In het vervolg van dit sutta gaat de Verhevene over tot een van de meest diepzinnige uiteenzettingen over de centrale leer van het boeddhisme, namelijk die over het ‘niet-zelf’ (anatta).
Buddhavacana
Uposatha
Als individu ben je nooit alleen; er moet altijd op de één of andere manier rekening gehouden worden met anderen. Doe je dit niet, hou je geen rekening met anderen, dan plaatst de Boeddha die persoon onder type twee: “zij die anderen kwetsen, kwaad doen”.
‘De gelijkenis van de giftige slangen’
In gedachten houdend dat suttas oorspronkelijk uit het hoofd geleerd en gereciteerd werden, is deze tekst een typisch voorbeeld van hoe de Dhamma, de Leer, beknopt en aan de hand van een aantal opeenvolgende vergelijkingen (upaya, ‘handige middelen’) gemakkelijker kon onthouden worden.
‘Alle wezens zullen sterven, want het leven eindigt in de dood’
“Mijn oma, Heer, is gestorven. Ze was versleten, op jaren, ze had de eerbiedwaardige leeftijd van honderd en twintig jaar bereikt.”
Aandacht voor de (eigen) dood
Je beseft dat je de dingen niet tot morgen of volgende week of volgend jaar kunt uitstellen, want morgen kan voor jou misschien nooit komen.
“Welke zijn de vijf boeien van de geest die hij niet geslaakt heeft?”
“Als je slordig kan zijn, ben je dat niet; als je de gelegenheid hebt om je over te geven aan zintuiglijke prikkels, doe je dat niet; als je valt sta je terug op, opnieuw en opnieuw en opnieuw”.
André – Het boek van de bossen
In het laatste sutta treffen we een merkwaardig verhaal, een geval van verregaande scrupulositeit, aan. Daarin verwijt een godheid een monnik, die graag aan een lotusbloem ruikt, dat hij de geur van de bloem steelt en dus in zekere zin een dief is.
De timmerman en een monnik – dispuut over de dhamma
Er is één Dhamma (werkelijkheid, waarheid) maar deze kan op verschillende manieren verwoord worden.
Over najaarsoverstromingen, poelkikkers en libellen
Het denken is altijd geconditioneerd. Je denken wordt altijd getraind door de maatschappij waarin je leeft; gevormd door de ervaringen die je doormaakt. Een kikker heeft een kikkerverstand, want hij leeft in een poel en die poel is zijn hele universum. Evenzo is ons denken begrensd; ook wij leven in een soort van poel, een maatschappelijke poel.
‘Weinig mensen komen naar een Dhamma-voordracht om te horen hoe ze zich kunnen bevrijden van het aangename’
De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula (deel 3).
‘Welke zijn de vijf vormen van geestelijke verharding?’
De mens in het oude India nam aan dat de geest van iemand die getraind is in concentratie in staat is subtiele verbindingen tussen geest en materie tot stand te brengen en daardoor daden kan verrichten die op de doorsnee mens een wonderlijke indruk maken. Hij ontwikkelt paranormale vermogens zoals, onder andere, het zich herinneren van vroegere bestaansvormen, het zien met helderziend oog hoe wezens sterven en weer geboren worden; alsook het kunnen lezen van de gedachten van andere mensen.
Over najaarsoverstromingen, poelkikkers en libellen
Je kan met redeneren, met woorden, nooit het mysterie van het leven ontcijferen. Je kunt er over praten, omschrijvingen geven. Maar het eindeloze van een Boeddha, zonder grenzen, zonder beperkingen, kan je nooit door woorden leren; je moet het ervaren. Doordringen in het mysterie kan je enkel door stil te worden. Zoals de riviergod stil werd bij het zien van de oceaan en in die oceaan ervoer wat oneindigheid is.
De Boeddha, psychologische aspecten
Als Suddhodana, de raja van Kapilavatthu, had gehoopt dat zijn zoon, Siddhattha, zou opgroeien als een vastberaden, de wereld toegewende man van de daad met politieke ambities, dan werd hij teleurgesteld.
Vesak: Geboorte, ontwaken en dood van de Boeddha
Op de volle maan van de maand vesakha (in onze kalender gewoonlijk vallend in april/mei) herdenkt de boeddhistische wereld de geboorte, ontwaken en dood van de Boeddha. In de mahayana traditie gaat dit feest van Vesak dikwijls gepaard met het baden van de Boeddha.
De kleine analyse van karma
Omdat het opgebouwde karma niet enkel tijdens dit leven maar ook levensoverstijgend werkt is het mogelijk dat iemand – ondanks zijn negatief karma – zo een groot heilzaam karma in vorige levens verzameld heeft dat hij toch als mens wederboren wordt.
‘Gezondheid is het hoogste goed, nirvana het hoogste geluk’
Het achtvoudige pad – de veilige weg die naar het doodloze toe leidt.
‘Welke zijn de vijf vormen van geestelijke verharding?’
“Jullie zijn allemaal verlicht…tot je je mond open doet”.
De Boeddha, een sensitief, introvert denktype
Als Suddhodana, de raja van Kapilavatthu, had gehoopt dat zijn zoon, Siddhattha, zou opgroeien als een vastberaden, de wereld toegewende man van de daad met politieke ambities, dan werd hij teleurgesteld.
De Boeddha, psychologische aspecten
Als Suddhodana, de raja van Kapilavatthu, had gehoopt dat zijn zoon, Siddhattha, zou opgroeien als een vastberaden, de wereld toegewende man van de daad met politieke ambities, dan werd hij teleurgesteld.
Tien jaar Boeddhistisch Dagblad
…
‘Welke zijn de vijf vormen van geestelijke verharding?’
De Boeddha geeft een uiteenzetting over de vijf vormen van geestelijke verharding en de vijf boeien van de geest.
Viert een boeddhist Kerstmis?
Dit is een veel gestelde vraag. Viert een (bekeerde) boeddhist de feestdagen die traditiegetrouw in zijn/haar land bestaan?
Evam me sutam: De pleisterplaatsen (1)
‘Zuivering van moreel gedrag’ wordt verkregen als we ons onthouden van onjuist spreken en van onjuist gedrag; als we ons houden aan de principes van juist levensonderhoud, als we materiële goederen wijs gebruiken en als we onze zintuigen bewaken.
‘Welke zijn de vijf vormen van geestelijke verharding?’
De Boeddha geeft een uiteenzetting over de vijf vormen van geestelijke verharding en de vijf boeien van de geest.
