Hij denkt aan de huismeester van zijn appartementencomplex. Vorige week haalde hij de trekker over. Vijf jaar geleden overleed zijn dochter. Het leven had hem in die tijd ‘ondermijnd’, zoals de mensen zeiden. De overleden dochter was een legitieme reden voor zijn daad. Dat zelfmoord een individuele actie is, voorbereid in de stilte van het hart, kan niemand begrijpen. Er moet een heldere aanleiding zijn voor de vlucht van het licht. Zonder aanleiding kan het iedereen ondermijnen.
Vipassana
Voorbij leven en dood
Tijdens vipassana-retraites wordt veelal ‘het Satipatthana Sutta’ als basis gebruikt. Het is mijn ervaring dat bij de contemplatie op het lichaam met name het onderdeel van het vergaan van het lijk in verschillende stadia niet voorkomt tijdens retraites die ik gevolgd heb, bij toch heel wat verschillende leraren.
Concept en werkelijkheid in Vipassana
In Vipassana-onderricht is het vermogen om onderscheid te kunnen maken tussen concept en werkelijkheid, de eerste taak die de yogi goed moet kunnen realiseren. Zonder een daadwerkelijk begrip over wat conceptueel is en wat werkelijkheid is tijdens het kijken, horen, zien, spreken, denken, bewegen, zitten, lopen enz. kan de yogi de echte Vipassana fase niet bereiken.
Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie
De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.
Evam me suttam; aldus heb ik gehoord…Vitakkasanthana-Sutta MN 20
In de Vitakkasanthana-Sutta, ‘het stoppen der gedachten’ (MN 20) geeft de Boeddha vijf methoden om storende gedachten tijdens de meditatie te verwijderen door het bewust verplaatsen van de aandacht.
Gelijkmoedigheid, naar streven door het einddoel los te laten
Gelijkmoedigheid is een kernbegrip in het Boeddhisme, maar kan bij de doorsnee Nederlander niet op veel sympathie rekenen. Tijd om enkele misverstanden op te helderen.
Raciale gelijkheids-training in de Vipassana organisatie van S.N. Goenka
‘We leven in de maatschappij waarin we ons bevinden; we leven niet in [vipassana-meditatie] centra. We gaan naar centra om te leren, te studeren, te oefenen, maar we leven in de wereld. En de wereld waarin we leven, [in] de realiteit van die wereld zijn er bepaalde graden van ongelijkheid. Je zou het zelfs lijden kunnen noemen.’
Mindfulnesstrainer Eveline Brandt: “We lijden allemaal. Zeker in deze tijden.”
“Mediteren was heilzaam voor me. Maar als je me vraagt wat het mediteren me nu precies heeft gebracht, parafraseer ik het liefste de Boeddha: ‘Het heeft mij niets gebracht. Maar ik ben er wel veel door kwijtgeraakt: bijvoorbeeld angst, woede en irritatie.’”
Waarom boeddhisme werkt – Robert Wright
Vipassana-meditatie kan ons helpen om de affectieve reacties en oordelen over dingen langzamerhand van de zuivere waarneming af te pellen. Zeer ervaren meditatoren kunnen dingen waarnemen zonder essentie, zij zien “leegte”.
Bay Hagebeek – van vipassana naar zen
‘Ikzelf maak deze meditatieve overstap nu heel bewust. Mijn keuzes zijn nooit impulsief. Anderen zien niet wat voor contemplatie daaraan voorafgaat. Mijn levensloop roept daardoor nogal eens ongevraagd commentaar op. Alsof ik niet tevreden zou zijn met wat ik heb of ben.’
Boeddhisme in Tibet – een lange geschiedenis
Vanaf het begin van zijn onderricht heeft de Boeddha grote nadruk gelegd op het feit dat je hem niet moest geloven, dat zijn leer geen dogma of religie was, en dat je het leven in al zijn facetten zelf moest onderzoeken. Alleen als je je eigen psyche onderzoekt, wordt dat wat je ontdekt je eigen inzicht. Daarom was een van zijn uitspraken ‘Wees je eigen eiland’, dat wil zeggen, vertrouw op jezelf en niet op de leer of op de leraar.
Zachte discipline
Vipassanameditatie is een prachtig middel, maar is niet altijd leuk. En meditatie werpt weinig vruchten af, als we het alleen maar doen wanneer we het leuk vinden. Soms moeten we een beetje tegenzin overwinnen om ons tot de zitmeditatie te brengen.
Het uitwisselingsgesprek tijdens retraites – deel 2
Zo trainen we ons via een individueel of groepsmatig uitwisselingsgesprek ook in het mild en mindful communiceren. Dit alles onder het mooie kernachtige motto van Loesje: ‘Iedereen accepteert me zoals ik ben. Nu ik nog’.
Het uitwisselingsgesprek tijdens retraites – deel 1
Mediteren is een wonderlijk gebeuren. Het lijkt heel eenvoudig en dat is het eigenlijk ook. Misschien is het wel zo eenvoudig dat we in een mum van tijd terechtkomen in vertrouwde patronen en dan onbewust iets uitvergroten of juist als verstoring van de beoefening gaan benaderen.
Boekbespreking – De wereld als verschijning, fenomenologie en de 20e eeuw
De titel van dit boek is een beetje misleidend, de wereld verschijnt namelijk nooit en kan daarom nooit een verschijning of een verschijnsel zijn. Met het woordje ‘wereld’ bedoelen we gewoonlijk alles wat er is, dus ook wijzelf en het is niet erg moeilijk om in te zien dat het geheel nooit aan een deel kan verschijnen. Je kunt per slot van rekening ook niet je huis in zijn geheel zien als je thuis bent.
Thich Nhat Hanh – this body is not me
Birth and death are only doors through which we pass,
sacred thresholds on our journey.
Het gebruik en weer loslaten van hulpmiddelen in de vipassana meditatie
Er zijn mensen die vanaf het begin dat ze gaan mediteren weerstanden hebben om te benoemen. Er wordt dan wel opgemerkt dat het labelen ze in de war brengt of dat het in hun hoofd gaat zitten. Benoemen is een hulpmiddel en als het niet positief bij je werkt is het beter om het niet te gebruiken. Als je wat langer mediteert is het zinvol kritisch te kijken hoe je het benoemen gebruikt.
Gelijkmoedigheid kan bij doorsnee Nederlanders niet op veel sympathie rekenen
Allereerst is het goed vast te stellen dat het niet mogelijk is om resultaatgericht naar gelijkmoedigheid te streven. Wat dat betreft staat zij op dezelfde hoogte als verwante begrippen zoals geluk en innerlijke vrijheid. Als ik gelukkig, gelijkmoedig of innerlijk vrij wil zijn, kan ik daar wel naar streven, maar alleen indirect: door het einddoel weer los te laten.
Vipassana voor beginners
Wat verstaan wij onder mediteren? Is het iets fysieks of is iets mentaals? Heeft de lotushouding zit of de halve lotushouding daar invloed op?
Vaccinatie gezien vanuit het perspectief van vipassana
Het volstaat dus als boeddhist om zich te confirmeren op het niveau van conventie, om alles te doen wat nodig is om rust, stabiliteit en veiligheid van anderen te bevorderen en te waarborgen.
Podcast #14 – Verbonden met Myanmar
Joost gaat in gesprek met Riët over de huidige situatie in Myanmar (Birma) sinds de militaire coup van 1 februari waarbij de gekozen leiders gevangen zijn gezet.
Vipassana als juiste zienswijze, juiste intentie.
Oplettendheid op de zintuigpoorten leidt tot het begrip dat vooringenomen voorkeur en afkeer ontevredenheid tot gevolg heeft wegens de geconstateerde discrepantie met de werkelijkheid: het niet kunnen bevredigen van de wensen. Hierdoor ontstaat terughoudendheid (bij voldoende rijping van voorwaardelijke inzichten) ten opzichte van de eigen geconditioneerde en geïnternaliseerde persoonlijke voorkeuren. Dit is het zien van de oorzaak van lijden: de eigen hunkering naar bevrediging van de zintuigelijke behoeften.
Vipassana in ontstaan-in-afhankelijkheid
Waar lijden zich openbaart gaat het altijd gepaard met hechten en verlangen, en verlangen kan alleen gebeuren als wij het idee van een “zelf” als uitgangspunt hebben. Het is het werk van vipassana om de yogi te tonen dat er uiteindelijk geen zelf is, dat het zelf alleen een verdraaiing van perceptie was die veroorzaakt werd door de samenbundeling van de vijf constituenten. In nibbana echter is vipassana overbodig geworden en houdt het vanzelf op.
Ina Fisher – zitzak, yoga en mindfulness
Ina Fisher: ‘Ik beken, ik kijk weleens rond, zo tijdens een retraite. Een gedachte heeft me in de greep; waar ben ik eigenlijk mee bezig? En dan zie ik mijn buren. De gebogen ruggen, de hangende hoofden. En dan vult mijn hart zich met compassie.’
