Ja, wat is meditatie eigenlijk? En hoe werkt het precies? Meestal hoor je dan dingen als ‘meditatie is een manier om de geest tot rust te brengen’. Maar dat zegt maar weinig. Neurowetenschapper Ruben Laukkonen formuleerde samen met prof. Heleen Slagter de eerste wetenschappelijk definitie en theorie van ‘deconstructieve meditatie’, waaronder vipassana-meditatie, in de paper From many to (n)one: Meditation and the plasticity of the predictive mind.
Vipassana
Vipassana en Pasen
Ik mediteerde al jaren, maar eigenlijk deed ik maar wat. Het wordt een project voor de komende jaren. Ik schafte een houten bankje aan, een meditatiekussen en een warme deken en ik probeerde vaste tijden aan te houden voor meditatie, ‘s ochtends en ’s avonds. Het mediteren gaf me evenwicht en rust. Ik sliep beter en voelde me meer verbonden met alles om mij heen. En heel soms was ik op een plek van liefde en vrede.
Sanne Helbers – de dag dat Albert Camus de Boeddha tegenkwam
Hij denkt aan de huismeester van zijn appartementencomplex. Vorige week haalde hij de trekker over. Vijf jaar geleden overleed zijn dochter. Het leven had hem in die tijd ‘ondermijnd’, zoals de mensen zeiden. De overleden dochter was een legitieme reden voor zijn daad. Dat zelfmoord een individuele actie is, voorbereid in de stilte van het hart, kan niemand begrijpen. Er moet een heldere aanleiding zijn voor de vlucht van het licht. Zonder aanleiding kan het iedereen ondermijnen.
Voorbij leven en dood
Tijdens vipassana-retraites wordt veelal ‘het Satipatthana Sutta’ als basis gebruikt. Het is mijn ervaring dat bij de contemplatie op het lichaam met name het onderdeel van het vergaan van het lijk in verschillende stadia niet voorkomt tijdens retraites die ik gevolgd heb, bij toch heel wat verschillende leraren.
Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw
KNMI regen en natte sneeuw.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Concept en werkelijkheid in Vipassana
In Vipassana-onderricht is het vermogen om onderscheid te kunnen maken tussen concept en werkelijkheid, de eerste taak die de yogi goed moet kunnen realiseren. Zonder een daadwerkelijk begrip over wat conceptueel is en wat werkelijkheid is tijdens het kijken, horen, zien, spreken, denken, bewegen, zitten, lopen enz. kan de yogi de echte Vipassana fase niet bereiken.
Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie
De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.
Evam me suttam; aldus heb ik gehoord…Vitakkasanthana-Sutta MN 20
In de Vitakkasanthana-Sutta, ‘het stoppen der gedachten’ (MN 20) geeft de Boeddha vijf methoden om storende gedachten tijdens de meditatie te verwijderen door het bewust verplaatsen van de aandacht.
Gelijkmoedigheid, naar streven door het einddoel los te laten
Gelijkmoedigheid is een kernbegrip in het Boeddhisme, maar kan bij de doorsnee Nederlander niet op veel sympathie rekenen. Tijd om enkele misverstanden op te helderen.
Raciale gelijkheids-training in de Vipassana organisatie van S.N. Goenka
‘We leven in de maatschappij waarin we ons bevinden; we leven niet in [vipassana-meditatie] centra. We gaan naar centra om te leren, te studeren, te oefenen, maar we leven in de wereld. En de wereld waarin we leven, [in] de realiteit van die wereld zijn er bepaalde graden van ongelijkheid. Je zou het zelfs lijden kunnen noemen.’
Mindfulnesstrainer Eveline Brandt: “We lijden allemaal. Zeker in deze tijden.”
“Mediteren was heilzaam voor me. Maar als je me vraagt wat het mediteren me nu precies heeft gebracht, parafraseer ik het liefste de Boeddha: ‘Het heeft mij niets gebracht. Maar ik ben er wel veel door kwijtgeraakt: bijvoorbeeld angst, woede en irritatie.’”
Waarom boeddhisme werkt – Robert Wright
Vipassana-meditatie kan ons helpen om de affectieve reacties en oordelen over dingen langzamerhand van de zuivere waarneming af te pellen. Zeer ervaren meditatoren kunnen dingen waarnemen zonder essentie, zij zien “leegte”.
