Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Dertiende jaargang

Columns

VrijdagZindag – Versies

door

We zien een Japanse film, ‘Monster’. Een doolhof van verwikkelingen, met sprongen door de tijd. Plotvraag: heeft een leraar een leerling geslagen? Eigenlijk zijn het drie films, met de versies van moeder, leraar en leerling. Wie heeft gelijk? En wat is dan waarheid? En uiteindelijk (titel!) de morele vraag: hoe monsterlijk is iedereen? Wij ook, als kijkers, met onze vooroordelen?

Boeddha in de bajes – Spirituele verdieping

door

In november 2023 overleed Jan Veenendaal, vaste columnist en schrijver voor het BD. Hij bezocht jarenlang als vrijwilliger (langgestrafte) gedetineerden in gevangenissen en justitiële inrichtingen. Als boeddhist kwam hij van zijn kussen af. De komende tijd herplaatsen we zijn teksten over zijn gesprekken en inzet voor gedetineerden – en andere teksten, die hij onder meer schreef onder het pseudoniem Jacob Nieuwersluis.

De man in de machine in onze geest

door

In wezen belooft elke reclame voor een product ons met stellige zekerheid dat deze stofzuiger, deze huidcrème of deze wagen ons gelukkig zal maken. De enige zekerheid is dat we met onze aankoop mensen als Steve Jobs subsidiëren om miljardair te worden. Terwijl technologie net als wetenschap gefundeerd is op pure logica, ratio en efficiëntie, is ze in de praktijk vooral een surrogaat voor bijgeloof, succes en mystieke eenheidsbeleving.

Pacifisme is noodzaak!

door

Verkeerde conclusies. Ze beheersen soms het leven. Terwijl ik denk dat wapenbeheersing in de huidige gewelddadige tijd noodzakelijk is, kom ik mensen tegen die zich beroepen op die gewelddadigheid en me toeroepen ‘ziejewel’ het pacifisme heeft gefaald en komt nooit weer terug.’

De natuur van de Boeddha

door

Daarom denk ik dat veel mensen prima gedijen in sektes. Zelf nadenken hoeft niet meer. Catering gegarandeerd. De Grote Leider weet het beter, en heeft altijd het beste voor met zijn discipelen. In ruil voor blinde gehoorzaamheid. Ook onderwerping tot in de slaapkamer komt voor.

Een nieuwe mens?

door

Artificiële Intelligentie (AI) gaat de wereld veranderen. Pessimisten stellen dat AI gevaarlijker is dan kernenergie, omdat AI-systemen nieuwe AI-systemen kunnen ontwikkelen, waardoor mensen de controle zullen verliezen. Optimisten vermoeden dat de mens goddelijke eigenschappen kan krijgen met behulp van kunstmatige intelligentie.

Stemmingen en emoties (1)

door

Wat ik nu ga schrijven is een vervolg op mijn vorige bijdragen over het lijf zoals het is en zoals je het – als een soort instrument – gebruikt. Zonder die twee: geen emoties of stemmingen. Om iets te kunnen waarnemen heb je namelijk zintuigen nodig. Daarin spelen zich biologische/autonome processen af (het lijf zoals het is) én het zijn instrumenten die je moet leren gebruiken wil je tot bruikbare en vooral zinvolle waarnemingen komen. Je wordt je gewaar van de interne en externe werkelijkheid en daar ontwikkel je gevoelens bij. Alles wat je waarneemt heeft bewust of onbewust invloed op jouw gevoelsleven en omgekeerd.

Huilen om wat je vreugde schenkt

door

Natuurlijk is ons ego met de rationele, wetenschappelijke benadering van het menselijk verstand mee geëvolueerd. Het heeft van de psychologie geleerd dat het verstandig is emoties aandacht te geven, maar heeft daarbij een slimme truc bedacht: ‘ik moet er op zo’n wijze aandacht aan besteden dat ik het óf uit mijn systeem krijg, óf op zijn minst diep in mijn systeem opberg en verborgen houd’.

Hojoki – aantekeningen uit mijn kluizenaarshut (I)

door

Kamo no Chomei leefde van omstreeks 1155-1216. Over zijn leven is weinig bekend en wat we weten is deels oncontroleerbaar. Hij zou de tweede zoon zijn van een belangrijk Shinto-priester in de toenmalige hoofdstad van Japan, Kyoto. Hij leek zijn vader te gaan opvolgen, maar door politieke verwikkelingen kwam het hier niet van en Kamo no Chomei weidde zich geheel – en niet zonder succes – aan muziek en dichtkunst.