Het is een grote verdienste van Boersma dat hij ons in contact heeft gebracht met deze interessante denkers. Het is echter ook een waarschuwing, want oplossingen voor bestaande problemen kunnen we van hen niet verwachten. De “Grote Drie” zijn oerconservatief, ze zouden applaudisseren bij de recente uitspraak van de paus dat abortusartsen huurmoordenaars zijn. Ze willen terug naar de middeleeuwen, ze wantrouwen democratie en wijzen de reformatie af. Het is bovendien nog maar de vraag of we zitten te wachten op een eenheid van alle religies. Een eenheid van alle politieke partijen staat gelijk aan dictatuur, is de eenheid van alle religies niet hetzelfde? Betekent eenheid niet het einde van elke dialoog? Een boekbespreking.
bewustzijn
Weg van de stress
Een beetje stress is nodig om alert te zijn, maar teveel stress veroorzaakt een chronische overbelasting. Mijn lichaam maakt geen onderscheid tussen stress en angst. Zolang de overbelasting duurt, lijkt voor mijn lichaam ook het gevaar te duren. In onze samenleving kan ik niet simpelweg vechten of vluchten zoals mijn voorouders uit de oertijd. Ik doe mijn best om te ontspannen maar de stress blijft op een mysterieuze manier onder mijn vel kruipen.
Bewustzijn
Wat bewustzijn precies is, weten zelfs wetenschappers nog steeds niet. Duidelijk is echter dat het ene bewustzijn het andere niet is. Er zijn verschillende niveaus van bewustzijn. Hoeveel? Geen idee!
Golf en oceaan – mijmeringen over tijdelijkheid en oneindigheid
Een individuele golf is een tijdelijk verschijnsel van de oceaan. Als de individuele golf gelijk zou zijn aan de oceaan, is de oceaan een individuele golf. Als je een enkele golf ziet kun je natuurlijk in beeldspraak zeggen: ‘ik zie de oceaan’. Maar een golf blijft een golf en is nimmer gelijk aan de uitgestrektheid en veelvormigheid van de oceaan. Wel keert elke individuele golf terug naar haar oorsprong, de oceaan. Ze her-verbindt zich met het totaal van waaruit ze voortkomt: de oceaan.
Complex jeugdtrauma
Stel dat je als kind langdurig gepest werd. Grote kans dat je dat jezelf kwalijk neemt. Had je het namelijk niet kunnen voorkomen als je je anders had opgesteld? Was je niet een vervelend kind en werd je daarom uitgekozen om getreiterd te worden?
Gevoelens: soms pijnlijk, nooit negatief
Veel mensen zouden er een fortuin voor over hebben om hun angst als een kwaadaardige tumor te laten verwijderen. Angst voor spreken in het openbaar, podiumangst, angst om voor jezelf op te komen bij een conflictsituatie, angst om in de steek gelaten te worden, angst voor intimiteit, angst voor de angst en ga maar door. Deze wens geldt ook voor vele andere pijnlijke gevoelens, die vaak als negatief beleefd worden.
Hoe kan ik aan mezelf werken als ik geen zelf heb?
Boeddha zei iets dat verontrustend lijkt: geboren worden als mens is uiterst zeldzaam. Het is veel waarschijnlijker om geboren te worden in het dierenrijk, dat hij het rijk van de hongerige geesten noemde, of: de hel. In de hel is geen mededogen, ieder leeft op instinct, vecht voor zijn overleven. In de hel is er geen leer over bevrijding.
Alles is geest
Wanneer ik mediteer, denk ik telkens weer: “hoe saai, al die gedachten en reacties in mijn geest, hoe vervelend toch al die krampen en kriebels in mijn lichaam.” Tot ik besef: ook dat is een gedachte.
Verlichting een mysterieuze toestand?
Dat wat universeel is – bewustzijn – moet ook als zodanig begrepen worden. Alleen een universele visie kan het levensgevaarlijke sektarische denken in alle delen van de wereld transformeren in gezond verstand visies, en geestelijk volwassen visies. Door inzicht te krijgen in bewustzijn als zodanig, ontwikkelen we spontaan een universele visie op het leven en op de werkelijkheid als geheel. Met andere woorden: we worden geestelijk gezond en ook geestelijk volwassen. Daarom zeg ik graag: inzicht is alles. Tekst Frans Langenkamp.
Guy – dhammazaadjes – Vertrouwen
De Boeddha raadde zijn volgelingen in de Kalama Sutta aan om aandachtig al zijn leerstellingen te onderzoeken. Uit te pluizen. Forensisch te verifiëren.
De werkelijkheid kan niet met ons verstand begrepen worden – daarom dienen we een irrationeel geloof te omarmen.
Bewust of onbewust neigen de meeste mensen ertoe aan te nemen dat de werkelijkheid niet te doorgronden is met ons gezonde verstand. De meeste mensen gaan ervan uit dat de werkelijkheid niet rationeel te verklaren is. Deze aanname leidt ertoe dat velen zich genoopt voelen een irrationeel geloofssysteem te omarmen. Het probleem van de meeste geloofssystemen is echter dat ze geheel of gedeeltelijk onze rationaliteit, ons gezonde verstand tegenspreken. Hierdoor scheppen we een discrepantie in onszelf – een inconsistentie – een zichzelf tegensprekend wereldbeeld. Zo gaan velen door het leven met een wereldbeeld dat tegenstrijdige elementen in zich bergt.
Vergeet onze oorsprong niet.
Probeer je voor te stellen dat je een levensecht spel speelt in een virtuele wereld. Je controleert een avatar en je gaat op in het spel. Het spel lijkt geen einde te kennen en het wordt een verslaving. Ieder vrij moment ga je achter de computer zitten en speel je. Je koopt zelfs bijbehorende kleding, zodat je als je speelt zoveel mogelijk lijkt op de avatar die je controleert. Desnoods trek je ’s nachts een speciale pyjama aan met de foto van je avatar. Tijdens het spel bestaat de reële wereld niet meer voor je. De deurbel negeer je, de telefoon staat op vliegtuigstand, je huisgenoten weten dat je niet gestoord wil worden.
‘We weten niet meer wie we in wezen zijn’
Wie ik wezenlijk ben? Een kind in groep één is wat het ervaart of heeft hij of zij misschien ook al kernovertuigingen geleerd van zijn ouders? Dat zou spijtig zijn. Als we volwassen zijn weten we niet meer wie we wezenlijk zijn, we hebben ons vaak vereenzelvigt met de geleerde categorieën. We zijn gaan geloven dat materie fundamenteel is en we hebben de illusie ontwikkeld dat we ons lichaam zijn. Veel categorieën zijn gebaseerd op trauma’s en overlevingsgedrag van de ouders en de ouders leerden weer categorieën van hun ouders. Een categorie is het begin van buitensluiten, van polarisatie, strijd en oorlog.
Guy – dhammazaadjes – Stilstaand, stromend water…
‘Als de geest in beweging komt, ontstaan er tienduizend dingen. Als de geest tot rust komt, vergaan er tienduizend dingen. Als de geest niet kijkt, zijn de tienduizend dingen onbezoedeld.’
Cittanupassana – bewustzijn als grondslag voor oplettendheid
De betekenis van gedachten in gedachten observeren is het herkennen van de onderliggende aard van de gedachte zonder te reageren op de inhoudelijke kant van de gedachte. Bijvoorbeeld bij het aanbreken van de gedachte “het zou leuk zijn om nu met vakantie te gaan”, is de yogi direct bewust dat de geest aan het denken is geslagen; en zonder inhoudelijk verder op in te gaan ziet de yogi dat de gedachte geworteld is in verlangen; dat het een gerichte gedachte is; dat het verbonden is met een aangeleerde zintuiglijke bevrediging, een mentale reactie gekoppeld aan herinneringen van eerdere aangename ervaringen en verwachtingen voor de toekomst.
Nathan – Een en Niet-Twee
Weerkaatst een spiegel niet even makkelijk een ongelovige als een gelovige? Of een boom als een steen?…
Kan een spiegel in strijd zijn met zijn inhoud?
Moeten we streven naar het hogere?
Jung vergeleek ons bewustzijn met een ijsberg waarvan negentiende onder water zit. Die negentiende zijn een matrix, de ondergrond of onderstroom waaruit ons gekende bewustzijn oprijst. Het is als mens een grote uitdaging om te vertrouwen in die negentiende onbewuste drijfveren en primaire behoeften.
Een spirituele oorlog?
Op een dag zag ik direct zonder enige twijfel, dat ik voor de volle 100% de persoon ben. Het zogenaamde object van de waarnemer. Toen zag ik ook, direct zonder enige twijfel, dat ik de waarnemer ben voor de volle 100%.En dat de persoon en de waarnemer niet verschillend zijn maar een en hetzelfde.
De oplossing van de misverstanden rond het ego, het zelf en het begrip identificatie
In vrijwel alle spirituele tradities wordt onderwezen dat wil men zijn ware zelf realiseren, of wil men God realiseren, of wil men ontwaken, wil men verlicht of zelfgerealiseerd worden, het ego moet verdwijnen. Overal wordt beweerd dat het ego de bron is van alle lijden en dat het daarom moet verdwijnen, het moet sterven, ofwel men hoort in te zien dat het ego in werkelijkheid niet bestaat, of dat het een illusie is die we moeten doorzien.
De kracht van ecologisch samenwerken
Anya Wiersma: ‘Onze boeddhistische beoefening gaat over ‘wakker worden’. We hebben – mild gesteld – de indruk dat de aard en omvang van de klimaat- en ecologische crisis die zich nu aandient en de dreiging ervan voor het voortbestaan van (menselijk) leven op onze planeet, alom ernstig is en vraagt om in actie te komen. In gesprek en door samen te werken zoeken we wegen.’
Volmaakt zien
Terwijl alle andere paden in het boeddhisme gekenmerkt worden door een specifiek doel dat door allerlei inzichten en oefeningen bereikt zou kunnen worden – nirwana, het ontwaken of de bevrijding – is er vanuit dzokchen gezien helemaal geen doel. In essentie is alles al vrij. Ruimte is al volmaakt open en alles wat in ruimte ontstaat lost vanzelf weer op zonder dat je daar iets voor hoeft te doen.
‘De mooiste dag uit ons leven waarin we ceremonieel verbonden werden’
Rimpoche zegende onze liefdesband door de witte Tara ceremonie met gebeden en mantra’s. Het werd muisstil in huis en hij raakte iedereen. Na de mantra’s kregen we een katha omgehangen wat een traditionele witte zijden ceremoniële sjaal is die staat voor goede wil, gunst en compassie. Na deze zegening kregen we het beeld van rimpoche overhandigd.
Wat zou de Boeddha doen? (1)
Ik droomde zo’n twintig jaar geleden eens dat de helft van mijn schedel verlicht was. Die helft was gemaakt van mat glas, zoals sommige bolvormige lantaarns. Het glas gloeide van een zacht wit licht. Ik vond dat toen een bijzonder treffend beeld voor mijn bewustzijnstoestand. Half verlicht.
Van ‘profaan’ bewustzijn terug naar ‘open’ bewustzijn
Na vele jaren van spirituele beoefening, manifesteerde zich, spontaan en steeds langduriger, een natuurlijke staat van bewustzijn. Het ervaren in een gelijkmoedige, open geestestoestand van een heldere ruimtelijkheid. Een bijzondere en transcendentale ervaring. Door gewoon te gaan zitten, openbaart zich, zonder toepassing van een techniek, stil en ongemerkt, een totale ruimtelijk ervaren geestelijke ontspanning en een afnemend lichaamsbesef. De dualiteit: subject -object in de beleving is opgeheven. Dit is een bevrijdende ervaring uit een egocentrisch omhulsel.
