Valentijnsviering

Het is een mooie traditie om ten minste eenmaal per jaar stil te staan bij wat liefde betekent, want zij kan ons bewustzijn volledig beheersen. Liefde is ons diepste verlangen, die ons de sterkste energie kan geven, en ons in alle fasen van ons leven het sterkst kan bezielen. Toch is liefde ook uiterst kwetsbaar en zijn we ons niet altijd bewust dat liefde ook pijn kan doen.

Herhaaldelijk heb ik gezien hoe twee mensen zielsveel van elkaar houden en zich voornemen hun hele leven bij elkaar te blijven. Ze krijgen kinderen waar ze ook veel van houden. Tot mijn grote verbazing hoor ik dan dat ze na enkele jaren gaan scheiden.

Ik denk dan aan de duidelijke uitspraak van de Franse filosoof Gabriel Marcel die zegt: dat wat je hebt kan je ook gemakkelijk verliezen, maar wat je bent verlies je nooit. Dat geldt ook voor de liefde.

Wie een geliefde HEEFT zal alleen van de gevoelsmatige buitenkant van de liefde genieten, maar tegelijkertijd bang zijn om zijn geliefde te verliezen. Het geringste kan dat al veroorzaken. Het is heel anders, zegt Marcel, als je ervaart dat je je geliefde bent.

Als je de ander BENT, dan gaat die nooit voor je verloren, ook niet na de dood. Ook bij een scheiding blijft die liefde voor de ander leven, wel vaak met de nodige pijn. Echte liefde doet ook altijd pijn. Ik durf te zeggen dat de pijn wezenlijk bij de liefde hoort.

Persoonlijk ben ik als kind al heel vroeg van mijn moeder gescheiden en ik heb haar liefde niet meer fysiek kunnen ervaren. Ik weet zelfs niet eens waar ze begraven ligt. Toch beleef ik haar liefde heel sterk. Als ik aan haar denk, is het alsof ze nog altijd bij mij is. Haar nabijheid is ondanks haar afwezigheid nog steeds mijn grootste rijkdom en diepste krachtbron.

Ik denk dat veel huwelijken gedragen worden door liefde die zich beperkt tot een geluksgevoel, een liefdesband zonder innerlijke diepgang. Zodra die pijn doet wordt de band verbroken. Het besef is verzwakt dat pijn de diepste kracht van liefde is.

Wie bereid is voor zijn geliefde te lijden kan de diepste kracht van liefde leren kennen. De beroemde Weense psychiater Viktor Frankl zegt dat hij zijn kampleven als zinvol heeft ervaren, want daar heeft hij vriendschap en liefde leren kennen. Dat is ook mijn persoonlijke ervaring van het kampleven, waar ik liefde heb gevoeld. Ik hoop dat op Valentijnsdag de pijn als bezielende kracht niet wordt vergeten.