• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Nathan – Het einde van de wereld

Nathan – Het einde van de wereld

17 maart 2025 door gastauteur

Het einde van de wereld: op het moment dat je in staat bent je er volledig los van te maken, zoals binnen de advaita vedanta: neti neti. Je bent niet dit en dat. Je kunt namelijk niet zeggen wat je wel bent maar wel wat je niet bent.

Tekst Nathan Rozenhart

Advaitisten geloven dat ze niet hun gedachten zijn, niet hun gevoelens en het lichaam. Dat het gehele bestaan slechts een manifestatie is in het oneindige eeuwige bewustzijn (Brahman). Kun jij volledig nee zeggen? Dan betekent dat het einde van de wereld, nietwaar?

Maar dan zit je wel nog vast aan de gedachte van atman, het zogenaamde ware zelf.  De druppel (atman) die een is met de oceaan (Brahman). Boeddha sprak niet van een waar zelf, in geen enkele hoedanigheid.

Mensen die geloven in een denker en het denken als twee zaken, houden dus ook nog vast aan een bepaald zelf: de denker ten opzichte van het denken. Ik en het andere. Ik zeg je dat de denker en het denken volledig een zijn, een en hetzelfde. Je bent de wereld die je waarneemt. Er is dan geen sprake van een apart zelf.

Maar advaitisten zitten vast in het beeld van Brahman. Vergeet niet dat advaita een Indiase filosofie is. En dat zij geloven in schepping. Boeddha sprak niet over een schepper. Brahman staat boven de wereld, het tijdelijke. Alles is slechts een manifestatie in Brahman. En de wereld, het gemanifesteerde is een illusie.

En heel veel mensen geloven in een schepper, in Dat wat boven alles uitgaat. Ik spreek ook over Dat maar voor mij is Dat gelijk zijn inhoud. Denk maar aan de oceaan met al het leven erin. Dat zijn geen twee verschillende zaken: dat is namelijk niet de praktijk. En de praktijk volg ik.

Als iemand beweert slechts liefde te zijn, omdat liefde de enige werkelijkheid is, zal deze persoon geen normaal emotioneel leven hebben. Ik omarm mijn lichaam – zonder me eraan te hechten. Ik omarm gedachten en gevoelens – maar ik wens me er niet aan te hechten. Ja, ik ben de wereld die ik waarneem. Maar er is geen sprake van een constant onveranderlijk zelf. Ik ben alles en niets. Het leven is mij en ik ben het leven.

En de wereld (aarde)? Die zal zeker vergaan. Door onze inzet als mens met al zijn zelfdestructie of simpelweg door de natuur zelf. De afstand tussen de zon en de aarde zal steeds minder worden.

Ik geef op dit moment de voorkeur aan het feit dat je niets bent. Dat je op dit moment kan sterven. Maar het niets omvat ook alles. En ik zeg je: het sterfelijke is in geen enkel opzicht minderwaardig aan het onsterfelijke, want dat geloof creëert slechts een innerlijk conflict (waarvan de samenleving een afspiegeling is!). De bloem is niet minderwaardig aan God.

Voor mij is Brahman gelijk zijn inhoud. God niet als iets afstandelijks maar als een oneindig bewustzijn dat alles in zichzelf omarmt. Want is God dan geen liefde? En kent liefde dan van nature afgescheidenheid? Een spiegel weerkaatst alles zonder zich aan alles te hechten.

En Brahman als een filmdoek zien is prachtig maar is zonder enige betekenis zonder een film, een goed drama. En jezelf hypnotiseren tijdens de film, dat je slechts het filmdoek bent maakt van jou de slechtste bezoeker.

Liefde maakt ons goddelijk en emoties maken ons menselijk. En ik zeg je: het eeuwige en het sterfelijke behoren elkaar voor de volle 100% toe, zijn niet-twee. O ja, wacht niet op de Maitreya of Christus of Madhi of Kalki of de Messiah.

Er is werk aan de winkel. Nu. Daar waar jij bent. Overschat maar onderschat ook niet jezelf. Wees een licht voor jezelf. Een licht in deze wereld.

 

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Columns, Nathan Tags: brahman, liefde, schepper, sterven, vergaan aarde

Lees ook:

  1. Piet van Leeuwen, hospice-arts: ‘Sterven is vertrouwen’
  2. Advaita nader bekeken
  3. Nathan – Liefde
  4. Nathan – aan welke kant sta jij?

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Loes Dräyer-de Moor zegt

    18 maart 2025 om 08:15

    Goedemorgen Nathan, jouw artikelen bevallen mij. Inhoudsvol, maar niet te theoretisch of zweverig. Ik lees ze graag. Fijne dag, Loes

  2. Siebe zegt

    18 maart 2025 om 09:43

    Hoi Nathan,

    Je doet een pleidooi voor kennis en visie. Ik denk dat het niet verkeerde is te zien en weten dat Kennis en Visie niet het uiteindelijk doel van de Dhamma is, maar bevrijding van hart en geest (MN24). Althans, dat is de consistente boodschap van de Pali overlevering.

    Kennis en Visie is zeer belangrijk maar kan ook makkelijk tot een verkeerde ontwikkeling leiden. Zoals dat iemand hoogmoedig word, ijdel, bedwelmd door het idee dat ie wetende is, uniek. Iemand kan zich superieur gaan voelen.

    Dit effect kan altijd optreden. Niet alleen als mensen bepaalde kennis en visie krijgen die niet gedeeld wordt met veel anderen, maar ook bij visioenen, bepaalde mystieke of spirituele ervaringen, doorbraken, ontwikkelen van speciale vermogens etc. Onder het verzamelde struikgewas ligt deze put klaar om zelf in te vallen zeg maar.

    Ergens is dat ook weer heel menselijk, die gevoeligheid voor bedwelming. Misschien wel de meest menselijke trek (Hitler kon mensen ook betoveren) maar het is wel iets waarvoor de leraren en ook de Pali teksten waarschuwen. Het doel moet altijd in zicht blijven, zeg maar. Dat is niet kennis en visie an sich (IK ben dit en dat), niet speciale ervaringen an sich, maar bevrijding van hart en geest.

    Ik vind het een goed punt om in gedachten te houden in ieder geval.

  3. Nathanji Rozenhart zegt

    18 maart 2025 om 13:10

    Hoi Loes,

    Bedankt voor jouw reactie :)
    Zeker een fijne dag nog!

    Namaste!

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 29 mei 2025
    Rust, eenvoud en tevredenheid
  • 30 mei 2025
    Bewustzijn na de Dood: Eindigt Alles of Gaat Iets Verder?
  • 31 mei 2025
    Workshop meditatie | Omgaan met tegenslag en pijn
  • 1 juni 2025
    Thuiskomen in het lichaam - Meditatiedag met Lex van Heel
  • 2 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • God als de grondeloosheid van de onvindbare ziel
    • Het jaar 2025 – dag 149 – hemellift
    • Extinction Rebellion blokkeert attractie The Flying Dutchman in Madurodam
    • Vrijdag Zindag – Hemelvaart?
    • Amnesty International – ‘Hamas-veiligheidsdiensten moeten aanval op demonstranten in Gaza stoppen’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.