Het begrijpen van de ware aard van de dingen komt neer op inzicht in de vergankelijkheid, onbevredigdheid en zelfloosheid van alle geconditioneerde verschijnselen.
Pali-Canon
Guy – De drie vergiften (P. kilesas)
Kilesas zijn bezoedelingen, onheilzame mentale staten die de geest infecteren.
Guy – De Wijze (P. & Skr. Muni)
Het begrip ‘Muni’ is een oud concept en dateert van vóór de pre-boeddhistische tijd. De term slaat op een zwijgzame, solitair levende asceet die gekenmerkt is door een bijzonder hoge graad van verinnerlijking, zelfbeheersing en terughoudendheid.
De oplossing van het aloude en tragische misverstand over Boeddha’s Anatta-leer
In Boeddha’s eigen – beroemde – woorden, zouden we bij alles wat we ervaren moeten bedenken: ‘N’etam mama, n’eso’ham asmi, na me so atta’ – ‘Dit is niet van mij, dit ben ik niet, dit is niet mijn zelf.’ Hiermee wilde hij eens en voor goed duidelijk maken, dat verschijnselen in het relatieve bestaan – inclusief onze gedachten, gevoelens en ziele roerselen – vergankelijk zijn en dus geen vaste, blijvende kern hebben en dat we ons dus er beter niet aan kunnen hechten.
De Boeddha als mens
De historische Boeddha is al lang dood. En dat komt de latere volgelingen goed uit. Over een dode meester kan je fantaseren, je kunt hem belangrijk maken, beter, bovenaards. Je kunt projecteren, een droom om hem heen weven. Dan wordt hij meer mythe dan realiteit. En de Boeddha is er niet meer om te zeggen: “Nee, zo bedoelde ik het niet.”
Guy – Vormen
Fixeer je niet op vormen. Identificatie met vormen creëert slechts begoocheling: onwetendheid, verlangen en afkeer. Kortom: illusie.
Guy – Blind is deze wereld
In dit vers wijst de Boeddha erop dat slechts weinigen de wereld observeren zoals zij werkelijk is.
Guy – Over duidelijkheid, klaarheid, scherpte
Hou je enkel bezig met het essentiële. Met wat er echt toe doet. Jouw tijd om het wezenlijke te ontdekken is schaars toegemeten.
Guy – Perfecties (P. paramitas, paramis)
Al wat naar bevrijding voert laat zich niet doctrinair insluiten. Alle paramis zijn (be)oefeningen in/naar perfectie die de dhammanuvatti van samsara tot nibbana brengen.
Guy – Boeddhanatuur (P. buddhatta)
De Boeddhanatuur is altijd aanwezig, maar niet altijd merkbaar. Door middel van meditatie kan de boeddhanatuur ervaren worden. Aangeraakt. Gevoeld. Geproefd worden.
Guy – Ekayana: universele Dhamma
Dhamma laat zich niet opdelen in verscheidenheid. Elke divergentie is slecht begrepen mensenwerk. De buddhavacana—het woord van de Boeddha—staat voor het experiëntieel ervaren van het Proces, de natuurwet, de kosmische wet.
Guy – Meditatietechnieken
De Boeddha beperkte zich niet tot één meditatietechniek. Als Vrij Onderzoeker was trial & error zijn geëigende manier van werken. Hij gebruikte alles wat dienstig was om tot Zelfrealisatie te komen.
Sleutel tot inzicht – Het laatste afscheid van de Boeddha en Yasodhara
Na haar inwijding als non, stond Yasodhara onder andere bekend onder de naam Bhadda Kaccana. In vele levens was zij de vrouw van de Boeddha geweest om hem bij te staan in zijn ontwikkeling naar het Boeddhaschap. En nu, na zo vaak aan elkaars zijde te hebben geleefd, nemen deze twee mensen voor goed afscheid van elkaar.
Guy – Het causale principe (P. idappaccayata)
De Boeddha zei: ‘ Wie Dhamma begrijpt, begrijpt paticca samuppada. Wie paticca samuppada begrijpt, begrijpt Dhamma.’
Guy – Kijk. Zie. Observeer.
Boeddha’s weg is niet de gemakkelijkste. Niet de eenvoudigste. Niet de meest voor de hand liggende.
Guy – Onthechting (P. viveka)
In de suttas komen we op verschillende plaatsen het begrip ‘viveka’ tegen. Het is een Pali-woord dat moeilijk te vertalen valt.
Guy – De Poortloze Poort
Met ‘Poortloze Poort’ wordt bedoeld: een gebeurtenis, een aspect, een citaat of een verschijnsel dat onze houding t.o.v. de relatieve werkelijkheid radicaal wijzigt, zoals bijvoorbeeld het plotse besef—het penetrerende inzicht—dat ons hele denkbeeld omtrent Reis, Doel en Inspanning van Dit Leven een volkomen geconditioneerde (door oorzaken en voorwaarden gedreven) illusie blijkt te zijn.
Guy – Over illusie (P. maya)
Er is een duidelijk onderscheid tussen enerzijds de werkelijkheid van het ‘proces’ van ontstaan, bestaan en vergaan en anderzijds de illusie van een ‘zelf’.
Boeken – De lach van de Boeddha
Ward Vandepitte, filosoof, promovendus aan de Radboud Universiteit en praktiserend boeddhist, legt in dit boek op heldere wijze uit wat de kernideeën zijn van het boeddhisme.
Guy – Een constante flux van verandering…
De toekomstige Boeddha zag (P. janami passami) dat het hele universum één doorlopende manifestatie van energie is. Hij ervoer—2400 jaar eerder dan wat Charles Darwin wetenschappelijk documenteerde—hoe alles met alles en iedereen met iedereen verbonden is. Dat alles naadloos in mekaar vloeit.
Guy – Wat gedaan moest worden is gedaan…
Op meerdere plaatsen in de Pali-canon verschijnen de cryptische woorden ‘ Katam karniyam—wat gedaan moest worden is gedaan.’ Wat is de betekenis ervan?
Guy – De essentie
‘Alles wat onderhevig is aan ontstaan, is onderhevig aan vergaan.’
Guy – Ontstaan en vergaan
Ook in de toekomst zal, nà de degeneratie van de Leer, opnieuw een bodhisattva op aarde geboren worden, de leer herontdekken, tot verlichting komen en prediken. Dit is de Boeddha Maitreya—de toekomstige Boeddha, die als een feniks herrijst uit zijn as.
Boekbespreking – The origin of Buddhist Meditation
Enkele jaren geleden hoorde ik tijdens een boeddhologenconferentie iemand beweren dat we eigenlijk helemaal niets weten van het boeddhisme. Misschien heeft de Boeddha niet eens bestaan, zei deze spreker trots.
