In 1854 dwong de Amerikaanse commodore Matthew Perry met zijn kanoneerboten, de ‘black ships’, de ontsluiting af van Japan. Het Tokugawa shogunaat capituleerde. Dit was het startsein voor een snelle modernisering van het land. In de ogen van het Meiji-regime dat het shogunaat opvolgde was het boeddhisme een hinderlijk obstakel.
Pakhuis van Verlangen
In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.
Koning huilebalk
Koning Willem Alexander heeft vandaag in een videoboodschap aan het Nederlandse volk zijn verontschuldigingen aangeboden voor zijn vlucht naar Griekenland. ‘Ik ben niet onfeilbaar’. Spreekstalmeester en premier Mark Rutte bleef buiten beeld. Tekst gedicht: Wouter ter Braake.
De Boeddha en de dood
Wij mensen bestaan niet als geïsoleerde subjecten, we zijn in ons bestaan van elkaar afhankelijk, dat kunnen we van de huidige pandemie leren. De ander maakt dus deel uit van het zelf en omgekeerd. De dood van de ander is een aspect van mijn eigen dood en met de ander sterft er een stukje van mij. Dit besef ik in de rouw en in dit besef ervaar ik de vriendschap, zo ervaar ik wat de ander voor mij betekende. Zonder dood zouden we ons gevoel voor vriendschap verliezen en een soort onmensen worden.
‘We weten dat geluk niet tevreden stelt’
De ‘ik’ in het lied Alles kan een mens gelukkig maken ontbreekt het aan niets. Toch zou die ik iets vaker simpelweg gelukkig willen zijn. Een luxeprobleem, of toch niet? De behoefte aan geluk is geen onzin. De ik uit het lied heeft het mooi voor elkaar, zoals dit in het dagelijks taalgebruik heet. Anderen hebben het minder goed getroffen, bijvoorbeeld vanwege hun gezondheid en andere obstakels.
Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (14)
Als de druk op ons maar groot genoeg wordt, dan kunnen we allemaal paranoïde worden. Als je een goedlopend bedrijf hebt en door het Coronavirus zie je dat je op een faillissement afkoerst, dan komt er mogelijk een moment dat je in je denken de stress van de situatie verlaat en je toevlucht zoekt tot een eenvoudiger beschrijving van de situatie.
Rechtvaardig? Geef de Palestijnen hun grond terug
De vernietiging van vruchtbaar areaal van Palestijnen wordt systematisch ondersteund door Israëlische instanties. Soms spreekt men trots over tienduizenden bomen die door Palestijnen waren geplant en door Joodse kolonisten ontworteld zijn. Het leger speelt dan een andere destructieve rol: het in beslag nemen van honderden landbouwmachines van Palestijnen.
De God van Israël vond mindfulness uit, niet de boeddhisten
Christenen van uiteenlopende denominaties hebben hun eigen christelijke meditatie. Op intranet zijn tal van protestantse gemeentes, rooms-katholieke parochies, praktijken van hulpverleners en organisaties te vinden, die ermee actief bezig zijn. Een bron van inspiratie voor hen vormen monniken uit de 3de en 4de eeuw . Deze kluizenaars en kerkvaders leefden in de woestijn van bijvoorbeeld Egypte om zich te wijden aan God door te bidden, te vasten en te mediteren.
Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (13)
In onze samenleving vindt ook een splitsing plaats. De boze en verontwaardigde reacties van de ‘verliezers’ worden als niet bij ons behorend afgesplitst, zodat er niet meer mee omgegaan hoeft te worden. De kansarme ander voor wie het luxueuze leven niet haalbaar is, wordt een figuur waar we niet meer mee willen vertoeven.
De Boeddhistische blik – Kan ik de wereld veranderen? (4 en slot)
Filosoof en publicist Jan Bor (1946) neemt ons mee in de vierdelige documentaire serie ‘Kan ik de wereld veranderen?’ op een zoektocht naar de relatie tussen het ‘ik’ en de wereld om ons heen.
Evan Thompson is geen boeddhist, maar wel een vriend deel II
De mindfulnessmanie raast als een gek door de Noord-Amerikaanse samenleving, schrijft de hoogleraar vrij vertaald. Mindful leven, mindful ouderschap, mindful eten, mindful seks, mindful leiderschap en de lijst gaat maar door. Veel boeddhisten storen zich aan deze manie en geven aan dat ‘mindfulness training’ geen ethisch neutrale techniek is om stress te verminderen en om concentratie te bevorderen.
Ekayano maggo – de kern van het pad naar zelfrealisatie
Guy E. Dubois is auteur van verschillende werken over de leer van de Boeddha. Verder heeft hij verschillende vroeg-boeddhistische suttas vertaald vanuit het Pali naar het Nederlands en deze teksten becommentarieerd. Als yogi is hij volledig ongebonden t.o.v. elke boeddhistische stroming. Hij interpreteert de dhamma op een vrijgevochten manier. Al zijn boeken stelt hij gratis ter beschikking aan de lezers van het Boeddhistisch Dagblad
Word gelukkig als een boeddhistische monnik
Een van de meest verrassende ontdekkingen die Thubten tijdens zijn retraites deed, was dat geluk een keuze is. Thubten schrijft zelfs dat je voor geluk gewoon een knop in je geest moet omzetten. Het probleem is alleen dat deze knop zo moeilijk te vinden is. Hoe je dat knopje moet vinden beschrijft hij in elf hoofdstukken. Daarbij geeft hij allerhande adviezen, instructies in verschillende soorten meditatie en hij illustreert dit alles met duidelijke alledaagse voorbeelden. Boekbespreking van Erik Hoogcarspel.
De Boeddhistische blik – Kan ik de wereld veranderen? (3)
Filosoof en publicist Jan Bor (1946) neemt ons mee in de vierdelige documentaire serie ‘Kan ik de wereld veranderen?’ op een zoektocht naar de relatie tussen het ‘ik’ en de wereld om ons heen.
Evan Thompson is geen boeddhist, maar wel een vriend
Waar hoogleraar Evan Thompson kritiek op heeft, is het boeddhistisch modernisme. Deze vorm van boeddhisme profileert zich volgens hem als de wezenlijke en originele kern van het boeddhisme. Het ontstond in het 19de eeuwse Azië en reageerde op het Europese kolonialisme en op de vermeende superioriteit van Europa en het christendom. De westerse wetenschap had een enorm prestige in Azië. Het christendom liftte mee en zou het beste overeenkomen met die wetenschap. De boeddhistische hervormers keerden dit om en stelden dat juist het boeddhisme bij uitstek het best overeenkomt met wetenschap, omdat dit het bestaan van een schepper God en het bestaan van een eeuwige ziel ontkent. Zij kleineerden echter de rol van ritueel en devotie in het etnisch boeddhisme, die bijgeloof waren in de ogen van de 19de eeuwse Europeanen.
De Boeddhistische blik – Kan ik de wereld veranderen? (2)
Filosoof en publicist Jan Bor (1946) neemt ons mee in de vierdelige documentaire serie ‘Kan ik de wereld veranderen?’ op een zoektocht naar de relatie tussen het ‘ik’ en de wereld om ons heen.
De Boeddhistische blik – Kan ik de wereld veranderen? (1)
Filosoof en publicist Jan Bor (1946) neemt ons mee in de vierdelige documentaire serie ‘Kan ik de wereld veranderen?’ op een zoektocht naar de relatie tussen het ‘ik’ en de wereld om ons heen. Vandaag deel 1: wie ben ik?
Kaitlyn Hatch – ‘Uitingen van witheid in het boeddhisme’
Kaitlyn Hatch: ‘Ik heb met veel frustratie te maken gehad ten opzichte van andere blanke mensen, terwijl ik geprobeerd heb om ruimte te creëren voor gesprekken die gericht zijn op antiracisme in onze praktijk. Ik word geconfronteerd met getreuzel, gemeenplaatsen en regelrechte vijandigheid.’
Kan ik de wereld veranderen? – een 4-delige documentaire serie
Filosoof en publicist Jan Bor (1946) neemt ons mee in de vierdelige documentaire serie ‘Kan ik de wereld veranderen?’ op een zoektocht naar de relatie tussen het ‘ik’ en de wereld om ons heen.
Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (11)
‘Gaslighting’* is een techniek die erop gericht is het zelfvertrouwen van iemand volledig te ondergraven, om zodoende macht over die persoon te krijgen. Het is een manier om het zelfstandig nadenken van een ander te slopen, door consequent onjuiste informatie door te geven.
Ekayano maggo – de kern van het pad naar zelfrealisatie
Guy E. Dubois is auteur van verschillende werken over de leer van de Boeddha. Verder heeft hij verschillende vroeg-boeddhistische suttas vertaald vanuit het Pali naar het Nederlands en deze teksten becommentarieerd. Als yogi is hij volledig ongebonden t.o.v. elke boeddhistische stroming. Hij interpreteert de dhamma op een vrijgevochten manier. Al zijn boeken stelt hij gratis ter beschikking aan de lezers van het Boeddhistisch Dagblad
De lessen van corona
We zijn nu massaal solidair met elkaar. We vergeten graag dat we mentaal nog steeds niet rijp genoeg zijn om ook solidair te zijn met moeder natuur en haar flora en fauna.
Middenmatigheid, cultivering van emoties in Chinese filosofie en kunst
Toen de filosoof Socrates in de rechtszaal werd gevraagd om verantwoording af te leggen voor zijn hinderlijk gedrag in de straten van Athene, antwoordde hij onder meer dat de meeste mensen zich om hun belangen bekommerden. Ze bekommerden zich om hun gezin, om hun rijkdom, en niet te vergeten om hun reputatie. Dat deed hij niet, hij bekommerde zich om zijn zelf. In de geschiedenis van het Westen is hij een van de weinigen gebleven, maar in India en China is het nut en de noodzaak hiervan altijd vanzelfsprekend geweest. Hans van Rappard heeft een stevig boekwerk geschreven over de Chinese traditie van zich bekommeren om jezelf. Boekbespreking door Erik Hoogcarspel.
Wouter ter Braake – van mao tot tao
Wouter ter Braake, de jongste stakingsleider ooit, denkt met plezier en enige trots terug aan 1970. Een jaar waarin veel gebeurde in de stad: Feyenoord kampioen, de manifestatie C70, het popfestival in Kralingen en dan de havenstaking in de nazomer. “Het was een smeltkroes van gevoelens en ideeën. Vergeet ook de Vietnam-demonstraties niet. Een rebelse tijd.”
Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (10).
Als je alleen nog maar wil wat de markt je laat geloven te willen, dan leidt dat tot uitputting van het verlangen en een gevoel van leegte, zegt de Franse filosoof Bernard Stiegler. En zonder verlangen verdwijnt het gevoel en resulteert het in een besef van zinloosheid.
