Ongeveer zeshonderd jaar geleden, in een tijd dat in Europa de Zwarte Dood rondwaarde, stuurde een man uit Kumasaka in Japan een brief aan zijn zenleraar. De man was ziek en bedlegerig. Hij klopte bij zijn leraar aan om raad. Wat kon hij in deze situatie doen aan beoefening?
Nico Tydeman over zen en het coronavirus
Ook nadat Nico Tydeman (1942) het geestelijk leiderschap van het Zen Centrum Amsterdam heeft overgedragen aan een groep opvolgers, is hij er actief gebleven als docent. In drie blogberichten aan de sanghaleden van het ZCA heeft hij deze maand stilgestaan bij de betekenis van het coronavirus voor de zenbeoefening.
Wat is de overeenkomst tussen de Boeddha en een glaasje Spa?
‘Over de hele wereld zijn mensen die op gezette tijden onvermoeibaar stukjes produceren over de vraag of recente uitspraken die in cyberspace aan de Boeddha worden toegeschreven, werkelijk van hem afkomstig zijn. Niet al deze scribenten lijken zich ervan bewust te zijn dat zij bijdragen aan de mythe dat de Boeddha uit een sutra beter, zuiverder is dan de levende Boeddha die voortkomt uit het voorstellingsvermogen van mensen, volgelingen of niet’.
Transformatie van inspiratie
Wij zijn pas echt bevrijd wanneer we bevrijd zijn van het boeddhisme, wanneer we alle vlottenbouwerij achter ons hebben weten te laten.
Paticca samuppada
Kruisbestuiving tussen Theravada en Mahayana heeft zin. Er is nog een wereld te winnen wanneer we ons eens werkelijk in elkaar zouden verdiepen.
Alles is één, behalve Theravada
Waarom praten Theravada en Mahayana niet met elkaar over de uitdagingen van het westerse boeddhisme, in plaats van met elkaar te steggelen over eeuwenoude verschillen?
Boeddhisme in brokken
Ook in onze tijd staat Zen met alle andere vormen van boeddhisme bovendien bloot aan de corrumperende invloed van de markt en van normoverschrijdend gedrag, met alle gevolgen vandien.
Boeddhisten voor Beijing
Als puntje bij paaltje komt heb ik liever een e-mailaccount bij Google dan bij Baidu, liever een smartphone waarvan ik zelf de proxyservers kan instellen dan een Chinese mobiele telefoon, waarin de proxyservers onveranderbaar zijn voorgeprogrammeerd.
Hun strijd, onze strijd
Boeddhisten zijn in zekere zin asociaal. Ze leven met de rug naar de samenleving om zich te kunnen richten op hun eigen spiritualiteit.
Taigu – geloven in boeddhisme
Het is goed dat er wordt gezaagd aan de pijlers van ons hedendaagse boeddhisme. Het is een uitdrukking van de impermanentie en opent een venster op de mogelijkheid van een boeddhistische paradigmavernieuwing die de dharma toegankelijk maakt voor meer mensen.
Totaalboeddhisme
Schrijven over boeddhisme is geen wedstrijd in de mooiste taarten bakken. Ieders deeg loopt wel eens uit. Helder inzicht herkent zich echter zowel in voldragen dhammalessen als in teksten waarin de moeite van het dolende zoeken zich verraadt.
De omgekeerde wereld
Yoga in aansluiting op zazen zou een wereld kunnen doen opengaan voor zenbeoefenaars.
Niksnatuur en de leegteverdwazing
Gautama kende de goden en Mara, voorbije levens en spirituele ervaringsverruiming. Waar zijn wij, met onze steriele beoefening? Bevooroordeeld als wij zijn zien wij onze vooroordelen niet en laten wij ons kanaal naar juist inzicht verstoppen. Zurück, zurück, gij demonen van een allesverslindend nihilisme!
Taigu – potsierlijk, overmoedig boeddhisme
In mahayana liggen onboeddhistische valkuilen op de loer. Beoefenaars weten te weinig van de alternatieven en laten zich dus te makkelijk indoctrineren.
Een nieuwe beeldenstorm – Wie naar de wijsheid voorbij alle wijsheid wil, hij breke met Dogen
De cultus van Dogen is bespottelijk en nodigt uit tot een nieuwe beeldenstorm. Zo je wilt in de geest van Hakuin, die niets van het zitten-zitten-zitten-quiëtisme van Soto Zen moest hebben.
Taigu – omdat er iets is en niet niets
Erik Hoogcarspel en Taigu hebben een verschillende beoordeling van én Schopenhauer en én het westerse boeddhisme. Schopenhauer koesterde hoop op een convergentie van Oost en West een eeuw voordat Japanse studenten in Europa en Amerika neerstreken om zich te verdiepen in de kunst van wetenschap en filosofie. Zij droegen, eenmaal terug in eigen land, bij aan het imperialisme dat Japan in 1945 van een koude kermis deed thuiskomen.
Het spook dat Linji heet
Een spook recht in het gezicht kijken, is een vergeefse oefening.
Taigu – Het eerdere en het latere
Het is onze dure plicht te blijven vernieuwen terwijl wij zoeken naar een passende adaptatie van de dharma voor ons nieuwe boeddhisme. Wat betekent dit voor zen?
Vrijmakers
De vrijheid wordt pas compleet wanneer de vrijheid om het vlot te dumpen vanzelfsprekend is.
Taigu – Vrij en blij
Ik voel behoefte aan stilte, veel stilte, en tijd voor meditatie, zitten, zitten en nog eens zitten, om de vrijheid en blijdschap zich te laten verdiepen, en ruimte te creëren waarbinnen het antwoord op de vraag ‘Wat nu?’ verder kan groeien en uiteindelijk spontaan geboren kan worden.
Taigu – Onder de motorkap
Een korte verhandeling over het spel van hoofd en hart, en de kracht van geloof.
.
Taigu – Berouw
Voor alles waar ik scheef zit, zat en zal zitten, toon ik mijn berouw.
Taigu – Wat de Boeddha zag
Geen uitweg. Geen hoop. En kom dan nog eens terug met je boeddhisme om te vertellen wat dat te betekenen heeft.
Kritisch boeddhisme in een onvrije wereld
Als een kritische boeddhist hecht ik aan de rechtstatelijke paraplu van naar onze maatstaven grondwettelijk gegarandeerde belijdenisvrijheid. En aan een defensie die bijdraagt aan een geloofwaardige afschrikking. Vanuit deze grondtonen zeg ik: westerse boeddhisten, pas op uw zaak.
