In november 2023 overleed Jan Veenendaal, vaste columnist en schrijver voor het BD. Hij bezocht jarenlang als vrijwilliger (langgestrafte) gedetineerden in gevangenissen en justitiële inrichtingen. Als boeddhist kwam hij van zijn kussen af. De komende tijd herplaatsen we zijn teksten over zijn gesprekken en inzet voor gedetineerden – en andere teksten, die hij onder meer schreef onder het pseudoniem Jacob Nieuwersluis.
Boeddhisme
Onze ’radicale verantwoordelijkheid’ nemen!
Als we in staat zijn om onze diepe verbondenheid met alle levende wezens te ervaren en conditioneringen te doorzien, dan valt niemand erbuiten, ook niet degenen die ons iets aandoen. Dan bedenken we ons wel twee keer voordat we met een reactie toeslaan. Dan zijn we in staat ons te beheersen, omdat we onheil willen voorkomen. En als we ons dan ook bewust zijn van de vergankelijkheid van dit aardse bestaan, dan komen ruzie en onenigheid helemaal in een ander daglicht te staan, worden volkomen futiel; want in het licht van de eeuwigheid smelten wraakgevoelens in a split second, want ik ben jij en jij bent mij.
De woorden van de Oude Cheng (1)
De oude Cheng grijpt niet in om tegemoet te komen aan de verlangens van een enkeling om gebeurtenissen in stand te houden of de loop der gebeurtenissen te veranderen. De oude tradities hoeven niet bewaakt te worden en er is ook geen revolutie nodig, maar alleen wat nu, op dit ogenblik voor de hand ligt.
Guy – dhammazaadjes – De Perfectie van wijsheid
Inzicht en beoefening van de prajnaparamita belichamen de kern van het bodhisattva-ideaal. Voor het Mahayana is dit het hoogtepunt van transcendente wijsheid—de meest perfecte manier om de ware aard van de dingen te zien. Het is te vergelijken met de manier waarop de Mahasatipatthana Sutta van het Theravada de aard van de verschijnselen forensisch analyseert en tot uiting brengt.
De virtuele denkster 457
…
Oproep – wie heeft er BoeddhaMagazines voor gedetineerden?
In de verschillende gevangenissen waar ik werk als boeddhistisch geestelijk verzorger heb ik menig BoeddhaMagazine, uitgegeven door de uitgeverij Asoka (toen in Rotterdam gevestigd) uitgedeeld (aan bibliotheken en individuele gedetineerden).
Golden Letters – Herken de aard van gedachten en ervaringen (I)
Wanneer we geen vertrouwen hebben in dit pad naar bevrijding [dzogchen] , vertrouwen in de zelfbevrijding van onsamenhangende en discursieve gedachten op het moment dat ze in de geest oprijzen en dit niet tot het meest belangrijke onderdeel van de beoefening maken, dan worden we steeds weer bepaald door de uiteenlopende potentialiteit van de geest. Dan leven we opnieuw binnen de reflecties en de altijd veranderende fantasmagorieën [geestverschijningen/waanvoorstellingen] van de droom van samsara.
Hans de Booij: ‘Boeddhisten volgen geen opleiding in het moorden’
‘Ik heb een grote behoefte aan ultieme geweldloosheid. Niet een beetje, maar zoals de Dalai Lama zegt totaal. We moeten er niet mee sjoemelen. In Birma martelen soldaten boeddhistische monniken. Voor sommigen is dat verwarrend, die soldaten zijn toch ook boeddhisten. Maar dat is niet waar, ze liegen. Boeddhisten volgen geen opleiding in het moorden of niet vermoord worden. Nog nooit zijn in naam van de Boeddha soldaten een land binnengevallen. Het zijn geen boeddhisten.’
Geen thee voor de Boeddha: Best verkopende Hey Tea Buddha Latte verboden in China
De meeste netizens geloofden echter niet dat de autoriteiten het boeddhisme wilden beschermen tegen godslastering. Ze hebben immers tientallen boeddhistische megastatues opgeblazen, wat ook godslasterlijk is, en maken zich zeker geen zorgen als iemand een verpakking met boeddhistische afbeeldingen vernietigt.
Het jaar 2024 – dag 4 – eeuwigewet
Haat, haten, gehaat.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Nathan – Zen zonder zen
Om bewust te leven, zoals binnen het zenboeddhisme, bewust de afwas doen, bewust lopen, in bewustzijn zitten (met andere woorden: leven met aandacht), heb je daarbij dan kloosters nodig? Zentuinen? Zenmeesters? Krishnamurti zei ooit eens: ‘Je hoeft geen boeddhist te zijn of te worden om geen vlees te eten.’
Seculiere moraal en spirituele moraal
Op het pad van de Boeddha komen we in aanraking met een spirituele moraal, dat wil zeggen een moraal die onderdeel van een spiritueel pad is. In de wereld om ons heen horen we mensen vaak een beroep doen op een seculiere moraal, dat wil zeggen een moraal die niet door een religie gerechtvaardigd wordt, maar wel verondersteld wordt op een of andere manier te gelden voor iedereen in de samenleving. De eerste moraal heeft als oogmerk de geestelijke bevrijding van de mens; de tweede, een goed verloop van het maatschappelijk verkeer. Oppervlakkig gezien hebben beide moralen veel gemeen; bij nadere beschouwing zijn de verschillen groot, belangrijk en leerzaam.
Guy – dhammazaadjes – Alles ontstaat uit gedachten
Alles hangt af van onze gedachten. Ons denkproces bepaalt ons gedrag. Ons hele ‘leven’ en ‘onze wereld’ wordt gecreëerd door onze gedachten. Alles ontstaat in de geest, zowel het aangename als het onaangename. Wat we als een probleem ervaren ontstaat in onze geest. Wat we als vreugdevol aanmerken, ontstaat in onze geest. We klampen ons vast aan onze gedachten. We identificeren ons met onze gedachten. We worden er één mee. Upadhi. Gedachten zijn er de oorzaak van of we ons gelukkig of ellendig voelen. Gedachten zijn machten.
‘Hart van onderwijs’ in Boeddha in de polder van Joris Linssen
Joris Linssen ervaart zelf hoe spiritualiteit en zingeving krachtige hulpmiddelen kunnen zijn. Daarvoor is het niet nodig stil op een kussen te zitten, maar kun je ook in beweging komen. Zoals leerkracht Douwe Hoitsma die niet heeft gewacht tot het schoolsysteem ging veranderen maar zelf een aanvullend lesprogramma heeft ontwikkeld op de Josefschool in Muiden.
Wouter ter Braake – Deze drie boeken gelezen
‘Het goede hart’. Kern van het boek zijn de beschouwingen van de Dalai Lama van vijf teksten uit het Nieuwe Testament. Zijn beschouwingen brengen een verdieping van het begrip van zowel Boeddhistische zienswijzen als een verdieping van de zienswijzen in deze bijbelteksten.
‘Je bent aanvaard zoals je bent’
Toen ik hem in de jaren ´80 interviewde met Emile Hollman, viel me op dat Ton Lathouwers ergens helemaal geen klassieke boeddhist was. Als hoogleraar Slavische talen in Leuven raakte hij diep onder de indruk van Russische schrijvers. Hij stond ook verder voorbeeldig open voor vrijwel iedere anders denkende.
Boeddha in de bajes – echt vrij?
In november 2023 overleed Jan Veenendaal, vaste columnist en schrijver voor het BD. Hij bezocht jarenlang als vrijwilliger (langgestrafte) gedetineerden in gevangenissen en justitiële inrichtingen. Als boeddhist kwam hij van zijn kussen af. De komende tijd herplaatsen we zijn teksten over zijn gesprekken en inzet voor gedetineerden – en andere teksten, die hij onder meer schreef onder het pseudoniem Jacob Nieuwersluis.
Dalai Lama – ‘Ondanks de uitdagingen kunnen we werken aan een zinvoller leven en een betere wereld’
‘Als mensen delen we een gemeenschappelijke wens om gelukkig te zijn en vrij van pijn. We zijn sociale dieren die afhankelijk zijn van anderen om te overleven. Daarom moeten we, zoals ik vaak zeg, werken voor het welzijn van anderen. Als we ze niet kunnen helpen, moeten we er op zijn minst voor zorgen dat we ze geen kwaad doen. Ik heb gemerkt dat het helpen van anderen de beste manier is om geluk en rust voor onszelf te garanderen,’ aldus de Dalai Lama.
‘Hart van onderwijs’ in Boeddha in de polder van Joris Linssen
Joris Linssen ervaart zelf hoe spiritualiteit en zingeving krachtige hulpmiddelen kunnen zijn. Daarvoor is het niet nodig stil op een kussen te zitten, maar kun je ook in beweging komen. Zoals leerkracht Douwe Hoitsma die niet heeft gewacht tot het schoolsysteem ging veranderen maar zelf een aanvullend lesprogramma heeft ontwikkeld op de Josefschool in Muiden.
Brief (deel van een) aan Jan Veenendaal
Hier en nu, daar en dan.
Guy – dhammazaadjes – Ontwaken
Wat is ontwaken? Wat is wakker worden? Wat is Verlichting? Wat is Zelfrealisatie?
Onderdrukking door China van Tibetanen in Europa
Dawa Tsering, voorzitter van de Tibetaanse gemeenschap in Nederland, deelde ook zijn eigen schrijnende verhaal over Chinese intimidatiepogingen gericht op Tibetanen. ‘Ik heb het gevoel dat elke stap die ik zet constant in de gaten wordt gehouden. Het is een beangstigend om te bedenken hoeveel ze eigenlijk weten over mij en mijn familie en wat ze met ons zouden kunnen doen,’ zei hij.
De natuurlijke gang van het leven (III)
Er huist ook een idealist in mij. Hij streeft naar een toestand van volkomenheid en heeft zo zijn voorstellingen van het volmaakte. Wanneer de idealist doordraaft, wordt hij moralist. Dan hoort iets zo en niet zo, dan wordt zijn kijk op de werkelijkheid dé werkelijkheid en dé waarheid. Met als gevolg verstarring die fysiek voelbaar is.
Enkele dingen die elk mens hoort te weten over meditatie
Meditatie wordt vaak begrepen in termen van concentratie. In het hedendaagse India bijvoorbeeld, wordt meditatie bijna altijd gelijkgesteld aan concentratieoefeningen. Mediteren betekent dan dat men zich op iets concentreert en dat men zijn best doet om vrij te worden van gedachten. Men wordt aangespoord om gedachten uit te bannen. In de westelijke christelijke traditie daarentegen wordt mediteren gewoonlijk begrepen in termen van contemplatie: diep nadenken over bepaalde waarheden die bijvoorbeeld in de bijbel te vinden zijn.
