• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Achtergronden » Sintergarbha: het boeddhistische 5 decemberfeest

Sintergarbha: het boeddhistische 5 decemberfeest

6 december 2013 door Ujukarin

Het is laat, guur en de wind waait door de bomen in een typische, kille Japanse herfst. In een schimmige achterbuurt loop ik langs de huizen, en door de bamboegordijnen heen zie ik volwassen vrouwen en te iets jonge meisjes die bezig zijn met dingen die het daglicht niet kunnen verdragen. Dan klinkt er vanuit een zijstraat een tikkend geluid, en naarmate het dichterbij komt hoor ik dat het voetstappen zijn, vergezeld van het doordringende geluid van een zware stok of staf waarmee de onbekende passant zich voortbeweegt. Hij komt de hoek om, het volle ornaat van een oude Chinese bedelmonnik valt mij direct op. Zijn gezicht straalt groen licht uit, met een boeiende combinatie van zachtaardige vriendelijkheid en onbevreesdheid. In zijn rechterhand houdt hij een ellenlange staf met op de punt een Vajra-dondersteen, en in zijn linkerhand een glinsterend juweel. Dit is Jizo, in andere landen bekend als Ksitigarbha, en hij is hier om te helpen.

Dat weten de pooiers en ander schuim-der-aarde in deze straten ook, want zodra een hier werkende kindslaaf de staf hoort en naar buiten rent wordt zij of hij betoverd door de glans van het juweel. Dit is niet alleen alle-wensen-vervullend maar sterkt de kinderen ook in hun hang naar vrijheid, om gewoon terug naar huis te mogen en weer kind te kunnen zijn. De pooiers en andere griezelige bazen proberen de kinderen nog tegen te houden, maar Jizo richt zijn magische staf op hen en bevend als een rietje sluipen ze weg – ze durven niet tegen zijn Kracht in te gaan.

Bisschop van Myra of Heer van de Onderwereld?

Waar ook precies de Nederlandse Sinterklaastraditie vandaan komt, de heilige Nicolaas van Myra plus allerlei Germaanse volksmythen, er zijn best de nodige parallellen met Jizo zoals we hem maar even beknopt zullen aanspreken. Jizo komt op voor de kinderen van vele boeddhistische landen, maar zijn missie is veel breder: ‘zolang er nog wezens in de Hellen ronddolen wil ik niet de finale verlichting bereiken’ zo sprak hij tegen Boeddha Vairocana. Nu kun je de Hel interpreteren als een letterlijk bestaande wereld, maar veel dichter bij huis is de interpretatie van ‘elke omgeving waar mensen, mede door elkaars gedrag, tot Diep Lijden gedoemd lijken te zijn’. Zoals ghettos, diepe armoede, hongersnoden, oorlogssituaties. Vanuit die optiek is Jizo in Japan geassocieerd geraakt met het beschermen van kinderen; maar hij fungeert ook als beschermheer van soldaten en zijn zegeningen worden speciaal afgeroepen bij doodgeboren kinderen of zelfs bij geaborteerde foetussen. Jizo werkt met twee kwaliteiten: vreesloosheid en vrijgevigheid, want met zijn wensvervullend juweel kan hij kinderen en anderen ook gelukkig maken met letters-van-banket en alle andere zaken die ze hard nodig menen te hebben.

Terug naar Sint Nicolaas. Zijn legenden als gulle gever die arme meisjes een bruidsschat gaf en kinderen vanuit een brand of een moorddadige situatie redde vormen de basis voor het geven-feest dat het tegenwoordig geworden is. Zonder negatief moralisme, al die 19e eeuwse ‘wie stout is krijgt de roe’ prietpraat is er bijgeplakt en kent geen bron in de Goedheiligman van Myra. Maar ook de kracht van vreesloosheid vind je in zijn legende terug – hij is immers ook beschermheilige van o.a. zeelieden en handelaars, tot aan het redden van zeelui uit zinkende schepen toe; kijk maar eens naar de Amsterdamse Sint Nicolaaskerk.

Dana zoals voorgeleefd door beide heiligen

Dan terug naar wat Dana hoort in te houden, primair in boeddhistische zin al zul je merken dat de Sint meer bodhisattva-bloed in zich heeft dan je zou verwachten. Dana wordt beïnvloed door drie factoren.

1)      De intentie waarmee je geeft

2)      De spirituele gevorderdheid van de ontvanger en

3)      De inhoud van het gegevene.

De tweede vind ik het lastigst uit te leggen. In letterlijke zin doet het me nét wat teveel denken aan ‘spiritueel boekhouden’, en ook openstaand voor misbruik door zowel op status beluste gevers als ontvangers. Maar uitgelegd in de zin van ‘geven is beter aan diegene die dat echt waard is’ kan ik er al wat meer mee: bijvoorbeeld geen aalmoes geven aan wie het geld direct aan drank zou verbrassen maar wél aan wie er een beter bestaan mee gaat opbouwen. De andere twee lijken overduidelijk. Geven met de intentie om later weer wat terug te krijgen, of om je eigen status te vergroten (zoals in Azië veel gebeurt, zie de donoren-lijsten van tempels) is zo onethisch en dom als het maar kan. En het geven van iets kleins terwijl je best wat groots kunt missen is Scrooge-achtige Hollandse krenterigheid. Er zit echter meer in die ‘inhoud’ dan je zou denken, de Pali Canon geeft een heuse hiërarchie tussen kleine en grote/belangrijke dingen om te geven. Relatief klein is het verstrekken van elk materieel goed – sorry voor eenieder die Jizo en Sinterklaas hierin écht letterlijk neemt. Beter al is het ‘geven’ van zelf ethisch te leven, want daarmee ben je anderen tot voorbeeld.

Nóg een trap hoger zijn de giften van de echte bodhisattva-in-spe: onbevreesdheid en de Dharma zelf. Bijvoorbeeld Nicolaas, met zijn reddingen van kinderen uit moeilijke omstandigheden, was een voorbeeld van onbevreesdheid. Geven van de Dharma tot slot wordt zo hoog ingeschat omdat ‘je een man beter kunt leren vissen dan hem vis te geven’ – door zelf de Dharma te beoefenen zouden je toehoorders uiteindelijk zonder jouw hulp toekunnen. En net zoals Jizo als een toentertijd zen-in-action meester door de Japanse straten liep en naast goede daden te doen mensen ook vertelde wat ze zelf konden verbeteren, zal Nicolaas van Myra ook wel eens hebben voorgelezen uit wat later het Grote Boek van Sint Nicolaas is gaan worden.

Mogelijk dat je hiermee geïnspireerd wordt in dit Sint-seizoen de waarden die erachter zitten dieper te bestuderen; waarden die ook ons boeddhisten tot voorbeeld kunnen zijn!

 

 

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme Tags: dana, inhoud, intentie, Jaza, Jizo, Ksitigarbha, sinterklaas, ujukarin

Lees ook:

  1. Windhorse Trading, een boeddhistisch/marxistische poging tot gezamenlijke juiste levensbeoefening
  2. Ujukarin – De lotusbloem en haar wortels: economie en maatschappelijke zorg
  3. Windhorse Trading, een poging tot gezamenlijke juiste levensbeoefening (twee en slot)
  4. Grenzeloos dharma uitdragen – Dharmacharini Suvarnaprabha leeft het ons voor

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ujukarin

Ujukarin is lid van de Triratna Boeddhistische Orde. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 14 augustus 2022
    Kum Nye Dancing zomerserie | Online | vanaf 14 aug
  • 19 augustus 2022 - 21 augustus 2022
    Retraite weekend | Vreugde van zijn: gelukkig zijn | Live | 19-21 aug
  • 22 augustus 2022 - 26 augustus 2022
    3-daagse boeddha vakantie
  • 26 augustus 2022 - 28 augustus 2022
    Retraite weekend | Liefde en Compassie voor jezelf en anderen | Live| 26-28 aug
  • 29 augustus 2022
    Discovering Buddhism open Class
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1

    Kees Moerbeek - 7 augustus 2022

    De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’

    Woef hé…een signalering

    Erik Hoogcarspel - 4 augustus 2022

    Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.

    De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.

    Rob van Boven en Luuk Mur - 2 augustus 2022

    De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.

    Crisis op crisis

    gastauteur - 1 augustus 2022

    Stel dat de vooronderstelling dat de mens beschikt over een vrije wil nu eens niet waar blijkt te zijn terwijl ons wetstelsel daar wel vanuit gaat en daarmee aansluit bij het vrije-markt-denken, het kapitalisme. En als dat niet waar is of maar heel beperkt, wat betekent dat dan? Dat er zoiets als een vrije wil bestaat is een aanname, een geloofsartikel.

    Narrative self en experiential self: hoe begrip van meditatieonderzoek beoefenaars kan helpen op hun pad

    gastauteur - 31 juli 2022

    Ik gebruik wel eens het beeld van een motor met zijspan. Als je geen meditatiebeoefenaar bent dan zit het narratief achter de stuur en de directe ervaring in het zijspan. Door beoefening kan je dat omdraaien, kom je ‘in’ de ervaring. En als je het narratief toch nodig hebt, dan zet je hem in. Waarvoor het ook helpt is dat mensen het niet meer zo vervelend vinden wanneer ze niet opmerkzaam zijn omdat ze begrijpen waar het narratief mee bezig is. Zo voorkom je de opbouw van aversie tijdens het mediteren.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Edel – Vrijheid
    • Wanneer doen mensenrechten er weer toe?
    • Verlichting is geen wijwater
    • Het jaar 2022- dag 222 – wedergeboorte
    • Siddhattha Gotama, de boeddhist.

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens