• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Zitzak, yoga en mindfulness

23 mei 2015 door gastauteur

Gaap. Nóg een half uur te gaan. Nog maar even verzitten, mijn been slaapt nu al. Regelmatig heb ik dat soort momenten gehad in mijn ‘meditatiecarrière’. En inmiddels loop ik al aardig wat jaren mee in de wereld van mindfulness en yoga. Ik benoem deze tradities expres als aparte grootheden. Omdat ze ook ieder op hun eigen weg zijn uitgegroeid.

Tekst Ina Fisher

Soms merk ik zelfs strijd. Vooroordelen en beeldvorming blijken hardnekkig. En dat vind ik jammer. Temeer omdat er in de grond veel overeenkomsten te vinden zijn. Het streven naar de ontsluiering van de wereld zoals we die kennen, het ervaren van eenheid en verlichting, om maar iets te noemen. Verder kennen beide tradities een belangrijke rol toe aan het cultiveren van gezonde vrttis (tendensen van de geest) (Hindoeïsme) of bhramaviharas (onmetelijke kwaliteiten) zoals men ze placht te noemen in het boeddhisme, waaruit de mindfulness weer is voortgekomen.  Die vier hoedanigheden zijn het cultiveren van vriendelijkheid, mededogen, medevreugde en kalmte. Zonder nu een traktaat te maken van de historische, culturele en filosofische achtergronden van beide stromingen, wil ik de praktijk eens toelichten.

Heel zwart-wit gesteld lijkt de meditatiewereld op ‘zitten tot je een ons weegt’ en de yogawereld op het zich ogenschijnlijk beperken tot ‘asana’s doen tot je erbij neervalt’ (ik zei al: ‘zwart-wit’).

‘Laat je hersenen niet zitten’. Zegt Erik Scherder in zijn boek met dezelfde titel.  Nou, dat is interessant, gezien in het licht van de meest ultieme zitters die ik ken, de Vipassana-retraitegangers. Tuurlijk word met dat zitten iets beoogd, iets verondersteld, gehoopt, gewerkt naar, benoem het maar.  En  ja, gelukkig heb ik ook weleens een retraite verlaten met een gelukzaligheid waarvan ik het bestaan wel vermoedde maar niet ervaren had.

Doel en middel

Maar misschien verdient het zitten wat meer nuance? Is het geen doel op zich maar een middel? Ik heb het weleens voorzichtig geopperd, een beetje meer beweging, kan dat? Weerstand is het beste woord voor wat ik dan ontmoet.  Gehecht als men kennelijk is aan gewoonten. Het zitten lijkt een eigen leven te gaan leiden. Het Centrum voor Mindfulness in Amsterdam stelt bijvoorbeeld als voorwaarde voor deelname aan een mindfulnesstraining over leiderschapsontwikkeling dat je  ‘drie jaar meditatie-ervaring en een regelmatige, dagelijkse praktijk van zitmeditatie’ moet hebben. Dit verondersteld iets. Zeg dat dan, denk ik dan. En wat wil je dan zeggen?

Dat je door te zitten het leven in al zijn complexiteit door krijgt? Dat je jezelf doorkrijgt? Dat je ontdekt wat Boeddha ontdekt?  Kortom, dat je WIJS wordt? Zo niet verlicht? Was het Boeddha niet die zoiets zei als ‘doe niet wat ik doe maar zoek zelf ’?

Ik kan me nog een retraite herinneren met Martine en Stephen Batchelor, deze laatste staat bekend als een atheïstische boeddhist . Acht dagen samen. Veel zitten, loopmeditatie en interessante dhammatalks. En aan het eind mocht je dan iets zeggen. Toen vertelde een man dat hij nog nooit zoveel geleerd had als bij deze retraite door de kernachtige opdrachten tijdens de informele perioden. What is your feelingtone, how is the vedana?. En hij zat al jaren. Die opdrachten waren bedoeld om de complexe werking van zintuigen en geest te doorgronden en vooral hoe snel wij daar een ‘ik’ van maken. En daar heel erg mee verkleefd raken, tot vervelens toe.

Natte douchecel

Een ander iets, een documentaire van de boeddhistische omroep stichting over wat kennelijk nogal een status heeft onder de  Tibetaanse zitters:  ‘Drie jaar, drie  maanden en drie dagen’ heette de film. In stilte en volledig van de wereld zitten. Indrukwekkend en huiveringwekkend. Een echtpaar dat zijn min of meer volwassen kinderen laat voor wat ze zijn. Geen contact toegestaan. En dan na drie jaar concluderen dat ze zich nog steeds ergeren aan het feit dat hun voorganger de douche nat heeft achtergelaten en zijn handdoek niet heeft opgeruimd. En je mag er niks van zeggen, hier past diep mededogen.

Ik beken, ik kijk weleens rond, zo tijdens een retraite. Een gedachte heeft me in de greep; waar ben ik eigenlijk mee bezig? Soms nogal opstandig, of verveeld, dat lijkt me niet zó raar, na uren zitten of vooruit, lopen. En dan zie ik mijn buren. De gebogen ruggen, de hangende hoofden. En dan vult mijn hart zich met compassie. Ik zou zó graag even wat lichtheid brengen in hun houding. Tuurlijk mag je oefenen met pijn en ongemak. Maar je hoeft het niet  op te roepen of te versterken? Het lichaam, de houding, is de drager van stemmingen, gevoelens. En ze hebben een wisselwerking op elkaar!  Gaat het bij meditatie niet ook om het zien van gewoontepatronen. In denken én doen? En als iets een gewoontepatroon volgt is het wel ons lichaam. Reframing the body is a kind of reframing the mind.

Lopen als een lama

Lama Mipham
Lama Mipham

Het kan ook anders.  Lopen als een lama.  De Tibetanen kennen behalve het 3-jarige zitten ook een rennende lama. Mipham, de spiritueel leider van de Shambalatraditie. Hij loopt marathons. ‘We doen eigenlijk nooit iets volledig. Volgens mij is het gezond om af en toe alleen even met je lichaam bezig te zijn. Hardlopen leent zich daar uitstekend voor’. Goed zo jongen. In mijn optiek is dit een actieve uitvoering van de Satipattana-sutta  ‘als ik loop, dan loop ik, als ik adem, adem ik’.  In zijn boek ‘Running Boeddha’ houdt hij een warm pleidooi om mediteren en hardlopen te combineren c.q. te integreren. Hij zegt dat het  makkelijker is om hardlopers  aan het mediteren te krijgen dan mediteerders aan het hardlopen. Terwijl die laatste toch gaan zitten om zich te oefenen in het loslaten van gehechtheid?  Hu?

Maar goed,  je hoeft niet te rennen. Met gewoon basale yogaoefeningen kom je ook een eind. Al was het alleen al het loskomen van je kussen en dan bedoel ik niet alleen fysiek. Yogi’s schieten naar mijn smaak daar weleens weer in door, maar bezig blijven met asana’s, gericht op mooi, prettig, lekker. Of zoals ik het een yogaleraar een keer hoorde zeggen ‘het lijkt wel of veel yogi’s bezig blijven hun instrument te stemmen en vergeten muziek te maken’.  Asana betekent nog steeds ‘zetel’ en ruimer vertaald ‘de manier van zitten’.

Asana’s zijn er ook om licht en ruimte te ervaren. En om in de beweging te zien dat het lichaam zijn eigen wetten en wijsheid heeft. Ook dan kun je ervaren dat alles verandert, vergankelijk is en ongrijpbaar. En dan weer met compassie je kussen opzoeken. Met hernieuwde aandacht en openheid Zijn.  Ergens wetend, te midden van dit al; die zit als een wijze.

Ina Fischer portretIna Fisher volgde na haar Hbo-opleiding tot groepsleidster de docentenopleiding voor yoga bij de Stichting Yoga en Vedanta, waar zij in 2006 haar diploma haalde. Daarna heb volgde zij diverse meditatieretraites en rondde in 2010 de 2-jarige Dhammaverdiepingscursus af.  Deze is gericht op de vipassana, ook wel inzichtsmeditatie of mindfulness genoemd. Vanaf september 2010 geeft zij les aan de Yoga- en Vedanta Docentenopleiding in Doorn. In 2012 rondde zij de Vervolgopleiding Mindfulnesstrainer (See True) af. Ina is aangesloten bij de Vereniging Yogadocenten Nederland, is lid van de Vereniging Voor Mindfulness en staat als docent geregistreerd in het Centraal Register Kort Beroeps Onderwijs (CRKBO).

 

 

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Columns, Vipassana Tags: Ina Fisher, retraite, verlicht, Vipassana, wijsheid, yoga

Lees ook:

  1. Eén retraite, twee belevenissen, les voor de toekomst
  2. Dingeman Boot, dhamma-wegwijzer en spirituele vriend voor velen
  3. Op retraite in ‘het Wapse’
  4. Metta en vipassana als twee paarden voor één kar

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Hennie zegt

    23 mei 2015 om 09:06

    Dag Ina, ik heb me verbaasd over je artikel. Je hebt natuurlijk volkomen gelijk! Ik ben sinds een aantal jaren bezig met (en dan moet ik dus zo’n term kiezen) bewustwording van mijn gedachten, training van mijn geest,na te denken over (boeddhistische) wijsheden. Daarbij heb ik 2 jaar ‘gezeten’ maar daarna ben ik verder gegaan met andere methoden. Gewoon in t dagelijks leven. Ik heb meditatie ALTIJD al als een middel gezien. Voel me t meest verwant met de Shambhala – traditie (Pema Chodron) waarin meditatie naar mijn idee ook expliciet als middel wordt benoemd. Terechte verwijzing naar de uitspraak van Boeddha dat we zelf moeten zoeken! Ga zo voort! Hartelijke groet

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 1 maart 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • 3 maart 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 3 maart 2021
    Weten - Niet Weten | Cursus Lotus Trilogie online
  • 3 maart 2021
    Lezingenserie 'Mystiek leven'
  • 4 maart 2021
    Doorlopende groep Vipassana Haarlem
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boeddhisten ontwaakt (deel 3)

Kees Moerbeek - 28 februari 2021

Grant onderzoekt hoe de geleerde Rahula zijn begrip van de kern van de leer van de Boeddha kan verenigen met de claims van het door Dharmapala geïnspireerde Singalese nationalisme. Rahula nam volgens Grant ‘zijn toevlucht tot de intellectuele strategie die claimt dat verschillende historische omstandigheden vragen om een andere manier van de uitleg van de boodschap van de Boeddha.’ Hij doet een beroep op het historisch moment om de interpretatie van het boeddhisme in de Mahavamsa te rechtvaardigen en daarmee zijn eigen activistische politieke agenda.

Mijmeringen over bewustzijn

Rob van Boven en Luuk Mur - 23 februari 2021

Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven.  Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 2 en slot))

Erik Hoogcarspel - 21 februari 2021

Het is niet verwonderlijk dat het begrip “gelijkheid” in andere culturen geen rol speelt. Blijkbaar heeft men daar wel van de ervaring geleerd. Voor Confucius waren rangen en standen in de maatschappij noodzakelijk voor een harmonische en goed functionerende samenleving. Een referendum zou volgens hem alleen maar tot grote rampen leiden, want ongeletterde en slecht opgevoede mensen kunnen niet weten wat het beste is voor ieder.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 1)

Erik Hoogcarspel - 20 februari 2021

We leven in procrustische tijden waarin gelijkheid heilig is geworden. Onderscheid, discriminatie, is zo’n beetje de bron van alle kwaad. We moeten allemaal gelijk zijn. Alle kinderen in een klas, allemaal schaatsen of naar het strand op hetzelfde moment, allemaal dezelfde kleding en dezelfde maten, met wat elastiek in de stof past het toch wel.

Paul Boersma – Het portret als valkuil

Paul Boersma - 16 februari 2021

Het Boeddhabeeld is een symbolische weergave van de vergoddelijkte mens, van de verlichte mens, van de mens waarin wijsheid en mededogen tot volle ontplooiing zijn gekomen. Het is een toonbeeld van harmonie.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Boeddhisten ontwaakt (deel 3)
  • Dick – aandacht is toelaten
  • Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (8) – de boeddhistische kloosterling
  • Mijn (tijdelijke) staat van zijn
  • Ardan

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens