer te volgen, maar om erover verder door te discussiëren. Het inzicht ontstaat daarbij in het proces.
Wantrouwen in Nederland
Alles is toegestaan om de ander kapot te maken. De Tweede Kamerleden vullen het gebrek aan inhoud met obligate betogen waar niets van te maken valt. Het enige dat blijft hangen zijn opmerkingen als “vriend van Poetin”, “klimaatfascist” en “onwelriekende reuzel”. De voorzitter kan het niet meer bijhouden. Het zijn hoogtijdagen voor extremisme in ons parlement.
Niet iedereen is het gegeven om de kluit te belazeren (3)
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog houden overal ter wereld, ook in Nederland en België, wetenschappers zich bezig met complottheorieën en leveren hun bijdrage aan het internationale multi-wetenschappelijke debat over dit onderwerp. ‘Er bestaat weinig twijfel over dat dit onderwerp snel een mainstream-kwestie wordt.’
Pascal Versavel – een natuurwandeling van Oost naar West
Spirituele beoefening heeft minstens drie dimensies: een innerlijke, een sociale en een ecologische dimensie. In dit artikel verkent Versavel de derde dimensie, met name natuurbeleving, eco-spiritualiteit en natuurmystiek in een aantal religieuze en filosofische tradities.
Boeken – Kies bewust, hoe je het geluk in jezelf kunt vinden
Gonnissen adviseert te beginnen met het oefenen in het bewust kiezen en dat is vooral kiezen hoe je met de situaties die je ervaart omgaat. En daarvoor moet je op zoek gaan naar het plekje in jezelf waar een overvloed is aan liefde en geluk en waar alle antwoorden liggen. Dit doe je door meditatie, maar volgens Gonnissen kan het ook door tuinieren, de hond uitlaten of naar muziek luisteren. Gonnissen is ervan overtuigd dat iedereen zo’n plekje heeft, ze noemt dit de “voedingsbodem”.
Niet iedereen is het gegeven om de kluit te belazeren (2)
Bij grote ingrijpende en complexe gebeurtenissen zoeken we naar verklaringen en complotdenkers vinden deze in versimpelde causale verbanden. ‘Deze simplificatie kan voor veel mensen heel aantrekkelijk zijn,’ stelt sociaal psycholoog dr. Bastiaan Rutjens. In de volgende bloemlezing gaat het niet over de lange geschiedenis van het complotdenken en het nepnieuws, maar komen onder andere psychologen en filosofen aan het woord over het verschijnsel.
Boekbespreking – Filosofie van de materie
Rick Dolphijn is filosoof en universitair Docent bij de faculteit Media en Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Utrecht en heeft een ere-professoraat literatuurwetenschappen aan de Universiteit van Hongkong. Hij pleit voor een tegendraadse, immanente, naturalistische filosofie die het geloof in de aarde en in het leven heeft bewaard.
Boeddha of Karl Marx
In zijn blog citeert Sudarshan Ramabardan uit Ambedkars beroemde toespraak Buddha or Karl Marx: ‘De Boeddha zou geweld nooit toestaan, de communisten wel. Zonder twijfel behalen de communisten snelle resultaten, want als je het middel van uitroeien van mensen gebruikt, blijft er niemand over die tegen je opstaat. Om humaniteit te behouden zijn niet alleen economische waarden nodig, maar ook spirituele . De Boeddha streefde ernaar om de morele instelling van de mensen te veranderen zodat ze het pad vrijwillig volgen.’
Bijna 50 jaar geleden – het interview van Theo Uittenbogaard met de Dalai Lama
‘Heeft de Dalai Lama mijn brief ontvangen?’ Het begin van een indrukwekkend interview met daarin voorspellingen en een tijdsbeeld van de Dalai Lama. Bijna 50 jaar geleden.
Boekbespreking – Uit het hoofd, een geschiedenis van de menselijke intelligentie
Zo langzamerhand is er een soort metafysica van de intelligentie ontstaan. Hiermee bedoel ik dat intelligentie wordt gezien als een eigenschap die niet alleen sommige mensen, maar alle mensen en niet alleen alle mensen, maar ook alle dieren en niet een alle dieren, maar ook alle dingen moeten hebben. De schrijver lijkt hier wel voor te porren.
Mindfulnesstrainer Eveline Brandt: “We lijden allemaal. Zeker in deze tijden.”
“Mediteren was heilzaam voor me. Maar als je me vraagt wat het mediteren me nu precies heeft gebracht, parafraseer ik het liefste de Boeddha: ‘Het heeft mij niets gebracht. Maar ik ben er wel veel door kwijtgeraakt: bijvoorbeeld angst, woede en irritatie.’”
De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 3
De les is dat als de democratie wil overleven ‘dan moet de democratische idee echt leven, bij de bevolking zowel als bij de elite.’ Volgens de auteur zijn ‘de mensen op sleutelposities in de staat het laatste bastion bij een bedreiging van binnenuit.
Boekbespreking – Vrije staatkundige stellingen
De “Vrije staatkundige stellingen” ademt de sfeer van de moderniteit, de sfeer die het meest treffend werd verwoord door René Descartes, die 15 jaar daarvoor was overleden. Alles wat werkelijk is, is redelijk en alles wat redelijk is, is werkelijk.
De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – deel 2
De belangrijkste taak van de rechtvaardige, ‘wiel-draaiende vorst (de rājā cakkavattī) is het opheffen van armoede, die leidt tot diefstal en ander moreel wangedrag. De manier om criminaliteit te bestrijden is niet wreder straffen en de wet strikter toe te passen, maar mensen een gelegenheid en een perspectief bieden om op een eerlijke manier hun brood te verdienen. Hebben de mensen een acceptabele levensstandaard dan berokkenen zij anderen geen kwaad en zal het land vrede en rust kennen.
De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1
De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’
Woef hé…een signalering
Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.
De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.
De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.
Crisis op crisis
Stel dat de vooronderstelling dat de mens beschikt over een vrije wil nu eens niet waar blijkt te zijn terwijl ons wetstelsel daar wel vanuit gaat en daarmee aansluit bij het vrije-markt-denken, het kapitalisme. En als dat niet waar is of maar heel beperkt, wat betekent dat dan? Dat er zoiets als een vrije wil bestaat is een aanname, een geloofsartikel.
Narrative self en experiential self: hoe begrip van meditatieonderzoek beoefenaars kan helpen op hun pad
Ik gebruik wel eens het beeld van een motor met zijspan. Als je geen meditatiebeoefenaar bent dan zit het narratief achter de stuur en de directe ervaring in het zijspan. Door beoefening kan je dat omdraaien, kom je ‘in’ de ervaring. En als je het narratief toch nodig hebt, dan zet je hem in. Waarvoor het ook helpt is dat mensen het niet meer zo vervelend vinden wanneer ze niet opmerkzaam zijn omdat ze begrijpen waar het narratief mee bezig is. Zo voorkom je de opbouw van aversie tijdens het mediteren.
