Dhamma kent geen referentiepunten. Referentiepunten creëren dualiteit.
Dharma en filosofie
Op deze pagina staan wat zwaardere stukken die een relevantie hebben met de leer van de Boeddha. Actuele onderwerpen belicht tegen de achtergrond van de oorspronkelijke teksten van de Boeddha. De moeite van het bewaren en bespreken waard.
Boeddha? Wie is dat? Het onderzoek (4)
Rob Velthuizen: “Boeddhisme en politiek gaan niet samen.”
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (4 en slot)
In Europa groeide het boeddhisme ook, in die jaren zeventig. Maar hoe ging het verder met de ontwikkeling van het boeddhisme in eigen land?
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (3)
Het Amsterdamse zengroepje draaide om een kleine zendo aan de Haarlemmer Houttuinen, in het pand van het textielbedrijf van een bestuurslid dat naderhand beroemd is geworden als auteur van thrillers: Janwillem van de Wetering (1931-2008).
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (2)
De jaren zestig waren de tijd van vernieuwing, ook op spiritueel gebied. Zen waaide over uit Amerika.
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (1)
In de jaren tot de Tweede Wereldoorlog kreeg de leer van de Boeddha vooral bekendheid door de theosofie.
Wil het échte sanghalid opstaan?
Het ideaalbeeld van een gemeenschap van Slimmeriken/Arya’s, ook in het vorige tweeluik benoemd, vind je ook hier terug. Maar nu, heel wat jaren na die eerste schrijfsels en heel wat eelt op de ziel verder, ben ik een stuk genuanceerder geworden over de realiteit. Ook binnen sangha’s in het Westen zie je bij vlagen gedrag als (positieve) groep, met allerlei modevlagen en elkaar (en vooral de leraren) napraten.
De Boeddhistische Blik: David Claerbout, het echte beeld
“Een echt beeld bestaat niet.” De Belgische beeldend kunstenaar David Claerbout trekt de authenticiteit van beelden in twijfel. Ook al is een beeld documentair gemaakt, het laat volgens hem niet per se zien wat er echt gebeurd is. Claerbout wil conventies over beeld ‘ondermijnen’.
Boeddha? Wie is dat? Het onderzoek (3)
Myrthe Volleberg: “Iedereen kan een stukje boeddhisme gebruiken”.
De Boeddhistische Blik: David Claerbout, het echte beeld
“Een echt beeld bestaat niet.” De Belgische beeldend kunstenaar David Claerbout trekt de authenticiteit van beelden in twijfel. Ook al is een beeld documentair gemaakt, het laat volgens hem niet per se zien wat er echt gebeurd is. Claerbout wil conventies over beeld ‘ondermijnen’.
Marc Horemans – Tussen volksboeddhisme en zen
Boeddhisme als leidraad is verschillend voor hen die de monastieke weg volgen en zij die als leek hun leven inrichten volgens boeddhistische principes. Voor de leek is het moeilijk omdat er naast zijn spirituele behoeftes ook nog de beslommeringen van het dagelijkse leven zijn aandacht vergen.
Taigu – Geloofstaal en literatuur
Wordt het ware leven niet gekenmerkt door een vlammend pathos waarin tegengestelde gemoedstoestanden zich tezelfdertijd laten gelden? De Romeinse dichter Catullus uit de eerste eeuw vóór Christus, drukte zich in enkele beknopte dichtregels zo uit: “Odi et amo. Quare it faciam requiris. Nescio, sed fieri sentio et excurcior.” In vertaling: “Ik haat en voel lief. Waarom, wil je misschien vragen, doe ik dit? Ik weet het niet, maar ik voel het gebeuren en het verscheurt mij.”
Is de Boeddha voor ons nog wel relevant nadat hij Boeddha werd?
De Boeddha heeft zich altijd tegen het Brahmanisme afgezet, net omdat er té veel (commercieel) ceremonieel was en té weinig interesse in het welzijn van de mensen door vele Brahmanen; welnu het boeddhisme is stilaan in hetzelfde bedje ziek.
Taigu – Dode dharmataal
Boeddhisme heeft iets hopeloos ouderwets, evenals het rooms-katholicisme. Ieder kan uit een historische ontwikkeling van twintig, vijfentwintig eeuwen iets kiezen wat van zijn of haar gading is en op basis van eruit opgedane inspiratie en bijkomende uitleg er op los geloven. Het levert echter nauwelijks levende, eigentijdse literatuur of poëzie op, verbeelding die mensen aanspreekt en grijpt en zich in nieuwe vormen voortplant.
Dalai Lama ontvangt Kapilavastu relikwieën van de Boeddha
De Dalai Lama, de spirituele leider van Tibet, heeft vanmorgen de voor Tibetaanse boeddhisten heilige Kapilavastu relikwieën van de historische Boeddha ontvangen. De 21 heilige relikwieën bevonden zich in RajaGuru Sri Subuthi Waskaduwa Maha Viharaya, een boeddhistische tempel in Sri Lanka.
Leven in Thailand – Geven en delen, hoe doe je dat?
Het is eigenlijk niet zo heel ingewikkeld met dat geven en delen. Hier in Thailand merken we vaak dat mensen nog steeds opgroeien met de boeddhistische leefregel dat, als je iets goeds doet voor een ander, dat je dan iets goeds doet voor jezelf, voor je eigen karma. Daar wordt hier misschien niet eens zo diep over nagedacht, dat is ‘gewoon’ een gegeven.
Zijn
Nirvana betekent het uitblussen van het zelf. Maar hoe kun je je eigen aanwezigheid uitblussen? Dan moet het iets zijn in de mens. Iets psychologisch, lijkt mij. Het zogenaamde ego, dat van ons onmensen maakt of zogenaamde helden. Hoe kunnen we het ego het beste aanpakken?
Een tekst geschreven vanuit verbazing
‘Ik heb de indruk dat sommige Zenboeddhisten en iemand als Thich Nhat Hanh de concepten dukkha en samsara niet erg centraal stellen in hun uitingen, om het voorzichtig te zeggen. Ik ben niet te beroerd om het stelliger te zeggen: die de concepten dukkha en samsara hebben verdonkeremaand in hun Dharma. Een helder statement, een diepe overtuiging, die helaas toch de meeste lezers niet zal overtuigen.’
Taigu – De M van Manjusri
De M van meditatie hebben wij eveneens paraat voor de heer Milders, mocht hij zijn mededogen en metta willen belijden en van minder, minder willen migreren naar meer, meer.
Mijmeringen over een vinger en volle maan
Dharma is geen puzzelstukje die we naar eigen goeddunken kunnen gebruiken om ons leven wat op te smukken en naar onze hand te zetten. Geen hocus pocusje om mij beter te doen voelen. Een vinger die naar de maan wijst is niet zomaar openheid maar eerst richting en daarna creativiteit om die richting uit te gaan.
Ontkennen om te kunnen groeien: Anatman
En om naar dat niveau te groeien moeten we het oude beeld van een onveranderlijk zelf loslaten, dus erkennen dat we uiteindelijk een anatman-identiteit hebben.
Ludo – Grillen
…
De woorden van de Oude Cheng (6 en slot)
Wat jullie aan het doen zijn, is net zo stom als wanneer iemand die de maan direct wil zien, daartoe het water in de plas schoonmaakt, de planten eruit haalt, een bamboeschutting om de plas zet om te voorkomen dat de wind er golfjes in maakt, of zelfs de plas laat leeglopen.
De boeddhistische heropleving in China eerste helft van de 20ste eeuw
De grotere lekengroepen beperkten zich niet tot een enkele activiteit. De Buddhist Pure Karma Society (1925) in Shanghai bijvoorbeeld had een weeshuis en een polikliniek met gratis Chinese medicijnen voor de armen. Zij zamelde geld in voor kleding en voedsel, niet alleen voor de armen, maar ook voor de slachtoffers van overstromingen en bij hongersnood, ook in andere delen van centraal China. Aan intellectuele aanhangers bood zij de mogelijkheid om bijeen te komen om te discussiëren over boeddhistische filosofie, aan vrome leden een gebedsruimte voor religieuze beoefening en voor iedereen lezingen over boeddhistische teksten. Bovendien gaf de organisatie een krant uit en had zij een radiostation, de eerste boeddhistische ter wereld.
