• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Dick – aandacht is toelaten

Dick – aandacht is toelaten

28 februari 2021 door Dick Verstegen

Op een bosbankje ergens in Twente, ongeveer tussen de Lemelerberg en De Steile Oever, hingen mooi ingelijste teksten. Eén ervan was: Het grootste geschenk dat je iemand kunt geven is aandacht. Die spreuk was ingelijst in de vorm van een hart. Het grappige is dat jouw aandacht tegelijkertijd ook het grootste geschenk is dat je jezelf kunt geven. Aandacht aan iets of iemand schenken is immers typisch een vorm van communicatie waarbij geven en ontvangen één worden.

Het belang van aandacht werd al in hoge mate onderstreept door de controversiële 15e eeuwse zenmeester Ikkyu, die eens buiten zijn klooster met zijn zwarte inkt-kwast bezig was. Het volgende verhaal gaat over hem: ‘Een man trad uit de menigte naar voren en sprak tot zenmeester Ikkyu: ‘Meester, wilt u voor mij opschrijven wat de hoogste, de meest verheven wijsheid is?’ Ikkyu nam meteen zijn penseel en schreef in sierlijke letters: Aandacht. ‘Is dat alles?’ vroeg de man. ‘Zou u er misschien iets aan toe willen voegen?’ Ikkyu nam opnieuw zijn penseel en schreef het woord tweemaal: Aandacht, Aandacht. De man sprak nu enigszins geïrriteerd: ‘Ik kan maar weinig wijsheid ontdekken in wat u zojuist schreef.’ Toen schreef Ikkyu het woord driemaal: Aandacht, Aandacht, Aandacht. Vertwijfeld riep de man toen uit: ‘Maar wat betekent dat woord aandacht. ‘dan eigenlijk?’ Ikkyu antwoordde vriendelijk: ‘Aandacht betekent aandacht.’

Wat is dat nou, die veelgeroemde aandacht die zo centraal staat in zen en mindfulness? Iedereen weet het, maar het is lastig onder woorden te brengen. Omdat woorden juist niet dekken waar het bij aandacht om gaat. Met woorden maak je omtrekkende bewegingen die precies de kern van aandacht missen.  Daar komt nog bij dat aandacht een dooddoener is geworden aan de borreltafel. Heb je de bus gemist, ben je gevallen, sneed je per ongeluk in je duim… ‘Ja, aandacht hè!’ is dan vaak het commentaar.

Maar aandacht heeft niks te maken met dit eigen-schuld-dikke-bult-denken. Dat zijn alleen maar ego-reutels. Hoewel je aandacht dus niet in woorden kunt vatten, ga ik toch een poging doen: erbij zijn, bewustzijn, gewaarzijn vormen omtrekkende begrippen maar komen wel in de buurt. Aardiger nog is de benadering van Paul Loomans die onlangs bij het Han Fortmann Centrum sprak. De gebeurtenissen van je dag kun je zien als een kralenketting. Doe je die zonder aandacht, dan blijven ze grijs. Doe je ze met aandacht dan krijgen al die kralen kleur. Aandacht heeft dus iets te maken met echt leven. Want leven heeft kleur. Ook omtrekkend misschien, maar het komt wel binnen.

Goed beschouwd gaat aandacht minder over doen dan over laten. Als we open en aandachtig zijn, dan is onze geest als een schotelantenne.  Alles mag binnenkomen. Is er iets dat onze aandacht trekt, dan ontstaat er vanzelf een focus. Geen focus van grijpen of pakken, maar een focus van toelaten, binnenlaten. De boom die we zien, laten we toe in ons bewustzijn. De merel die we plotseling horen, welkom! Hetzelfde mag gelden voor de pijn die we voelen. De grote Soefi-dichter Rumi zegt: Zie al die narigheid, zoals pijn, verdriet, schaamte en woede, maar als welkome gast (De herberg).

Aandacht is stil en nauw verbonden met wat in het boeddhisme de ‘zoheid’ wordt genoemd; het leven precies zoals het is. Kun je daar echt voor openstaan en het aanvaarden, dan schept dat een ongekende ruimte. Met echte aandacht zing je je los van oordelen en betreed je het veld van compassie, verwondering en eenheid. Je kunt je er elk moment van de dag en de nacht in oefenen. Met alles wat verschijnt in je bewustzijn. Misschien is dat alles èn waarin het verschijnt zèlf wel ons bewustzijn…

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Dick Verstegen, Geluk, Zen Tags: aandacht, compassie, doen en laten, echt leven, kralenketting, Lemelerberg, oordelen, Paul Loomans

Lees ook:

  1. Arrogantie
  2. Imagine more religion in voetbal, John
  3. Mag het iets minder?
  4. Houd gewoon op met …(3)

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Peter Weenink zegt

    28 februari 2021 om 19:27

    helemaal goed .
    Met aandacht geven aan mijn bezigheden wordt de wereld stil

  2. Piet Nusteleijn zegt

    1 maart 2021 om 10:02

    Dick, jouw laatste zin: “misschien is dat alles èn waarin het verschijnt zélf wel ons bewustzijn….
    Misschien kan het woord “bewustzijn” ook vervangen worden door het woord “aandacht”.

    ….er is alleen aandacht…

    Uit “het licht in jezelf” van J.Krishnamurti. Over meditatie en vrijheid, p.14:

    “Als je je volle aandacht geeft, met je lichaam, je zenuwen, je ogen, je geest, je gehele wezen, dan is er geen centrum vanwaar je aandacht geeft, dan is er alleen maar aandacht. Die aandacht is volstrekt zwijgen.
    Laat dit goed tot je doordringen. niemand anders zal je dit vertellen, schenk dus al je aandacht aan wat er wordt gezegd, zodat het luisteren zelf een wonder van aandacht wordt. In die aandacht zijn er geen grenzen, zijn er geen scheidslijnen en is er dus ook geen richting.
    Er is alleen aandacht, en als die aandacht er is, is er geen “ik” en “jij”, is er geen dualiteit, is er niet iemand die waarneemt en iets wat waargenomen wordt. Dit is niet mogelijk wanneer de geest zich in een bepaalde richting beweegt.

  3. Joppe van der Spoel zegt

    1 maart 2021 om 11:39

    Hierom lees ik nou het BD. Weer zo’n mooi stukje waar ik even stil van ben.
    En ook van de reacties.
    Leuk detail, Krishnamurti lezend als 20 jarige geraakte ik op deze weg.
    Een van de uitspraken van hem die ik altijd heb meegedragen was ongeveer: “De meeste mensen letten maar net genoeg op om geen ongelukken te krijgen”.Hier wordt de noodzaak van aandacht direct duidelijk.

    Bedankt heren

  4. Wulf zegt

    1 maart 2021 om 19:14

    ‘Goed beschouwd gaat aandacht minder over doen dan over laten. Als we open en aandachtig zijn, dan is onze geest als een schotelantenne. Alles mag binnenkomen’? Een HSP mens (highly sensitive person), oftewel ‘zeer gevoelig persoon’ waaronder ongergetekende, zal bij bovengeciteerde zin hopen; mag het een onsje minder zijn?!

Primaire Sidebar

Door:

Dick Verstegen

Columnist Dick Verstegen is zenleraar en oud-hoofdredacteur van de VNU dagbladen. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

02 feb
Meditatie in het dagelijks leven
2 feb 23
05 feb
Zen ochtend met Doin Sensei
5 feb 23
05 feb
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
5 feb 23
05 feb
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
5 feb 23
05 feb
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
5 feb 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Erik – Een kleine geschiedenis van de leegte

    Erik Hoogcarspel - 1 februari 2023

    Logica is als de Formule 1: het geeft een hoop lawaai, maar het leidt ergens naar. Leegte gaat ook nergens naartoe, het heeft geen geschiedenis, dat hebben alleen de mensen die erover praten.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer

    Kees Moerbeek - 15 januari 2023

    De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.

    De twee hersenhelften ondergaan een hiërarchie verwisseling

    Rob van Boven en Luuk Mur - 11 januari 2023

    Een vriendin brak haar voet op vier plaatsen en kwam thuis te zitten. Ze woont alleen en toen ze de thuiszorgmedewerkster vroeg een boterham te smeren voor haar, was het antwoord dat ze dit niet mocht doen volgens haar protocol.

    Paul Boersma – Meditatie en pijn

    Paul Boersma - 10 januari 2023

    We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • De virtuele denkster 407
    • Dick – Leegte die liefde is
    • Wakker Dier prikt romantisch beeld van zuivelsector door
    • Renske – haiku
    • Seitan neprunderlapjes met pittige saus

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens