• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Geen verzekeringspolis voor verlichting

12 oktober 2020 door Taigu

Hoezeer Dogen ons de weg ook wijst, zijn tijdgenoot Shinran lijkt meer van het leven in de wereld te hebben begrepen.

Bussho kan ik dromen en Uji kan ik dromen. Iedere vezel in mijn lijf wordt beroerd door wat Dogen schrijft over boeddhanatuur en zijn-tijd. Hoe vaak heb ik deze hoofdstukken van de Shobogenzo gelezen? Ik kan het niet meer tellen en ik blijf ernaar terugkeren, altijd weer. Studie en beoefening kunnen een gelukkige combinatie vormen.

En toch is geen mens, behoudens een uitzonderlijk gunstig karma, in staat om, zonder de helpende hand van Amida, op eigen kracht zijn of haar bevrijding te realiseren. Geïnspireerd door Dogen kun je in de voorgeschreven houding zitten tot je een ons weegt, maar zazen is geen verzekeringspolis voor verlichting, wat de oude heer hierover ook schrijft. Meditatie behoeft dankbaarheid, overgave en toevertrouwen aan Amida’s anderkracht.

Seculariseringstrends

Soto Zen, de school die Dogen stichtte, wordt door filosoof en zenleraar André van der Braak als antwoord gezien op de uitholling waaraan de spiritualiteit in onze tijd blootstaat. Hij schreef hier in 2008 en 2009 twee boeiende (Engelstalige) artikelen over, bij wijze van reactie op het boek A Secular Age door de Canadese filosoof Charles Taylor uit 2007.

Uit Taylors boek haalt Van der Braak drie seculariseringstrends die, ook met de beste bedoelingen van beoefenaars, de diepgang van spiritualiteit kunnen ondermijnen. Nummer één: spiritualiteit raakt vergeestelijkt door de nadruk op subjectieve ervaring en drijft af van een volledige belichaming. Nummer twee: zelfverwerkelijking treedt in de plaats van transcendentie van het zelf; spiritualiteit wordt ‘therapeutisch’. Nummer drie: de mogelijkheid van vervulling buiten de sfeer van het menselijke bestaan wordt ontkend; alleen ‘humanistische’ spiritualiteit, zonder religieuze of mythologische bagage, is acceptabel.

Het zenboeddhisme, zoals wij dit in ons deel van de wereld kennen, wordt onder invloed van deze trends geplaagd door een veelheid van innerlijke conflicten, betoogt Van der Braak, al kun je hetzelfde ongetwijfeld zeggen over andere leden van de boeddhistische familie. De zen van Dogen, het compromisloze, geritualiseerde ‘zitten om het zitten’, biedt de mogelijkheid om elk van de genoemde bedreigingen te neutraliseren, zegt hij. Het is lezenswaardige stof, al is het alleen maar om de analyse, de toepassing van Taylors ideeën op de wereld van het boeddhisme door Van der Braak.

Existentiële vertwijfeling

Hoezeer Dogen ons de weg ook wijst, zijn tijdgenoot Shinran lijkt meer van het leven ‘in de wereld’ te hebben begrepen. De wanhoop en de existentiële vertwijfeling van Shinran over de mogelijkheid om tot bevrijding te geraken, zijn zo invoelbaar en eveneens een manier om op een punt te komen waar een ommekeer de aanzet geeft tot een glimp van ontwaken. Shinran is één van de vaders van de Japanse variant van het Reine Land-boeddhisme, het shinboeddhisme, de school van Amida en anderkracht.

Zen en shin, ik word niet moe het te zeggen, zijn in hoge mate symbiotisch. Ze hebben elkaar nodig. Zen biedt een interpretatief kader voor de shinmythologie, maar omgekeerd schept de context van shin de voorwaarden die de zenweg begaanbaar maken.

Namu Amida Butsu.

De genoemde artikelen van André van der Braak:

  • Taylor and Zen 1  (Word-document)
  • Taylor and Zen 2 (Word-document)

Op boeddhaweg.nl:

  •  Meer over Shinran
  •  Meer over shinboeddhisme

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Chinees boeddhisme, Columns Tags: Andre van der Braak, Dogen, Shinran, soto zen

Lees ook:

  1. Zen en Reine Land boeddhisme
  2. Berusten, ervaren, geloven
  3. Een nieuwe beeldenstorm – Wie naar de wijsheid voorbij alle wijsheid wil, hij breke met Dogen
  4. Een grote luchtbel vol compassie

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Taigu

Historicus en auteur Jules Prast (Taigu), dobbert ergens tussen zen en reine land. Ondertussen laat hij zijn geest vrijmoedig zweven over de wereld en het boeddhisme. Zijn website is bereikbaar op www.julesprast.com (Twitter @julesprast). 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 7 maart 2021
    Discovering Padmasambhava (online)
  • 8 maart 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • 10 maart 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 10 maart 2021
    Lezingenserie 'Mystiek leven'
  • 11 maart 2021
    Doorlopende groep Vipassana Haarlem
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boeddhisten ontwaakt (deel 3)

Kees Moerbeek - 28 februari 2021

Grant onderzoekt hoe de geleerde Rahula zijn begrip van de kern van de leer van de Boeddha kan verenigen met de claims van het door Dharmapala geïnspireerde Singalese nationalisme. Rahula nam volgens Grant ‘zijn toevlucht tot de intellectuele strategie die claimt dat verschillende historische omstandigheden vragen om een andere manier van de uitleg van de boodschap van de Boeddha.’ Hij doet een beroep op het historisch moment om de interpretatie van het boeddhisme in de Mahavamsa te rechtvaardigen en daarmee zijn eigen activistische politieke agenda.

Mijmeringen over bewustzijn

Rob van Boven en Luuk Mur - 23 februari 2021

Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven.  Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 2 en slot))

Erik Hoogcarspel - 21 februari 2021

Het is niet verwonderlijk dat het begrip “gelijkheid” in andere culturen geen rol speelt. Blijkbaar heeft men daar wel van de ervaring geleerd. Voor Confucius waren rangen en standen in de maatschappij noodzakelijk voor een harmonische en goed functionerende samenleving. Een referendum zou volgens hem alleen maar tot grote rampen leiden, want ongeletterde en slecht opgevoede mensen kunnen niet weten wat het beste is voor ieder.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 1)

Erik Hoogcarspel - 20 februari 2021

We leven in procrustische tijden waarin gelijkheid heilig is geworden. Onderscheid, discriminatie, is zo’n beetje de bron van alle kwaad. We moeten allemaal gelijk zijn. Alle kinderen in een klas, allemaal schaatsen of naar het strand op hetzelfde moment, allemaal dezelfde kleding en dezelfde maten, met wat elastiek in de stof past het toch wel.

Paul Boersma – Het portret als valkuil

Paul Boersma - 16 februari 2021

Het Boeddhabeeld is een symbolische weergave van de vergoddelijkte mens, van de verlichte mens, van de mens waarin wijsheid en mededogen tot volle ontplooiing zijn gekomen. Het is een toonbeeld van harmonie.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Dharamsala – Dalai Lama laat zich vaccineren tegen coronavirus
  • Postmodernisme is de filosofie van het neoliberalisme
  • Dick – De bloemen in het veld
  • Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (9) – de vervulling van het pionierstijdperk
  • Ehipassiko – Boeddha’s oog van wijsheid door Guy Dubois

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens